Τον Οκτώβριο του 2024, η αμερικανική εταιρεία Ebb Carbon ανακοίνωσε τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα συμφωνία για την απομάκρυνση άνθρακα από τη θάλασσα, υπογράφοντας μια πολλών εκατομμυρίων δολαρίων συνεργασία με τη Microsoft. Στόχος τους είναι να αντιμετωπίσουν ένα σοβαρό πρόβλημα των παγκόσμιων θαλασσών: την οξίνιση των ωκεανών.
Για την ελάττωση του «κακού διδύμου» της κλιματικής κρίσης, της οξίνισης των ωκεανών, η Ebb Carbon σχεδιάζει να εφαρμόσει μια μέθοδο που ονομάζεται ηλεκτροχημική αύξηση της αλκαλικότητας των ωκεανών (Ocean Alkalinity Enhancement – OAE), η οποία μιμείται τη φυσική διαδικασία αλκαλοποίησης των ωκεανών. Με άλλα λόγια, επιδιώκει να προσθέσει μεγάλες ποσότητες αλκαλικών υλικών στα θαλάσσια νερά, τα οποία οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι οξινίζονται με ανησυχητικό ρυθμό.
Η Ebb δεν είναι μόνη σε αυτή την προσπάθεια. Τον Σεπτέμβριο του 2024, η καναδική Planetary Technologies συγκέντρωσε πάνω από 11 εκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση της αλκαλικότητας των ωκεανών, ενώ το 2025 η εταιρεία Equatic πούλησε 60.000 πιστωτικά δικαιώματα άνθρακα στη Boeing για παρόμοιους σκοπούς. Η αγορά απομάκρυνσης άνθρακα, της οποίας το θαλάσσιο σκέλος αναπτύσσεται ραγδαία, έχει προκαλέσει ανησυχίες σε πολλούς ωκεανολόγους παγκοσμίως.
Οξίνιση Ωκεανών: Επιστημονικές αμφιβολίες και περιβαλλοντικές ανησυχίες
Ο Dr James Kerry, ειδικός στα κοραλλιογενή υφάλους, προειδοποιεί ότι η υπερβολική προσθήκη αλκαλικότητας μπορεί να προκαλέσει φαινόμενα καθίζησης, όπου τα ανθρακικά δημιουργούν ορυκτά που λειτουργούν ως ρύποι, εμποδίζοντας το φως ή παραπλανώντας τα θαλάσσια πλάσματα ως τροφή. Η οξίνιση των ωκεανών αυξάνεται παγκοσμίως, καθώς οι θάλασσες απορροφούν περίπου το 30% του επιπλέον διοξειδίου του άνθρακα της ατμόσφαιρας, με αποτέλεσμα το pH να γίνεται επικίνδυνα όξινο, επηρεάζοντας αρνητικά τη θαλάσσια ζωή και τον άνθρωπο. Από την προ-βιομηχανική εποχή, το pH των ωκεανών έχει αυξηθεί κατά 40%, με σχεδόν το ήμισυ αυτής της αύξησης από τη δεκαετία του 1980.
Ο CEO της Ebb, Ben Tarbell, τονίζει ότι η κλίμακα εφαρμογής είναι κρίσιμη για κάθε λύση κλιματικής αλλαγής. Η εταιρεία μετρά με ακρίβεια την αλκαλικότητα που εισάγεται και παρακολουθεί συνεχώς δείκτες όπως το pH, με δυνατότητα αυτόματης διακοπής σε περίπτωση που πλησιάσουν όρια ασφαλείας. Η Ebb ήδη λειτουργεί στην πολιτεία της Ουάσινγκτον με δυνατότητα απομάκρυνσης λιγότερων από 100 τόνων άνθρακα ετησίως και σχεδιάζει να μεταφερθεί σε νέα μονάδα που θα μπορεί να αφαιρεί 1.000 τόνους ετησίως, με προοπτικές για πολύ μεγαλύτερες εγκαταστάσεις στο μέλλον.
Η ταχεία ανάπτυξη της τεχνολογίας αυτής έχει δημιουργήσει προκλήσεις σε διεθνές και εθνικό επίπεδο όσον αφορά τη νομοθεσία. Ενώ αναζητείται διεθνής νομική συμφωνία για τον έλεγχο της αύξησης αλκαλικότητας των ωκεανών, ορισμένες εταιρείες προχωρούν σε πειράματα πεδίου, προκαλώντας αντιδράσεις. Παράδειγμα αποτελεί η Planetary Technologies, που το 2022 δέχθηκε έντονη κριτική για πειράματα στον Κόλπο του St Ives στην Κορνουάλη, όπου τοπικές κοινότητες και περιβαλλοντικές οργανώσεις εξέφρασαν φόβους για επιπτώσεις στο οικοσύστημα, ειδικά στον πληθυσμό της γκρίζας φώκιας.
Οξίνιση των Ωκεανών: Το μέλλον της απομάκρυνσης άνθρακα από τις θάλασσες
Παρά τις ανησυχίες, πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν την περαιτέρω διερεύνηση των γεωμηχανικών λύσεων, καθώς η πίεση για δράση ενάντια στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αυξάνεται. Όπως επισημαίνει ο Brad Ack, CEO του Ocean Visions, «υπάρχουν μόνο δύο τρόποι να επηρεάσουμε τη συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου: να σταματήσουμε να εκπέμπουμε CO2 ή να το αφαιρέσουμε». Ωστόσο, η αβεβαιότητα παραμένει ως προς την αποτελεσματικότητα και την ακρίβεια μέτρησης της απομάκρυνσης άνθρακα μέσω της ηλεκτροχημικής αύξησης αλκαλικότητας, με παράγοντες όπως βάθος, θερμοκρασία, παλίρροιες και ποικιλία βυθού να επηρεάζουν τα αποτελέσματα.
Ο Dr David Ho από το μη κερδοσκοπικό [C]Worthy τονίζει ότι η προσπάθεια πρέπει να υποστηριχθεί σε κυβερνητικό επίπεδο, καθώς οι εταιρείες δεν έχουν ακόμη τρόπο να αποδείξουν με βεβαιότητα την αποτελεσματικότητα των δράσεών τους. Η τεχνολογία της ηλεκτροχημικής αύξησης της αλκαλικότητας των ωκεανών αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη αλλά και προκλητική λύση στην παγκόσμια μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και της οξίνισης των θαλασσών, με τη συνεργασία εταιρειών όπως η Ebb Carbon και η Microsoft να σηματοδοτεί το ξεκίνημα μιας νέας εποχής στην προστασία των ωκεανών.
Με πληροφορίες από Guardian
