Η Ρουμανία καλείται σήμερα στις κάλπες για να εκλέξει τον επόμενο πρόεδρό της, σε μια κρίσιμη αναμέτρηση που ενδέχεται να κρίνει αν η χώρα θα συνεχίσει στον ευρωπαϊκό της δρόμο και τη στήριξη προς την Ουκρανία ή θα στραφεί προς την άκρα δεξιά. Οι εκλογές διεξάγονται πέντε μήνες μετά την αιφνιδιαστική ακύρωση της προηγούμενης διαδικασίας, λόγω υποψιών για ρωσική ανάμειξη.
Δύο υποψήφιοι κονταροχτυπιούνται για την προεδρία: ο 38χρονος Τζόρτζε Σιμιόν, επικεφαλής του εθνικιστικού κόμματος AUR και θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, και ο 55χρονος Νικουσόρ Νταν, δήμαρχος Βουκουρεστίου με κεντρώο προφίλ και φιλοευρωπαϊκή στάση.
Ο Σιμιόν αναδείχθηκε νικητής του πρώτου γύρου της 4ης Μαΐου με σχεδόν 41% των ψήφων – ποσοστό υπερδιπλάσιο εκείνου του αντιπάλου του. Ωστόσο, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις (αν και στο παρελθόν ήταν ανακριβείς), η μάχη στον δεύτερο γύρο είναι αμφίρροπη.
Ενδιαφέρον από ΕΕ και ΗΠΑ για Ρουμανία
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με προσοχή τη διαδικασία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκφράσει έντονη ανησυχία για την ενίσχυση της ακροδεξιάς, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπό τη διοίκηση Τραμπ, έχουν επικρίνει τη διακοπή της φθινοπωρινής εκλογικής διαδικασίας και καλούν να γίνει σεβαστή η λαϊκή βούληση.
Η Ρουμανία, χώρα 19 εκατομμυρίων κατοίκων και γειτονική με την Ουκρανία, θεωρείται από τον Φεβρουάριο του 2022, οπότε ξεκίνησε η ρωσική εισβολή, ως βασικός πυλώνας του ΝΑΤΟ στην περιοχή.
Η 82χρονη Λουμινίτσα Τοάντερ, συνταξιούχος, εξέφρασε τον φόβο της ότι η χώρα θα στραφεί “προς την Ανατολή”, τονίζοντας ότι η Ρουμανία δεν πρέπει να εγκαταλείψει την ευρωπαϊκή της πορεία.
Ο Σιμιόν, πρώην χούλιγκαν, έχει προσπαθήσει πρόσφατα να μετριάσει τη ρητορική του, ωστόσο δηλώνει βέβαιος για τη νίκη του, αφήνοντας παράλληλα ανοιχτό το ενδεχόμενο να αμφισβητήσει το αποτέλεσμα κάνοντας λόγο για ενδεχόμενη “μαζική νοθεία”. Παρότι επικρίνει έντονα την πολιτική της ΕΕ, αναλυτές εκτιμούν πως ενδεχομένως να πληρώσει το τίμημα ορισμένων λαθών του μεταξύ των δύο γύρων – όπως την επιθετική στάση και την απουσία του από δημόσιες αντιπαραθέσεις.
Από την άλλη, ο Νταν, μαθηματικός και υπέρμαχος της στήριξης προς την Ουκρανία, βασίζει την τακτική του στο να κινητοποιήσει τους απογοητευμένους ψηφοφόρους που απείχαν στον πρώτο γύρο, όπου η συμμετοχή δεν ξεπέρασε το 53%. Οι ενδείξεις από τη διασπορά, η οποία ψήφισε ήδη από την Παρασκευή, δείχνουν αυξημένο ενδιαφέρον.
Ρουμανία: Οι Κάλπες και η Αναμονή των Αποτελεσμάτων
Στη Ρουμανία, τα εκλογικά κέντρα άνοιξαν στις 07:00 (τοπική ώρα, 06:00 ώρα Ελλάδας) και θα κλείσουν στις 21:00 (20:00 ώρα Ελλάδας). Τα πρώτα exit polls θα δημοσιοποιηθούν λίγο μετά τη λήξη της ψηφοφορίας και τα επίσημα αποτελέσματα αναμένονται στη διάρκεια της νύχτας.
Ο Νικουσόρ Νταν κάλεσε τους πολίτες να προσέλθουν στις κάλπες λέγοντας: «Από τον καθένα μας εξαρτάται η πορεία της Ρουμανίας».
Δύο Οπτικές για την Εξωτερική Πολιτική
Ο Σιμιόν έχει δηλώσει ότι επιθυμεί τον τερματισμό της στήριξης προς την Ουκρανία, ζητώντας “αποζημίωση” για τη βοήθεια που έχει δοθεί από το Βουκουρέστι στο Κίεβο. Προτείνει μια στάση “ουδετερότητας” αντί “κλιμάκωσης με αποστολή οπλισμού”, ενώ δηλώνει πως δεν ντρέπεται που τον αποκαλούν “φίλο του Πούτιν”.
Το σύνθημά του για «αποκατάσταση της αξιοπρέπειας της Ρουμανίας» αγγίζει αρκετούς πολίτες που νιώθουν πως είναι «πολίτες δεύτερης κατηγορίας» εντός της ΕΕ.
Ιδιαίτερα δραστήριος στα κοινωνικά δίκτυα –αν και ανέστειλε χθες τους λογαριασμούς του λόγω της “ημέρας σιωπής”– ο Σιμιόν έχει αξιοποιήσει την ευρύτερη οργή κατά του κατεστημένου και της φτώχειας, που εξακολουθεί να πλήττει μια από τις φτωχότερες χώρες της ΕΕ.
Την 24η Νοεμβρίου, σε προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση, ο υποψήφιος της άκρας δεξιάς Καλίν Τζορτζέσκου –σχεδόν άγνωστος τότε– είχε επικρατήσει, κυρίως χάρη σε καμπάνια στο TikTok, η οποία κατά πολλούς είχε “ρωσικό άρωμα”.
Ο πρώην δημόσιος υπάλληλος τέθηκε εκτός του δεύτερου γύρου λόγω κατηγοριών για παρατυπίες στη χρηματοδότηση της εκστρατείας του, γεγονός που προκάλεσε διαδηλώσεις – σε κάποιες περιπτώσεις βίαιες. Παρά τον αποκλεισμό του, εξακολουθεί να φιλοδοξεί να γίνει πρωθυπουργός, όπως του έχει υποσχεθεί ο Σιμιόν σε περίπτωση εκλογικής νίκης, υπό την προϋπόθεση ότι θα εξασφαλιστεί πλειοψηφία στο κοινοβούλιο.
Ο νέος πρόεδρος θα έχει μπροστά του την πρόκληση να ενώσει μια χώρα βαθιά διχασμένη. «Πώς καταλήξαμε να έχουμε τόσο μίσος και πόλωση;», αναρωτήθηκε πρόσφατα ο Νικουσόρ Νταν απευθυνόμενος σε υποστηρικτές του, ζητώντας να επιστρέψει η «ελπίδα». Αν και κάποιοι επικρίνουν τη μετριοπάθειά του, ο πολιτικός αναλυτής Σορίν Κουτσεράι εκτιμά πως αυτό ίσως αποδειχθεί πλεονέκτημα: «Σε μια περίοδο έντονης αναταραχής, λίγη ψυχραιμία μπορεί να κάνει τη διαφορά – ειδικά όταν ο αντίπαλος εμφανίζεται τόσο διχαστικός».
