Στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ σχεδιάζει να επικεντρωθεί στις επιχειρηματικές συμφωνίες, όχι στη γεωπολιτική


Οι επιχειρήσεις του ομίλου Τραμπ στις αραβικές περιοχές και το κάθε άλλο παρά τυχαίο πρώτο ταξίδι εκτός ΗΠΑ του Αμερικανού προέδρου

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ σχεδιάζει να αναχωρήσει τη Δευτέρα για ένα τετραήμερο ταξίδι στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μια αποστολή που αναμένεται να επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό σε επιχειρηματικές συμφωνίες και νέες επενδύσεις.

Το πρώτο μεγάλο διεθνές ταξίδι του Τραμπ στη δεύτερη θητεία του, είναι ένας δείκτης των προτεραιοτήτων του προέδρου και άλλο ένα σημάδι της πρόθεσής του να αποδυναμώσει τους παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ που συνήθως χρησιμεύουν ως οι πρώτοι ξένοι προορισμοί για νέους προέδρους. Αντικατοπτρίζει επίσης την προσοχή του στην περιοχή και τον πλούτο της.

Η επίσκεψη πραγματοποιείται εν μέσω μιας σειράς ανησυχιών για την περιφερειακή ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της τύχης της Γάζας, του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και του μακροχρόνιου στόχου του Τραμπ να μεσολαβήσει σε μια συμφωνία που θα εξομαλύνει τις σχέσεις μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ.

Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου είπαν ότι τα ζητήματα ασφαλείας δεν θα είναι κεντρικά θέματα στο ταξίδι του Τραμπ. Ο Τραμπ, μάλιστα, δεν σκοπεύει να επισκεφθεί το Ισραήλ κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, κάτι που ερμηνεύεται ως μήνυμα στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Μια διαφορετική κυβέρνηση των ΗΠΑ θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την περιοχή με μια εναλλακτική προσέγγιση, μετά από 19 μήνες κατά τους οποίους το Ισραήλ έφερε μεγάλα πλήγματα στη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ. Οι Ισραηλινοί ηγέτες ήλπιζαν να εκμεταλλευτούν τη στιγμή για να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ σε ένα στρατιωτικό χτύπημα κατά του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, σύμφωνα με εκτιμήσεις των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ.

Ο Τραμπ προς το παρόν έχει απορρίψει τέτοιες συζητήσεις, επιδιώκοντας μια διπλωματική συμφωνία με την Τεχεράνη για να τεθούν όρια στο πυρηνικό πρόγραμμα, με πιθανές παραμέτρους που φαίνονται παρόμοιες με τη συμφωνία του 2015, η οποία είχε επιτευχθεί από τον Μπαράκ Ομπάμα. Ο Τραμπ εγκατέλειψε αυτή τη συμφωνία στην πρώτη του θητεία, αλλά πλέον η κατάσταση είναι διαφορετική.

«Υπάρχει μια πραγματική ευκαιρία εδώ, αλλά η κυβέρνηση Τραμπ με κανέναν τρόπο, σχήμα ή μορφή δεν θέλει να την πιέσει, γιατί δεν ενδιαφέρεται να αναδιαμορφώσει την περιοχή», δήλωσε ο Steven A. Cook, ανώτερος συνεργάτης στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. «Και επομένως είναι απολύτως πρόθυμη να συνάψει συμφωνίες με τους Ιρανούς, παρατείνοντας έτσι τη ζωή του καθεστώτος».

Ο Τραμπ έκανε επίσης τη Σαουδική Αραβία τον πρώτο εξωτερικό προορισμό της πρώτης του θητείας, το 2017. Συνέχισε όμως στο Ισραήλ και την Ευρώπη, πραγματοποιώνταςε επισκέψεις σε εταίρους που έχουν βαθύτερες και παλαιότερες συμμαχίες με την Ουάσιγκτον.

Το ταξίδι ακολουθεί τα βήματα του γιου του προέδρου, Έρικ Τραμπ, ο οποίος μαζί με τον αδερφό του ηγούνται του Οργανισμού Τραμπ. Ο Έρικ επισκέφτηκε το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τις τελευταίες εβδομάδες για να πρωταηωνιστήσει σε συμφωνίες που αφορούσαν ακίνητα και κρυπτονομίσματα της οικογένειας Τραμπ. Αυτές οι συμφωνίες περιελάμβαναν επενδυτές συνδεδεμένους με τις κυβερνήσεις εκεί και σύφφωνα με αναλυτές, εμπλέκουν τα επιχειρηματικά συμφέροντα Τραμπ με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.

«Ο πρόεδρος Τραμπ θα επιστρέψει για να τονίσει ξανά το συνεχές όραμά του για μια περήφανη, ευημερούσα και επιτυχημένη Μέση Ανατολή όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες και τα έθνη της Μέσης Ανατολής βρίσκονται σε σχέσεις συνεργασίας και όπου ο εξτρεμισμός χάνει στη θέση του εμπορίου και των πολιτιστικών ανταλλαγών», δήλωσε την Παρασκευή η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ.

Το 2017, ο Τραμπ, μαζί με τον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας Σαλμάν και τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Ελ Σίσι, συμμετείχαν σε μία μεγάλη γιορτή στο Ριάντ, την πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας. Αργότερα ακολούθησε παραδοσιακός χορός με τα ξίφη.

Οκτώ χρόνια αργότερα, είναι πιθανό να υπάρξει εξίσου μεγάλος εορτασμός, πριν ο Τραμπ κατευθυνθεί σε μια σύνοδο κορυφής των ηγετών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου.

«Το επίκεντρο αυτού του ταξιδιού είναι οι επιχειρήσεις. Είναι τα οικονομικά. Αυτό σας λέει κάτι», είπε ο Ρίτσαρντ Χάας, βετεράνος διπλωμάτης και επίτιμος πρόεδρος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων. «Είναι αποκαλυπτικό για αυτήν την κυβέρνηση, ότι είναι η πρώτη στη σύγχρονη εποχή που προσεγγίζει τον κόσμο σε μεγάλο βαθμό με οικονομικούς και επιχειρηματικούς όρους, παρά με στρατηγικούς ή διπλωματικούς όρους».

Ακόμη και η επιλογή της Σαουδικής Αραβίας ως πρώτου προορισμού φέτος φάνηκε να καταλήγει σε μια προσέγγιση με την υψηλότερη προσφορά, καθώς ο Τραμπ προκάλεσε τη σαουδαραβική κυβέρνηση να αυξήσει τις επενδύσεις της στις Ηνωμένες Πολιτείες με αντάλλαγμα την πολυπόθητη επίσκεψη.

Επίσης, ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης που μίλησε στον Τραμπ μετά την ορκωμοσία του. Σε εκείνη την κλήση, είπε στον πρόεδρο ότι οι Σαουδάραβες θα επενδύσουν τουλάχιστον 600 δισεκατομμύρια δολάρια στις Ηνωμένες Πολιτείες τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Ο Τραμπ είπε ότι ήθελε να «ανεβάσει» το ποσό στο 1 τρισεκατομμύριο δολάρια και πρότεινε ότι αν το έκαναν, θα έκανε τη χώρα τον πρώτο του σταθμό στο εξωτερικό ως πρόεδρος.

«Συμφώνησαν να το κάνουν, οπότε θα πάω εκεί», είπε λίγες εβδομάδες αργότερα, αν και οι λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς και οι ισχυρισμοί για επενδύσεις στη Σαουδική Αραβία κατά την πρώτη του θητεία απέφεραν λιγότερες θέσεις εργασίας και μετρητά από ό,τι έλεγε τότε ο Τραμπ. «Έχω μια εξαιρετική σχέση μαζί τους και ήταν πολύ καλοί, αλλά θα ξοδέψουν πολλά χρήματα σε αμερικανικές εταιρείες για να αγοράσουν στρατιωτικό εξοπλισμό και πολλά άλλα πράγματα».

Όσον αφορά στο Ισραήλ, ένας ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου είπε ότι δεν υπάρχει ανάγκη για συνομιλία, επειδή ο Νετανιάχου είχε ήδη επισκεφθεί την Ουάσιγκτον «700 φορές» από την ορκωμοσία του Τραμπ, ένα σχόλιο που φαινόταν να αντικατοπτρίζει κάποια κόπωση στις σχέσεις μεταξύ των δύπ πλευρών. Ο Νετανιάχου έχει επισκεφθεί στην πραγματικότητα μόλις δύο φορές την Ουάσινγκτον, ωστόσο είναι… δύο φορές περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο παγκόσμιο ηγέτη.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, κορυφαία στελέχη επιχειρήσεων των ΗΠΑ θα επισκεφθούν επίσης το Ριάντ για να συμμετάσχουν στη συνάντηση Σαουδικής Αραβίας-Η.Π.Α. Μεταξύ αυτών που αναμένεται να παραστούν είναι ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της BlackRock, Larry Fink. Η διευθύνουσα σύμβουλος της Citigroup, Τζέιν Φρέιζερ. και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της IBM, Arvind Krishna.

Ενώ η εστίαση του Τραμπ είναι στις επιχειρήσεις, οι περιφερειακοί ηγέτες είναι βέβαιο ότι θα τον πιέσουν για τη Γάζα και άλλα καυτά θέματα.

Οι Άραβες ηγέτες πιστεύουν ότι ο Τραμπ έδωσε το ελεύθερο στον Νετανιάχου να επεκτείνει την επίθεσή του στη Γάζα. Οι αμερικανοί αξιωματούχοι αναζητούν χώρες που είναι πρόθυμες να δεχτούν πρόσφυγες από τη Γάζα – ένα βήμα που πολλά αραβικά έθνη φοβούνται ότι θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για την πλήρη κατάληψη του εδάφους από το Ισραήλ, εξαλείφοντας το παλαιστινιακό καθεστώς.

Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ επέβλεψε τη διαμεσολάβηση μεταξύ του Ισραήλ και αρκετών αραβικών χωρών, ομαλοποιώντας τις σχέσεις στο πλαίσιο συμφωνιών που ονομάζονται Συμφωνίες του Αβραάμ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν επιδίωξε μια παρόμοια συμφωνία μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ, αλλά αυτή σταμάτησε μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, με αποτέλεσμα το Ισραήλ να εξαπολύσει μια άγρια ​​επίθεση κατά της Γάζας.

Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας ήθελε βοήθεια από την Ουάσιγκτον για το μη στρατιωτικό πυρηνικό της πρόγραμμα και επιδιώκει εδώ και καιρό διευρυμένη αμυντική συνεργασία επίσης. Οι Αμερικανοί διπλωμάτες έχουν χαρακτηρίσει αυτές τις παραχωρήσεις ως καρότα σε αντάλλαγμα για την εξομάλυνση των σχέσεων του Ριάντ με το Ισραήλ, αλλά οι απαιτήσεις της Σαουδικής Αραβίας για ένα παλαιστινιακό κράτος είναι πιθανό να κρατήσουν μακριά προς το παρόν μια συμφωνία Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ.

Ένα άλλο θέμα που πιθανότατα θα προκύψει είναι το Ιράν. Η κυβέρνηση Τραμπ έχει ξεκινήσει άμεσες διαπραγματεύσεις για να περιορίσει τις φιλοδοξίες της χώρας για πυρηνικά όπλα. Ο Τραμπ ανακοίνωσε επίσης πρόσφατα ότι ο στρατός των ΗΠΑ θα σταματήσει τους βομβαρδισμούς των υποστηριζόμενων από το Ιράν Χούθι.

«Νομίζω ότι το πιο σημαντικό και οξύ ζήτημα είναι το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ιράν», δήλωσε ο Μάικλ Ο’ Χάνλον, διευθυντής έρευνας στο πρόγραμμα Foreign Policy στο Ινστιτούτο Brookings.

Το ταξίδι έρχεται τη στιγμή που η οικογενειακή επιχείρηση του Τραμπ επεκτείνεται σε μερικές από τις περιοχές που θα ταξιδέψει ο πρόεδρος. Την περασμένη εβδομάδα, ο Οργανισμός Τραμπ ανακοίνωσε νέα έργα που περιλαμβάνουν ένα μεγάλο ξενοδοχείο και πύργο στο Ντουμπάι και ένα γήπεδο γκολφ έξω από τη Ντόχα.

Τα έργα προχωρούν σε συνεργασία με την Dar Global, μια εταιρεία ακινήτων που συνεργάζεται επίσης με τον οργανισμό Trump σε άλλα έργα στη Σαουδική Αραβία.

Το Trump International Hotel & Tower στο Ντουμπάι, το οποίο ανακοινώθηκε στις 30 Απριλίου, θα καταλαμβάνει 80 ορόφους και θα περιλαμβάνει ένα κλαμπ μόνο για μέλη «που θα επαναπροσδιορίσει την έννοια της αποκλειστικής πολυτέλειας», σύμφωνα με υλικό μάρκετινγκ. 

Ερωτηθείς σε μια ενημέρωση του Λευκού Οίκου την Παρασκευή για το εάν οι επιχειρήσεις του Τραμπ θα επωφεληθούν από το ταξίδι, η Λέβιτ είπε: «Είναι ειλικρινά γελοίο να προτείνει κάποιος σε αυτό το δωμάτιο ότι ο πρόεδρος Τραμπ κάνει οτιδήποτε για δικό του όφελος.

Και πρόσθεσε: «Πρόκειται για έναν πρόεδρο που στην πραγματικότητα έχασε χρήματα επειδή ήταν πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών».
 



Πηγή: www.skai.gr