Περισσότερα από 500 είδη πτηνών θα μπορούσαν να εξαφανιστούν μέσα στον επόμενο αιώνα, διαπίστωσαν ερευνητές, ζητώντας εκτάκτως «ειδικά προγράμματα ανάκαμψης», όπως η αναπαραγωγή σε αιχμαλωσία και η αποκατάσταση οικοτόπων για τη διάσωση μοναδικών ειδών.
Πουλιά όπως το τρυγόνι, είναι μεταξύ εκείνων που θα εξαφανιστούν εάν συνεχιστούν οι τάσεις που σημειώνονται τώρα, σύμφωνα με την έρευνα. Η απώλειά τους απειλεί να διαλύσει οικοσυστήματα σε όλο τον κόσμο.
«Αντιμετωπίζουμε μια κρίση εξαφάνισης πτηνών άνευ προηγουμένου στη σύγχρονη εποχή», δήλωσε η Kerry Stewart, επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας από το Πανεπιστήμιο του Reading, η οποία χαρακτήρισε το κύριο εύρημα της έρευνας ως «σοκαριστικό στατιστικό». Είναι τριπλάσιος από τον αριθμό των πτηνών που εξαφανίστηκαν τα προηγούμενα 500 χρόνια.
Η εργασία, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Ecology and Evolution, εξέτασε δεδομένα από σχεδόν 10.000 πουλιά (σχεδόν όλα όσα είναι γνωστό ότι υπάρχουν) και χρησιμοποίησε δεδομένα της IUCN (Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης) για να προβλέψει τον κίνδυνο εξαφάνισης. Η απώλεια οικοτόπων- που οφείλεται κυρίως στην επέκταση και την εντατικοποίηση της γεωργίας- αναδείχθηκε ως ο σημαντικότερος παράγοντας εξαφάνισης ειδών.
Αλλά ακόμη και αν η απώλεια οικοτόπων, το κυνήγι και η κλιματική αλλαγή σταματούσαν σήμερα, περίπου 250 είδη θα μπορούσαν να εξαφανιστούν, καθώς ήδη βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης. Οι τοπικές προσπάθειες διατήρησης μπορεί να φαίνονται μικρές, αλλά είναι απαραίτητες για να σωθεί ένα είδος από την εξαφάνιση, διαπίστωσαν οι ερευνητές. «Πολλά πουλιά απειλούνται ήδη τόσο πολύ που η μείωση των ανθρώπινων επιπτώσεων από μόνη της δεν θα τα σώσει. Αυτά τα είδη χρειάζονται ειδικά προγράμματα αποκατάστασης, όπως έργα αναπαραγωγής και αποκατάστασης οικοτόπων, για να επιβιώσουν», δήλωσε η Stewart.
Οι ιστορίες επιτυχίας για διατήρηση δείχνουν ότι «είναι δυνατό να επαναφέρουμε τα είδη από το χείλος της εξαφάνισης». Μέχρι το 1987, ο κόνδορας της Καλιφόρνια- το μεγαλύτερο πουλί της Βόρειας Αμερικής– είχε εξαφανιστεί στην άγρια φύση. Υπήρχαν περίπου 22 πουλιά σε αιχμαλωσία, τα οποία στη συνέχεια εκτράφηκαν και απελευθερώθηκαν. Τώρα υπάρχει ένας πληθυσμός 350 στην άγρια φύση.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο τσικνιάς- ένα πουλί που ζει σε ντροπαλούς καλαμιώνες- εξαφανίστηκε ως αναπαραγωγικό πουλί τη δεκαετία του 1870 επειδή το υγροτοπικό του περιβάλλον είχε αποξηρανθεί για καλλιέργεια. Τώρα, χάρη στην αποκατάσταση των οικοτόπων, ο πληθυσμός του βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 200 και πλέον ετών, με περισσότερους από 280 αρσενικούς να έχουν καταγραφεί πέρυσι.
Η καθηγήτρια Manuela González-Suárez, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης στο Πανεπιστήμιο του Reading, δήλωσε: «Η αντιμετώπιση των απειλών δεν είναι αρκετή. Έως και 250-350 είδη θα απαιτήσουν συμπληρωματικά μέτρα διατήρησης για να επιβιώσουν τον επόμενο αιώνα».
Η τελευταία έκθεση για την Κατάσταση των Πουλιών στον Κόσμο διαπίστωσε ότι σχεδόν τα μισά είδη πτηνών του πλανήτη βρίσκονται σε παρακμή. Η απώλεια οικοτόπων, η υλοτομία, τα χωροκατακτητικά είδη, η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και η κλιματική αλλαγή επισημάνθηκαν ως οι κύριες απειλές.
«Δεν υπάρχει μαγική λύση για την επίλυση της κρίσης εξαφάνισης», δήλωσε ο Stuart Butchart, επικεφαλής επιστήμονας της BirdLife International, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. «Οι προστατευόμενες περιοχές μπορούν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο, ενώ η μείωση των απειλών από τη γεωργία, την υλοτομία, την αλιεία, το κυνήγι και άλλες πηγές είναι απαραίτητη. Ωστόσο, ορισμένα είδη απαιτούν στοχευμένες προσπάθειες ανάκαμψης, που περιλαμβάνουν παρεμβάσεις όπως η αναπαραγωγή και η απελευθέρωση σε αιχμαλωσία, η μετατόπιση ή η συμπληρωματική διατροφή, για να ξεπεραστούν τα εμπόδια στην ανάκαμψη.
«Αυτή η εργασία προσθέτει σε ένα αυξανόμενο σύνολο στοιχείων που δείχνουν ότι οι δράσεις σε ολόκληρο το πλαίσιο θα είναι απαραίτητες για να σταματήσουν οι ανθρώπινες ενέργειες από το να οδηγήσουν σε εξαφάνιση ειδών».
Με πληροφορίες από Guardian
