Η εμπορική συμφωνία του Ντόναλντ Τραμπ με την Ιαπωνία προκάλεσε αίσθηση όταν ο τότε Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε, πέρα από δασμούς και επενδυτικές δεσμεύσεις, ότι οι δύο σύμμαχοι θα ξεκινούσαν κοινή επιχείρηση φυσικού αερίου στην Αλάσκα.
Η ανακοίνωση αυτή φάνηκε να αναβιώνει μια μακροχρόνια αμερικανική φιλοδοξία: ένα έργο υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που περιλαμβάνει έναν αγωγό 800 μιλίων κατά μήκος της πολιτείας. Οι αναλυτές εκτιμούν πως το έργο μπορεί να κοστίσει πάνω από 60 δισ. δολάρια.
Η Ουάσιγκτον υποστήριξε πως ο αγωγός που θα συνδέει τα βόρεια κοιτάσματα φυσικού αερίου της Αλάσκας με το λιμάνι Nikiski στον νότο, θα επιτάχυνε την προμήθεια στους συμμάχους του Ειρηνικού. Προσπάθησε μάλιστα να πιέσει Ιαπωνία και Νότια Κορέα — τους δεύτερο και τρίτο μεγαλύτερους αγοραστές LNG παγκοσμίως, να στηρίξουν το έργο στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τους δασμούς.
Ωστόσο, η κυβέρνηση Τραμπ δυσκολεύτηκε να πείσει τους δύσπιστους Ασιάτες εταίρους, με αξιωματούχους, ειδικούς και στελέχη της ενεργειακής βιομηχανίας να εκφράζουν σοβαρές αμφιβολίες για τη χρηματοοικονομική βιωσιμότητα του έργου.
Η Rapidan Energy Group χαρακτήρισε το έργο ως «επένδυση με πολιτικά κίνητρα, που παρακάμπτει την εμπορική λογική». Καμία ασιατική εταιρεία δεν έχει επενδύσει ακόμη, ενώ ούτε μη δεσμευτικές επιστολές πρόθεσης αγοράς φυσικού αερίου δεν έχουν υπογραφεί από Ιαπωνία ή Κορέα, παρά τις εμπορικές συμφωνίες.
Ο Ryosuke Tsugaru, ανώτατο στέλεχος της JERA (ο μεγαλύτερος αγοραστής φυσικού αερίου παγκοσμίως), δήλωσε πως οι Ιάπωνες αξιωματούχοι ζήτησαν από την εταιρεία να εξετάσει «δίκαια» το έργο, για να προσφέρουν ένα «δώρο» στον Τραμπ. Αν και αναγνώρισε πως το έργο θα μείωνε τον χρόνο αποστολής προς Ιαπωνία από 35 σε μόλις 8 ημέρες, τόνισε πως απαιτούνται σαφείς λεπτομέρειες για να εξεταστεί μακροπρόθεσμη συμφωνία.
Ανώτερος Κορεάτης αξιωματούχος, ανώνυμα, εξέφρασε επίσης «μεγάλες αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα του έργου», ειδικά για την κατασκευή του αγωγού, παρά το ενδιαφέρον ορισμένων κορεατικών εταιρειών να συμμετάσχουν ως εργολάβοι.
Αν και η Νότια Κορέα συμφώνησε να επενδύσει 100 δισ. δολάρια σε LNG από τις ΗΠΑ, διευκρίνισε πως δεν υπάρχει δέσμευση για την Αλάσκα. Το σχέδιο για μεταφορά φυσικού αερίου από τον Αρκτικό Κύκλο στον νότο ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960. Η τρέχουσα πρόταση επανήλθε μετά το 2016, όταν ExxonMobil και ConocoPhillips αποσύρθηκαν. Μια συμφωνία με κινεζικές κρατικές εταιρείες το 2017 δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Στην πρόσφατη θητεία του, ο Τραμπ επέμεινε στην υλοποίηση του έργου, λέγοντας πως Ιαπωνία, Κορέα και άλλες χώρες θέλουν να επενδύσουν «τρισεκατομμύρια δολάρια». Ωστόσο, οι δεσμεύσεις ήταν ελάχιστες.
Η Ταϊβάν υπέγραψε μη δεσμευτική LOI για αγορά 6 εκατ. τόνων ετησίως, και η Ταϊλάνδη για 2 εκατ. τόνους. Ο κυβερνήτης της Αλάσκας, Mike Dunleavy, δήλωσε πως οι συνομιλίες ήταν «πολύ θετικές» και αρνήθηκε ότι υπήρχαν πιέσεις ή εκβιασμοί.
Παρά ταύτα, οι αναλυτές παραμένουν σκεπτικοί.
Η Rapidan εκτιμά πως η δεύτερη φάση του έργου (μονάδες επεξεργασίας και εξαγωγής LNG) θα κοστίσει 60 δισ., σχεδόν τα διπλάσια από ό,τι προβλεπόταν. Η πρώτη φάση (αγωγός 800 μιλίων) εκτιμάται πλέον στα 10,8 δισ., αλλά αντιμετωπίζει πιθανούς κινδύνους υπερβάσεων κόστους και νομικές προσφυγές. «Οι κίνδυνοι εντείνονται από τη χρήση του έργου ως εργαλείο πολιτικής από τη διοίκηση Τραμπ», ανέφερε ο Alex Munton, αναλυτής της Rapidan.
Η εκτίμησή τους; Το έργο πιθανότατα δεν θα φτάσει ποτέ σε τελική επενδυτική απόφαση.
Ο Brendan Duval, CEO της Glenfarne Group, απέφυγε να δώσει νέα εκτίμηση κόστους, αλλά επέκρινε τις αρνητικές προβλέψεις, λέγοντας πως οι συγκρίσεις με το έργο LNG Canada είναι παραπλανητικές. Όπως είπε: «Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να το αγοράσουν εξ’ ολοκλήρου άλλες χώρες και να μην μείνει τίποτα για Ιάπωνες και Κορεάτες».
Με πληροφορίες από Financial Times
