Η πειρατεία ψηφιακού περιεχομένου επιστρέφει δυναμικά, καθώς οι συνδρομητικές πλατφόρμες streaming γίνονται ολοένα και πιο ακριβές και περιοριστικές. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύει ο Guardian, στη Σουηδία το 25% των χρηστών παραδέχθηκαν ότι το 2024 κατέφυγαν σε παράνομες πηγές για να δουν ταινίες και σειρές — ποσοστό που εκτοξεύεται στις ηλικίες 15 έως 24 ετών.
Το 2023, το 96% όλων των περιστατικών πειρατείας αφορούσε μη αδειοδοτημένο διαδικτυακό streaming — δηλαδή την παρακολούθηση ταινιών και σειρών σε ιστοσελίδες που προβάλλουν περιεχόμενο χωρίς την έγκριση των δημιουργών ή των κατόχων δικαιωμάτων. Πρόκειται για την κυρίαρχη μορφή πειρατείας σήμερα, που έχει αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό το κατέβασμα αρχείων μέσω torrents ή άλλων μέσων, ενώ οι επισκέψεις σε σχετικές ιστοσελίδες αυξήθηκαν από 130 δισεκατομμύρια το 2020 σε 216 δισεκατομμύρια το 2024.
«Enshittification»
Η αύξηση αυτή αποδίδεται σε ένα φαινόμενο που ειδικοί περιγράφουν ως «enshittification» — τη σταδιακή υποβάθμιση των υπηρεσιών προκειμένου να μεγιστοποιηθούν τα εταιρικά κέρδη, εις βάρος της εμπειρίας του χρήστη. Οι τιμές των συνδρομών έχουν αυξηθεί αισθητά.
Παράλληλα, η διάσπαση των καταλόγων περιεχομένου σε πολλές διαφορετικές πλατφόρμες αναγκάζει τους χρήστες να πληρώνουν πολλαπλές συνδρομές για να έχουν πρόσβαση σε σειρές και ταινίες που παλαιότερα συγκεντρώνονταν σε μία υπηρεσία.
Επιπλέον, ακόμη και οι συνδρομητές που πληρώνουν μηνιαία δεν γλιτώνουν τις διαφημίσεις, ενώ οι γεωγραφικοί περιορισμοί δυσκολεύουν την πρόσβαση σε περιεχόμενο σε κάποιες χώρες. Την ίδια στιγμή, τίτλοι αφαιρούνται χωρίς προειδοποίηση από τους καταλόγους, ενώ ακόμη και οι αγορασμένες ψηφιακές κόπιες ενδέχεται να χαθούν, καθώς η πρόσβαση εξαρτάται από τις αποφάσεις της πλατφόρμας.
«H πειρατεία δεν είναι ζήτημα τιμής, αλλά ζήτημα υπηρεσίας»
Σύμφωνα με έρευνες, το μέσο ευρωπαϊκό νοικοκυριό δαπανά περίπου €700 ετησίως για τρεις ή περισσότερες υπηρεσίες streaming. Ωστόσο, η συνολική διαθεσιμότητα περιεχομένου μειώνεται, εντείνοντας την απογοήτευση του κοινού και οδηγώντας αρκετούς πίσω σε παράνομες πηγές.
Η λογική πίσω από αυτήν την επιστροφή δεν είναι ιδεολογική, αλλά πρακτική. Όπως είχε δηλώσει το 2011 ο συνιδρυτής της Valve, Gabe Newell, «η πειρατεία δεν είναι ζήτημα τιμής, αλλά ζήτημα υπηρεσίας». Σήμερα, με τις πλατφόρμες να χάνουν την αξιοπιστία και την ευκολία που κάποτε τις έκανε ελκυστικές, οι χρήστες στρέφονται ξανά σε λύσεις που, αν και παράνομες, τους προσφέρουν άμεση και ευρεία πρόσβαση.
Αναλυτές προειδοποιούν ότι αν οι εταιρείες δεν επαναφέρουν την προσιτή, σταθερή και διαφανή πρόσβαση στο περιεχόμενο, η πειρατεία θα συνεχίσει να ανακάμπτει, υπονομεύοντας τα ίδια τα μοντέλα που κάποτε την περιόρισαν.
