Αντιμέτωπη με έναν νέο γύρο εσωτερικών πολιτικών εντάσεων βρίσκεται η ισπανική κυβέρνηση, καθώς τουλάχιστον επτά χώρες της ΕΕ εκφράζουν επιφυλάξεις για το σχέδιο της Μαδρίτης να καταστήσει τα καταλανικά, τα βασκικά και τα γαλικιανά επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πρωτοβουλία του Πέδρο Σάντσεθ προέκυψε στο πλαίσιο της συμφωνίας που σύναψε με τους Καταλανούς αυτονομιστές του κόμματος Junts το 2023, με αντάλλαγμα τη στήριξή τους στον σχηματισμό νέας μειοψηφικής κυβέρνησης. Το αίτημα, ωστόσο, απαιτεί ομόφωνη έγκριση από τα 27 κράτη-μέλη — και μέχρι στιγμής η συναίνεση φαίνεται μακρινή.
Σύμφωνα με έγγραφα από τις τελευταίες συνεδριάσεις των πρεσβευτών της ΕΕ, που αποκάλυψε το POLITICO, αρκετές πρωτεύουσες, μεταξύ αυτών η Κροατία, η Τσεχία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Σουηδία, έχουν συνταχθεί με τη Ρώμη, ζητώντας «περαιτέρω διευκρινίσεις» για τις οικονομικές και νομικές συνέπειες της πρότασης. Στον αντίποδα, θετικά προσκείμενες εμφανίζονται χώρες όπως το Βέλγιο, η Κύπρος, η Πορτογαλία, η Ολλανδία, η Ρουμανία και η Σλοβακία.
Η Ισπανία έχει υποσχεθεί ότι θα καλύψει το κόστος, το οποίο εκτιμάται σε εκατομμύρια ευρώ, για την ενσωμάτωση των τριών γλωσσών στο θεσμικό πλαίσιο μετάφρασης και διερμηνείας της ΕΕ. Ωστόσο, αρκετά κράτη-μέλη αμφισβητούν εάν η Ισπανία θα μπορέσει να επωμιστεί μακροπρόθεσμα τις σχετικές δαπάνες.
Ήδη η ΕΕ δαπανά πάνω από 1 δισ. ευρώ ετησίως για τη μετάφραση της κοινοτικής νομοθεσίας στις 24 επίσημες γλώσσες της. Η προσθήκη τριών επιπλέον γλωσσών δημιουργεί ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος.
Πολιτικά εμπόδια και ο κίνδυνος ρήξης με τους Καταλανούς
Πέρα από τα τεχνικά και δημοσιονομικά ζητήματα, ορισμένες κυβερνήσεις αντιδρούν για πολιτικούς λόγους. Η Γαλλία, για παράδειγμα, έχει ιστορική θέση κατά της αναγνώρισης περιφερειακών γλωσσών στο εσωτερικό της, όπως τα βασκικά, τα βρετονικά ή τα κορσικανικά.
Επιπλέον, η κυβέρνηση Σάντσεθ δεν έχει ακόμη καταφέρει να περάσει κρατικό προϋπολογισμό για το 2025, ενώ δέχεται πιέσεις να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες της ώστε να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με ευρωπαίους διπλωμάτες, η Ισπανία έχει επιχειρηματολογήσει ότι η υιοθέτηση των γλωσσών θα «ξεμπλοκάρει» κρίσιμη εσωτερική χρηματοδότηση που συνδέεται με την άμυνα.
Ωστόσο, η στασιμότητα στην υπόθεση των γλωσσών έχει αρχίσει να προκαλεί ενόχληση στο Junts, το οποίο είχε θέσει το ζήτημα ως βασικό όρο συνεργασίας. Αν η κυβέρνηση αποτύχει να τηρήσει τη δέσμευση, η ήδη εύθραυστη στήριξη της Βουλής κινδυνεύει.
Η κυβέρνηση της Ισπανίας δεν απάντησε στις ερωτήσεις του POLITICO για το θέμα, ενώ εκπρόσωπος του κόμματος Junts αρνήθηκε να σχολιάσει.
Την επόμενη εβδομάδα, η Ισπανία σκοπεύει να φέρει το ζήτημα προς ψήφιση στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας θα κρίνει όχι μόνο το μέλλον των καταλανικών στις Βρυξέλλες, αλλά πιθανόν και τη συνοχή της κυβέρνησης Σάντσεθ στη Μαδρίτη.