Στη σημερινή συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι – Ευρωπαίων ηγετών αναφέρεται με νέο δημοσίευμα το BBC.
Όπως αναφέρει ο αρθρογράφος του βρετανικού Μέσου Frank Gardner, είναι πολύ πιθανό η συνάντηση στον Λευκό Οίκο να αποδειχθεί ακόμη πιο καθοριστική για το μέλλον της Ουκρανίας -και για την ασφάλεια ολόκληρης της Ευρώπης- απ’ ό,τι η σύνοδος ΗΠΑ-Ρωσίας την προηγούμενη Παρασκευή στην Αλάσκα.
Επιφανειακά, εκείνη η συνάντηση Πούτιν-Τραμπ φάνηκε να ανταποκρίνεται στις πιο απαισιόδοξες προσδοκίες. Δεν υπήρξε εκεχειρία, δεν υπήρξαν κυρώσεις, ούτε κάποια μεγαλεπήβολη ανακοίνωση.
Ήταν η Ουκρανία και η Ευρώπη έτοιμες να αποκλειστούν από μια συμφωνία που είχε «μαγειρευτεί» πίσω από κλειστές πόρτες από τις δύο μεγαλύτερες πυρηνικές δυνάμεις του κόσμου; Φαίνεται πως όχι, εφόσον η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της μπορέσουν να το αποτρέψουν.
Η σημασία της παρουσίας Ευρωπαίων ηγετών στο πλευρό του Ζελένσκι
Η παρουσία του Κιρ Στάρμερ, του Εμανουέλ Μακρόν, του Φρίντριχ Μερτς και άλλων ηγετών δίπλα στον πρόεδρο Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον έχει μεγαλύτερη σημασία από το να διασφαλιστεί απλώς ότι ο Ουκρανός πρόεδρος δεν θα πιαστεί ξανά εξαπίνης στο Οβάλ Γραφείο, όπως συνέβη στις 28 Φεβρουαρίου.
Είναι αποφασισμένοι να δείξουν στον Ντόναλντ Τραμπ δύο πράγματα: πρώτον, ότι δεν μπορεί να υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία χωρίς την άμεση συμμετοχή της ίδια και, δεύτερον, ότι οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να συνοδεύεται από «σιδερένιες» εγγυήσεις ασφαλείας.
Πάνω απ’ όλα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν ο πρόεδρος των ΗΠΑ να δει πως η Ουκρανία και η Ευρώπη παρουσιάζουν ένα αρραγές μέτωπο και ότι είναι αποφασισμένοι να μην του επιτρέψουν να επηρεαστεί από την προφανή προσωπική του σχέση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και να υποχωρήσει στις απαιτήσεις του Ρώσου ηγέτη.
Εδώ είναι που οι διπλωματικές ικανότητες του Κιρ Στάρμερ θα δοκιμαστούν σκληρά. Ο Τραμπ συμπαθεί τον Στάρμερ και τον ακούει, και σε έναν μήνα ο Τραμπ θα επισκεφθεί επίσημα το Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσης συμπαθεί τον Μαρκ Ρούτε, τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, που επίσης θα παρευρεθεί στη συνάντηση.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ φαίνεται να μην έχει ιδιαίτερη συμπάθεια για τον Γάλο πρόεδρο Μακρόν και ο Λευκός Οίκος ήταν πρόσφατα έντονα επικριτικός απέναντι στην πρόθεσή του να αναγνωρίσει άνευ όρων παλαιστινιακό κράτος στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Για να έχει οποιαδήποτε πιθανότητα επιτυχίας μια ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία, κάτι πρέπει να αλλάξει.
Στην κόψη του ξυραφιού
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι τα διεθνή σύνορα δεν μπορούν να αλλάζουν διά της βίας, και ο Ζελένσκι έχει τονίσει επανειλημμένως ότι δεν θα παραδώσει εδάφη -εξάλλου, το ίδιο το ουκρανικό Σύνταγμα το απαγορεύει.
Όμως ο Πούτιν θέλει το Ντονμπάς, του οποίου το 85% ήδη ελέγχουν οι δυνάμεις του, και δεν έχει καμία πρόθεση να επιστρέψει την Κριμαία.
Ωστόσο, όπως είχε πει κάποτε η πρώην πρωθυπουργός της Εσθονίας και νυν Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ Κάγια Κάλας, η νίκη για την Ουκρανία σε αυτόν τον πόλεμο δεν χρειάζεται να αφορά αποκλειστικά την ανακατάληψη των κατεχόμενων εδαφών.
Αν η Ουκρανία μπορέσει να αποκτήσει τις εγγυήσεις ασφαλείας τύπου Άρθρου 5 που συζητούνται αυτή τη στιγμή -αρκετές για να αποτρέψουν οποιαδήποτε μελλοντική ρωσική επιθετικότητα και να διασφαλίσουν έτσι την ανεξαρτησία της ως ελεύθερο και κυρίαρχο κράτος- τότε αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί μορφή νίκης.
Τα κρίσιμα ερωτήματα για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας
Φαίνεται πλέον ότι αυτό που συζητούν οι ΗΠΑ και η Ρωσία είναι μια πρόταση που συνοπτικά ανταλλάσσει ορισμένα ουκρανικά εδάφη με εγγυήσεις ασφαλείας ότι δεν θα χρειαστεί να παραδοθεί άλλο έδαφος στη Ρωσία.
Αλλά υπάρχουν τεράστια ερωτήματα.
Θα μπορούσε η Ουκρανία να αποδεχθεί μια συμφωνία που θα τερμάτιζε τον πόλεμο αλλά θα της κόστιζε εδάφη -ιδίως από τη στιγμή που έχουν πεθάνει χιλιάδες άνθρωποι για να τα προστατεύσουν;
Αν της ζητηθεί να παραχωρήσει το υπόλοιπο 30% της περιφέρειας του Ντονέτσκ που δεν έχει ακόμα καταλάβει η Ρωσία, θα μείνει τότε το δυτικό πέρασμα προς το Κίεβο επικίνδυνα απροστάτευτο;
Και τι γίνεται με τον «Συνασπισμό των Προθύμων» του Στάρμερ;
Οι αρχικές συζητήσεις για ανάπτυξη δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών στο έδαφος έχουν πλέον μετριαστεί.
Τώρα το θέμα είναι περισσότερο η «ασφάλεια στον αέρα και τη θάλασσα», ενώ παράλληλα η Ουκρανία δέχεται βοήθεια ώστε να ξαναχτίσει τον στρατό της.
Αλλά ακόμα κι αν επιτευχθεί ειρήνη, η κατάσταση παραμένει επικίνδυνη. Κάθε στρατιωτικός αναλυτής με τον οποίο έχω μιλήσει πιστεύει ότι μόλις σταματήσουν οι εχθροπραξίες, ο Πούτιν θα ανασυγκροτήσει τον στρατό του, θα κατασκευάσει περισσότερα όπλα, μέχρι να βρεθεί ξανά -ίσως σε μόλις τρία ή τέσσερα χρόνια- σε θέση να αρπάξει περισσότερο έδαφος.
Και αν/όταν συμβεί αυτό, θα χρειαστεί πολύ θάρρος από έναν πιλότο Typhoon ή F-35 για να εκτοξεύσει τον πρώτο πύραυλο ενάντια σε μια προελαύνουσα ρωσική φάλαγγα.
