Το λιώσιμο των θαλάσσιων πάγων στην Αρκτική έχει επιβραδυνθεί σημαντικά τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με επιστήμονες, χωρίς στατιστικά σημαντική μείωση στην έκτασή τους από το 2005.
Το εύρημα είναι εκπληκτικό, λένε οι ερευνητές, δεδομένου ότι οι εκπομπές άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων συνέχισαν να αυξάνονται και να παγιδεύουν όλο και περισσότερη θερμότητα με την πάροδο του χρόνου, όπως επισημαίνει ο Guardian που παρουσιάζει τη μελέτη.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι φυσικές διακυμάνσεις στα ωκεάνια ρεύματα που περιορίζουν την τήξη των πάγων πιθανότατα εξισορροπούν τη συνεχιζόμενη άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Ωστόσο, δήλωσαν ότι αυτή ήταν μόνο μια προσωρινή ανακούφιση και ότι η τήξη είναι πολύ πιθανό να ξεκινήσει ξανά με περίπου διπλάσιο μακροπρόθεσμο ρυθμό κάποια στιγμή τα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια.
Τα ευρήματα δε σημαίνουν ότι ο θαλάσσιος πάγος της Αρκτικής ανακάμπτει. Η έκταση του θαλάσσιου πάγου τον Σεπτέμβριο, όταν φτάνει στο ετήσιο ελάχιστο, έχει μειωθεί στο μισό από το 1979, όταν ξεκίνησαν οι δορυφορικές μετρήσεις. Η κλιματική κρίση παραμένει «αναμφισβήτητα πραγματική», δήλωσαν οι επιστήμονες, και η ανάγκη για επείγουσα δράση για την αποφυγή των χειρότερων επιπτώσεων παραμένει αμετάβλητη.
Η έκταση του θαλάσσιου πάγου τον Σεπτέμβριο, όταν φτάνει στο ετήσιο ελάχιστο, έχει μειωθεί στο μισό από το 1979, όταν ξεκίνησαν οι δορυφορικές μετρήσεις
Η φυσική διακύμανση που προκαλεί την επιβράδυνση είναι πιθανώς οι πολυδεκαετείς διακυμάνσεις των ρευμάτων στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό ωκεανό, οι οποίες αλλάζουν την ποσότητα του θερμαινόμενου νερού που ρέει στην Αρκτική. Η Αρκτική αναμένεται να δει συνθήκες χωρίς πάγο αργότερα στον αιώνα, βλάπτοντας τους ανθρώπους και την άγρια ζωή στην περιοχή και ενισχύοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη εκθέτοντας τον σκοτεινό και απορροφητικό στη θερμότητα ωκεανό.
Ο ρυθμός απώλειας των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής έχει επιβραδυνθεί τα τελευταία 20 χρόνια – Έκταση των θαλάσσιων πάγων τον Σεπτέμβριο (εκατ. τ.χλμ.)
Ο Δρ Μαρκ Ίνγκλαντ, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης όσο βρισκόταν στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, δήλωσε: «Είναι εκπληκτικό, όταν υπάρχει μια τρέχουσα συζήτηση σχετικά με το εάν η υπερθέρμανση του πλανήτη επιταχύνεται, να μιλάμε για επιβράδυνση».
«Τα καλά νέα είναι ότι πριν από 10 με 15 χρόνια, όταν η απώλεια θαλάσσιων πάγων επιταχυνόταν, κάποιοι μιλούσαν για μια Αρκτική χωρίς πάγους πριν από το 2020. Αλλά τώρα η [φυσική] μεταβλητότητα έχει αντιστρέψει σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση οδηγώντας στην ακύρωση της απώλειας θαλάσσιων πάγων. Μας έχει δώσει λίγο περισσότερο χρόνο, αλλά είναι μια προσωρινή ανακούφιση – όταν τελειώσει, δεν είναι καλά νέα».
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Geophysical Research Letters , χρησιμοποίησε δύο διαφορετικά σύνολα δεδομένων για τα επίπεδα πάγου της Αρκτικής από το 1979 έως σήμερα. Οι επιστήμονες ανέλυσαν την περιοχή του θαλάσσιου πάγου για κάθε μήνα του έτους και η επιβράδυνση παρατηρήθηκε σε όλες τις περιπτώσεις.
Οι εκτιμήσεις των ερευνητών για την Αρκτική
Για να δουν αν μια τέτοια επιβράδυνση θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα φυσικής διακύμανσης, οι ερευνητές εξέτασαν τα αποτελέσματα χιλιάδων δοκιμών κλιματικών μοντέλων. «Αυτό δεν είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο γεγονός – πάνω από έναν αιώνα, θα πρέπει να συμβεί μερικές φορές», δήλωσε ο Ίνγκλαντ, ο οποίος εργάζεται τώρα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Ίρβιν. Επιπλέον, όλες οι προσομοιώσεις έδειξαν ότι η απώλεια θαλάσσιων πάγων επιταχύνεται ξανά μετά την επιβράδυνση.
Η καθηγήτρια Τζούλιεν Στρόουβ, του University College London, δήλωσε: «Γνωρίζουμε ότι τα κλιματικά αρχεία, είτε πρόκειται για τις παγκόσμιες θερμοκρασίες είτε για τους θαλάσσιους πάγους, μπορούν να παραμείνουν τα ίδια για αρκετά συνεχόμενα χρόνια ως αποτέλεσμα της εσωτερικής κλιματικής μεταβλητότητας».
Η ανάλυση της Στρόουβ σχετικά με τη μακροπρόθεσμη τάση από το 1979 έως το 2024 δείχνει ότι περίπου 2,5 τετραγωνικά μέτρα πάγου του Σεπτεμβρίου χάνονται για κάθε τόνο CO2 που εκπέμπεται.
Ο καθηγητής Άντριου Σέπερντ, του Πανεπιστημίου Northumbria, δήλωσε: «Γνωρίζουμε ότι το στρώμα πάγου της Αρκτικής θάλασσας επίσης αραιώνει, επομένως ακόμη και αν η περιοχή δεν μειωνόταν, ο όγκος εξακολουθεί να μειώνεται. Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι από το 2010 το μέσο πάχος του Οκτωβρίου έχει μειωθεί κατά 0,6 εκατοστά ετησίως».
Ο ρυθμός αύξησης της θερμοκρασίας της επιφάνειας του πλανήτη έχει επίσης επιβραδυνθεί στο παρελθόν, προτού ξαναρχίσει μια ραγδαία άνοδο. Ένα σημαντικό φαινόμενο Ελ Νίνιο το 1998 ακολουθήθηκε από μια δεκαετία περίπου παρόμοιων παγκόσμιων θερμοκρασιών, η οποία ονομάστηκε «η παύση». Ωστόσο, ο πλανήτης συνέχισε να συσσωρεύει θερμότητα καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου και οι παγκόσμιες θερμοκρασίες έχουν έκτοτε αυξηθεί ραγδαία.
Ο Ίνγκλαντ απέρριψε κάθε υπόνοια ότι η επιβράδυνση του θαλάσσιου πάγου υποδηλώνει ότι η κλιματική αλλαγή δεν ήταν πραγματική. «Η κλιματική αλλαγή είναι αναμφισβήτητα πραγματική, προκαλείται από τον άνθρωπο και συνεχίζει να αποτελεί σοβαρό κίνδυνο. Η θεμελιώδης επιστήμη και ο επείγων χαρακτήρας της δράσης για το κλίμα παραμένουν αμετάβλητοι», είπε.
«Είναι καλό να εξηγούμε στους ανθρώπους ότι [η επιβράδυνση] συμβαίνει, αλλιώς θα το ακούσουν από κάποιον που προσπαθεί να το χρησιμοποιήσει κακόπιστα ως τρόπο να υπονομεύσει την πολύ στέρεη κατανόησή μας για το τι συμβαίνει με την κλιματική αλλαγή».
