Ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ), με την υποστήριξη της επιστημονικής του επιτροπής σε θέματα σιδηροδρόμων, ανακοίνωσε δέσμη προτάσεων για την ενίσχυση της ασφάλειας στις ισόπεδες σιδηροδρομικές διαβάσεις (ΙΣΔ), με αφορμή τα επαναλαμβανόμενα περιστατικά που καταγράφονται σε όλη τη χώρα.
Οι ΙΣΔ αποτελούν το πλέον ευαίσθητο σημείο επαφής σιδηροδρομικού και οδικού δικτύου, επηρεάζοντας άμεσα την ασφάλεια οδηγών, πεζών, αλλά και επιβατών του σιδηροδρόμου. Παρά τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί τα τελευταία χρόνια, η κατάσταση των Αυτόματων Συστημάτων Ισόπεδων Διαβάσεων (ΑΣΙΔ) παραμένει ανεπαρκής και απαιτεί άμεσες βελτιώσεις.
Θεσμικό πλαίσιο και κανονισμοί
Ο ΣΕΣ προτείνει:
- Αναμόρφωση του Κανονισμού Ισόπεδων Διαβάσεων, ώστε να συμβαδίζει με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
- Αναθεώρηση των τεχνικών προδιαγραφών των ΑΣΙΔ, με έμφαση σε ελαστικούς ταπήτες τύπου STRAIL, την ασφαλή διέλευση πεζών/ποδηλατών και την ενσωμάτωση σύγχρονων οδικών γεωμετριών.
- Επικαιροποίηση κανονισμών ΟΣΕ, για σαφή κατανομή αρμοδιοτήτων με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
- Υποχρεωτική κατασκευή ανισόπεδων διαβάσεων σε νέα έργα σιδηροδρομικών γραμμών ή νέων οδών.
- Αυστηροποίηση ποινών του ΚΟΚ και αποζημιώσεων προς τους παρόχους σιδηροδρομικών υπηρεσιών σε περίπτωση ατυχημάτων.
Διαχείριση και εκσυγχρονισμός ΙΣΔ
Στις προτάσεις περιλαμβάνονται:
- Δημιουργία Μητρώου ΙΣΔ στο railway.gov.gr.
- Απογραφή και χαρτογράφηση των επικίνδυνων σημείων.
- Τοποθέτηση καμερών και σύνδεση με τα Κέντρα Ελέγχου.
- Περίφραξη γραμμών εντός αστικού ιστού και ανάπτυξη ανισόπεδων πεζοδιαβάσεων.
- Ψηφιακές τεχνολογίες (digital twin, έξυπνα συστήματα) για πρόβλεψη αστοχιών.
- Ομογενοποίηση συστημάτων ΑΣΙΔ, ώστε να μειωθεί το κόστος συντήρησης και να ενισχυθεί η αξιοποίηση της ελληνικής βιομηχανίας.
Παρεμβάσεις χαμηλού κόστους
Ο ΣΕΣ δίνει έμφαση και σε λύσεις άμεσης εφαρμογής, όπως:
- Έντονη οριζόντια σήμανση, φωτισμός και βελτίωση ορατότητας.
- Τοποθέτηση προειδοποιητικών λωρίδων (rumble strips).
- Συστήματα προειδοποίησης οδηγών και πεζών με ηχητικά και οπτικά μηνύματα.
Καλές πρακτικές από την Ευρώπη
Παραδείγματα από Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ολλανδία και Σκανδιναβία δείχνουν ότι η κατάργηση επικίνδυνων ισόπεδων διαβάσεων, η χρήση τεχνολογιών ανίχνευσης εμποδίων και η συστηματική αξιολόγηση επικινδυνότητας συμβάλλουν καθοριστικά στη μείωση ατυχημάτων.
Ο Σύλλογος τονίζει την ανάγκη συνεχούς εκπαίδευσης οδηγών και πεζών, με εκστρατείες ενημέρωσης, δράσεις σε σχολεία και αξιοποίηση ΜΜΕ και social media, ιδιαίτερα σε περιόδους αυξημένης κυκλοφορίας.
Με εμπειρία σχεδόν μισού αιώνα, ο ΣΕΣ επισημαίνει ότι η ασφάλεια στις ισόπεδες διαβάσεις είναι απαραίτητη προϋπόθεση για έναν σύγχρονο σιδηρόδρομο που θα μειώσει τα ατυχήματα, θα ενισχύσει την αξιοπιστία του συστήματος μεταφορών και θα συμβάλει στην ανάπτυξη της οικονομίας και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
