Οι ουκρανικές επιθέσεις του Σαββατοκύριακου σε στρατιωτικά αεροδρόμια βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος δείχνουν ότι ο μακρόχρονος πόλεμος έχει εισέλθει σε μια επικίνδυνη φάση, με τις δύο πλευρές να κλιμακώνουν και τις πιθανότητες για ειρηνευτική συμφωνία με διαμεσολάβηση των ΗΠΑ να απομακρύνονται.
Μόλις μια ημέρα αφότου τα ουκρανικά drones προκάλεσαν σοβαρές απώλειες στον ρωσικό στόλο βομβαρδιστικών, πραγματοποιήθηκε δεύτερος γύρος συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη — λίγες ώρες μετά τη νέα δημόσια έκκληση του προέδρου Τραμπ για άμεση κατάπαυση του πυρός. Η συνάντηση διήρκεσε μόλις μία ώρα και είχε ως μοναδικό αποτέλεσμα την ανταλλαγή αιχμαλώτων. Αντί να υπάρξει αποκλιμάκωση, ο πόλεμος 40 μηνών φαίνεται να εντείνεται — χωρίς ξεκάθαρη παρέμβαση από τον Τραμπ.
Η Ρωσία έχει εξαπολύσει βροχή πυραύλων και drones τις τελευταίες εβδομάδες, πλήττοντας πολιτικούς στόχους και προκαλώντας πολλούς νεκρούς και τραυματίες. Πιθανολογείται πως αυτές οι επιθέσεις θα ενταθούν ως αντίποινα στις ουκρανικές ενέργειες πριν τη θερινή αντεπίθεση που βρίσκεται σε φάση προετοιμασίας.
Η Ουκρανία βασίζεται πλέον στην παραγωγή drones με μεγάλη ακτίνα δράσης, ικανών να διαπεράσουν το ρωσικό έδαφος σε βάθος, προσπαθώντας να αντισταθμίσει τα ελλείμματα στο πεδίο μάχης και την επερχόμενη μείωση της αμερικανικής βοήθειας. Σύμφωνα με το Κίεβο, η επίθεση της Κυριακής κατέστρεψε ή έθεσε εκτός λειτουργίας πάνω από 40 αεροσκάφη. Ειδικοί επιβεβαιώνουν τουλάχιστον 14 χτυπήματα σε ρωσικά βομβαρδιστικά — σημαντικό πλήγμα για τη Μόσχα.
Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι αν η αμερικανική διοίκηση θα εμπλακεί ενεργά στην ειρηνευτική διαδικασία ή αν, όπως έχουν επανειλημμένα απειλήσει αξιωματούχοι, θα αποσυρθεί από τον πόλεμο. Ο Τραμπ φέρεται να έθεσε στον Πούτιν προθεσμία δύο εβδομάδων, αφήνοντας αιχμές πως «θα αντιδράσει διαφορετικά» αν δεν υπάρξει πρόοδος. Ωστόσο, σύμφωνα με αναλυτές, μια τέτοια απόσυρση θα ήταν μη ρεαλιστική και ενδέχεται να παρατείνει τον πόλεμο. «Θα ήταν παραδοχή αποτυχίας», δήλωσε ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ουκρανία, Ουίλιαμ Τέιλορ.
Ο Πούτιν φαίνεται να υπολογίζει ότι ο Τραμπ δεν έχει πρόθεση να ενισχύσει τη συμμαχία με τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι, ούτε να επαναφέρει τις κυρώσεις ή τις μεγάλες αποστολές όπλων. Η σχέση των δύο ηγετών παραμένει τεταμένη, με αποτέλεσμα προσωρινή διακοπή της αμερικανικής στρατιωτικής και πληροφοριακής βοήθειας τον Φεβρουάριο, έπειτα από άκαρπη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο. Ο Ζελένσκι προσπάθησε να δείξει ότι είναι ανοιχτός σε εκεχειρία, απορρίπτοντας όμως τα ακραία αιτήματα της Μόσχας. «Ήταν οι Ρώσοι που αποφάσισαν να συνεχίσουν τον πόλεμο», είπε σε διάγγελμά του την Κυριακή. «Χρειάζεται πίεση στη Ρωσία – πίεση που θα την επαναφέρει στην πραγματικότητα». Η στρατηγική της αμερικανικής κυβέρνησης παραμένει ασαφής. Ο πρώην πρόεδρος Μπάιντεν προσπάθησε να περιορίσει τη σύγκρουση μέσω κυρώσεων και περιορισμών στη χρήση αμερικανικών πυραύλων. Ο Τραμπ, ωστόσο, δεν έχει εντείνει την πίεση στη Ρωσία, ούτε έχει εμπλακεί στον σχεδιασμό της ουκρανικής άμυνας. Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρότεινε τετραμερή σύνοδο μέσα στον Ιούνιο με συμμετοχή Τραμπ, Πούτιν, Ζελένσκι και του ίδιου, όμως η αμερικανική πλευρά δεν έχει επιβεβαιώσει συμμετοχή.
Την ίδια στιγμή, η ένταση στο πεδίο αυξάνεται. Η Ουκρανία υποστηρίζει ότι οι πιο ενεργοί άξονες σύγκρουσης είναι στο Σούμι και το Ποκρόβσκ, ενώ οι ρωσικές δυνάμεις έχουν προωθηθεί σε περίπου 170 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μετά από επιχειρήσεις στην περιοχή του Κουρσκ.
Ο Τραμπ, που ως υποψήφιος είχε δηλώσει ότι θα «τερματίσει τον πόλεμο σε μία μέρα», τώρα αποκαλεί εκείνη τη δήλωση «σαρκασμό». Το Μάρτιο, ο ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο και ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας Μάικ Ουόλτς συνάντησαν Ουκρανούς αξιωματούχους στη Σαουδική Αραβία, εξασφαλίζοντας αποδοχή για 30ήμερη εκεχειρία. Η Μόσχα, ωστόσο, αρνήθηκε, απαιτώντας «αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων» – δηλαδή τον αποκλεισμό της Ουκρανίας από δυτική βοήθεια και τη μείωση της κυριαρχίας της. Η μοναδική πίεση φαίνεται να προέρχεται από το Κογκρέσο. Οι γερουσιαστές Λίντσεϊ Γκρέιαμ και Ρίτσαρντ Μπλούμενταλ ετοιμάζουν νομοσχέδιο για επιβολή δασμών σε χώρες που αγοράζουν ρωσική ενέργεια και ουράνιο, ευθυγραμμισμένο με νέες κυρώσεις της ΕΕ.
Η πρόοδος στη Δευτέρα περιορίστηκε σε ανθρωπιστικά ζητήματα. Οι όροι ειρήνης που υποσχέθηκε η Μόσχα παρουσιάστηκαν μόνο κατά την έναρξη της συνάντησης στην Κωνσταντινούπολη. Η πρόταση ελάχιστα διέφερε από τις παλιές απαιτήσεις του Κρεμλίνου: αναγνώριση των τεσσάρων κατεχόμενων ουκρανικών περιοχών, απόσυρση ουκρανικών δυνάμεων, ουδετερότητα του Κιέβου και περιορισμός του ουκρανικού στρατού. Η Ρωσία δείχνει αποφασισμένη να συνεχίσει τον πόλεμο. Η Ουκρανία, από την άλλη, θα συνεχίσει με γενναίες κινήσεις άμυνας. Όπως δήλωσε εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ της Ουκρανίας: «Αν η Ρωσία είχε συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός, τα αεροπλάνα θα ήταν ακόμα άθικτα».
Με πληροφορίες από Wall Street Journal
