Τον Μάιο του 2025, η Ελληνική Μόνιμη Αντιπροσωπεία απέστειλε στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, επιστολή με τις ελληνικές θέσεις επί θεμάτων θαλάσσιων ζωνών και περιφερειακής ασφάλειας στην ανατολική Μεσόγειο, εκμεταλλευόμενη σχετιζόμενη έκκληση της Γενικής Συνέλευσης.
Η υποβολή της έγινε πριν την αποστολή λιβυκών Ρηματικών Διακοινώσεων και δημοσιοποιήθηκε σε δύο στάδια (15 Ιουλίου και 5 Αυγούστου), αφού είχε αρχικά υποβληθεί στις 30 Μαΐου.
Το ελληνικό μήνυμα υπογραμμίζει τη δέσμευση στη Σύμβαση του Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS), που πλέον αναγνωρίζεται και ως εθιμικό δίκαιο, και στην ειρηνική επίλυση διαφορών. Αποδοκιμάζει αυστηρά οποιαδήποτε ενέργεια που παραβιάζει τον εναέριο χώρο ή τα χωρικά ύδατα ενός κράτους – καταστροφική για τη σταθερότητα και αντίθετη στη διεθνή ισότητα και νομιμότητα.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι η προστασία συνόρων, μειονοτικών δικαιωμάτων, θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς είναι βασικό στοιχείο συνεργασίας στην περιοχή, όπως προβλέπει και ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών.
Η επιστολή τονίζει την υποστήριξη στα τρίγωνα συνεργασίας (Ελλάδα–Κύπρος–Ισραήλ / Αίγυπτο / Ιορδανία) και στο πλάνο επανέναρξης συνεργασίας με τον Λίβανο. Υπογραμμίζεται επίσης η ενεργειακή διασύνδεση με την Ευρώπη και η πρωτοβουλία για διεύρυνση με την ομάδα Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ + ΗΠΑ.
Κατά την Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (Μάιος 2025), η Ελλάδα διοργάνωσε συζήτηση υψηλού επιπέδου υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Επισημάνθηκε η συμβολή της στις ευρωπαϊκές ναυτικές επιχειρήσεις (Atalanta, Aspides, IRINI) και σε διεθνείς πρωτοβουλίες όπως η Διάσκεψη «Our Ocean» (Απρίλιος 2024).
Χωρίς να κατονομάζει, η ελληνική θέση απορρίπτει δομικά και θεμελιωδώς την τουρκική και τη λιβυκή επιχειρηματολογία, καθώς αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματα και συμβάσεις. Η επιστολή επαναλαμβάνει ότι η επαναφορά κυριαρχικών ζητημάτων που έχουν ήδη διευθετηθεί είναι απαράδεκτη.
Η Ελλάδα τάσσεται υπέρ δίκαιης, βιώσιμης λύσης βάσει ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας (όπως το 2771/2025), που προβλέπουν διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με ιθαγένεια και κυριαρχία. Χαιρετίζει το διορισμό προσωπικού απεσταλμένου του ΟΗΕ (Μαρίας Άνχελα Ολγκίν) και ειδικού απεσταλμένου ΕΕ (Γιοχάνες Χαν) για ενίσχυση διαλόγου και οικοδόμηση εμπιστοσύνης.
Η χώρα υποστηρίζει λύση δύο κρατών για την Παλαιστίνη και απελευθέρωση ομήρων της Χαμάς. Παράλληλα, προωθεί μια πλουραλιστική, ειρηνική Συρία με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και καλές σχέσεις γειτονίας.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ
