Μετά την απομάκρυνση της κόρης του από την πρωθυπουργία λόγω ενός τηλεφωνήματος με τον ηγέτη της Καμπότζης, ο Ταϊλανδός ισχυρός άνδρας Τάκσιν Σιναουάτρα έσπασε τη σιωπή του και έκανε μια απρόσμενη δήλωση: η μακρόχρονη σχέση του με τον Χουν Σεν είχε τελειώσει.
«Ήμασταν πολύ κοντά – σαν αδέλφια», είπε ο Τάκσιν. «Αλλά μετά από ό,τι έκανε στην κόρη μου, έμεινα σοκαρισμένος. Πώς μπόρεσε να συμβεί κάτι τέτοιο;» Η 33χρονη προσωπική και πολιτική σχέση των δύο ανδρών, που θεωρούνταν η σταθερή γέφυρα μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών, φαίνεται να κατέρρευσε, προκαλώντας τη χειρότερη συνοριακή κρίση εδώ και πάνω από μία δεκαετία.
Στρατιωτικές συγκρούσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν ήδη οδηγήσει σε τουλάχιστον 16 νεκρούς, ενώ χιλιάδες πολίτες εγκαταλείπουν τα σπίτια τους. Η Καμπότζη κατηγόρησε την Ταϊλάνδη για βομβαρδισμούς σε επτά σημεία, ενώ εικόνες δείχνουν καμποτζιανές δυνάμεις να μετακινούν πυρομαχικά προς τον αμφισβητούμενο ναό Preah Vihear.
Η ένταση ξέσπασε λίγες εβδομάδες μετά από ένα τηλεφώνημα της Παετόνγκταν Σιναουάτρα – κόρης του Τάκσιν και τότε πρωθυπουργού της Ταϊλάνδης – στον Χουν Σεν. Ο πρώην Καμπότζης ηγέτης δημοσίευσε ηχογράφηση της συνομιλίας στο Facebook, γεγονός που προκάλεσε σάλο στην Ταϊλάνδη και την αναστολή καθηκόντων της Παετόνγκταν από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Ο Τάκσιν δήλωσε: «Ήταν λάθος μου να εμπιστευτώ κάποιον σαν τον Χουν Σεν».
Μετά την αρχή των συγκρούσεων, οι δύο πρώην σύμμαχοι αντάλλαξαν προσβολές στα κοινωνικά δίκτυα. Ο Τάκσιν ανέφερε ότι πολλές χώρες προσφέρθηκαν για διαμεσολάβηση, αλλά προτίμησε, όπως είπε, να αφήσει τον ταϊλανδικό στρατό «να διδάξει ένα μάθημα στον Χουν Σεν». Ο Χουν Σεν απάντησε: «Τώρα, με πρόσχημα την εκδίκηση, ο Τάκσιν προκαλεί πόλεμο, με τις συνέπειες να βαραίνουν τον λαό.»
Αναλυτές εκτιμούν ότι ο Χουν Σεν εκμεταλλεύεται την πολιτική αστάθεια στην Ταϊλάνδη για να ενισχύσει τη νομιμοποίηση της εξουσίας του γιου του, Χουν Μανέτ, ο οποίος κυβερνά την Καμπότζη από το 2023.
Η διαμάχη επικεντρώνεται στον ναό Preah Vihear, ένα σημείο τριβής εδώ και δεκαετίες. Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης τον παραχώρησε στην Καμπότζη το 1962, όμως η Ταϊλάνδη διεκδικεί τη γύρω περιοχή. Σοβαρές συγκρούσεις ξέσπασαν το 2008 και 2011, όταν ο ναός καταχωρήθηκε ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.
Ο Τάκσιν, που επέστρεψε στην Ταϊλάνδη το 2023 μετά από 15 χρόνια εξορίας, θεωρείται ακόμα ο ισχυρότερος πολιτικός της χώρας, αλλά αντιμετωπίζει κατηγορία για προσβολή του στέμματος, που επισύρει ποινή έως και 15 ετών.
Επιπλέον, έχει συγκρουστεί με οικονομικά συμφέροντα της Καμπότζης, προτείνοντας τη δημιουργία ψυχαγωγικού κέντρου που θα ανταγωνιζόταν τα καζίνο των Καμποτζιανών ολιγαρχών, κίνηση που θεωρήθηκε απειλή από τον Χουν Σεν.
Η πτώση μιας πολιτικής φιλίας δεκαετιών μετατράπηκε σε επικίνδυνη εθνική κρίση. Οι εξελίξεις στα σύνορα μεταξύ Ταϊλάνδης και Καμπότζης παρακολουθούνται με ανησυχία από όλη τη Νοτιοανατολική Ασία.
Με πληροφορίες από New York Times
