Το ελληνικό καλοκαίρι, άλλοτε συνώνυμο με τα σοκάκια της Πάρου, τα καταγάλανα νερά της Μήλου και τα γραφικά ταβερνάκια των Σπετσών, της Σκιάθου και της Σκοπέλου φαίνεται πως δίνει πλέον τη θέση του σε μια νέα πραγματικότητα: βαλίτσες για Κωνσταντινούπολη, Βουδαπέστη, Ρώμη και… Νέα Υόρκη. Οι Έλληνες αλλάζουν ταξιδιωτικές συνήθειες και στρέφονται όλο και πιο έντονα στο εξωτερικό, ακόμη και την υψηλή καλοκαιρινή περίοδο.
Η στροφή αυτή, που επιβεβαιώνεται από τα στατιστικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος και της ΕΛΣΤΑΤ, αποτυπώνει μια βαθύτερη αλλαγή στις προσδοκίες και τα οικονομικά δεδομένα του μέσου ταξιδιώτη. Το 2024, οι δαπάνες των Ελλήνων για ταξίδια εκτός συνόρων άγγιξαν τα 2,8 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας σαφώς τις αντίστοιχες δαπάνες για ταξίδια στο εσωτερικό, οι οποίες κινήθηκαν κοντά στα 2,3 δισ. ευρώ.
Οικονομία και εμπειρία, δύο παράγοντες που ζυγίζουν… βαλίτσα
Αν και η Ελλάδα παραμένει αγαπημένος προορισμός για τους ξένους, οι Έλληνες βλέπουν το εσωτερικό τουριστικό πακέτο με αυξανόμενο σκεπτικισμό. Η ακρίβεια σε διαμονή και μεταφορές στα νησιά, σε συνδυασμό με τις τιμές στην εστίαση, έχουν οδηγήσει πολλούς να στραφούν σε πιο οικονομικές, αλλά όχι λιγότερο ελκυστικές επιλογές του εξωτερικού.
Η εικόνα είναι ενδεικτική: ένα ταξίδι στην Κεντρική Ευρώπη ενδέχεται να κοστίσει λιγότερο από ένα αντίστοιχο στις Κυκλάδες, ιδιαίτερα όταν προστίθεται το κόστος ακτοπλοϊκών, καυσίμων ή αεροπορικών εισιτηρίων. Την ίδια στιγμή, οι προσφορές low-cost αεροπορικών εταιρειών, σε συνδυασμό με την πληθώρα επιλογών για διαμονή μέσω ψηφιακών πλατφορμών, καθιστούν τις αποδράσεις στο εξωτερικό πιο προσιτές από ποτέ.
Νέα Υόρκη για λίγους, Κωνσταντινούπολη για περισσότερους
Οι επιλογές ποικίλουν: από σύντομες αποδράσεις στην κοντινή Τουρκία ή τα Βαλκάνια, μέχρι οργανωμένα πακέτα σε Αμερική και Ασία. Τα ταξιδιωτικά γραφεία σημειώνουν αύξηση στις κρατήσεις για εξωτικούς και μακρινούς προορισμούς. Η Νέα Υόρκη, παρά το υψηλό κόστος, παραμένει κορυφαίος προορισμός για τους οικονομικά ευκατάστατους, με τις 10ήμερες εκδρομές του Αυγούστου να εξαντλούνται νωρίς.
Από την άλλη πλευρά, η Βουδαπέστη, η Ρώμη, η Λισαβόνα και η Πράγα αποτελούν σταθερές αξίες για εκείνους που επιδιώκουν ένα «ευρωπαϊκό καλοκαίρι» με μικρότερο κόστος και πλούσιο πολιτιστικό ενδιαφέρον.
Μικρότερες διακοπές, μεγαλύτερη κινητικότητα
Παρά την αύξηση των ταξιδιών, η διάρκεια παραμονής τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας βαίνει μειούμενη. Οι Έλληνες επιλέγουν πια σύντομες διακοπές: 9,8 διανυκτερεύσεις κατά μέσο όρο εντός Ελλάδας (2023), με τη διάρκεια να μειώνεται στις 5,2 διανυκτερεύσεις στα ταξίδια εξωτερικού το 2024. Αυτό συνδέεται τόσο με το περιορισμένο διαθέσιμο εισόδημα όσο και με την ανάγκη για ευελιξία σε έναν κόσμο όπου ο εργασιακός χρόνος συχνά «πατάει» πάνω στις διακοπές.
Ηπειρωτική Ελλάδα: η εναλλακτική εντός συνόρων
Για όσους δεν επιλέγουν το εξωτερικό, η ηπειρωτική Ελλάδα προσφέρει τη χρυσή τομή μεταξύ οικονομίας και φυσικής ομορφιάς. Πελοπόννησος, Πήλιο, Ήπειρος και Χαλκιδική γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς, καθώς προσφέρουν προσιτές επιλογές προσβάσιμες με Ι.Χ., μειώνοντας δραστικά τα έξοδα μετακίνησης.
Τουρισμός σε επαναδιαπραγμάτευση
Το φαινόμενο δεν περνά απαρατήρητο από τους επιχειρηματίες του τουρισμού. Η ανάγκη για προσαρμογή τιμών, ποιοτικότερες υπηρεσίες και ευελιξία γίνεται επιτακτική. Αν η Ελλάδα θέλει να κερδίσει ξανά τον Έλληνα ταξιδιώτη, οφείλει να επαναπροσδιορίσει τη σχέση ποιότητας-τιμής και να βρει τη χρυσή τομή μεταξύ αυθεντικής εμπειρίας και ρεαλιστικού κόστους.
