Ο Εμανουέλ Μακρόν επικοινώνησε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν για πρώτη φορά από το 2022, σε μια προσπάθεια να αποτρέψει την περαιτέρω κλιμάκωση της πυρηνικής κρίσης με το Ιράν, καθώς η Τεχεράνη επιβεβαίωσε πως διακόπτει κάθε συνεργασία με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA), απαγορεύοντας πλέον την πρόσβαση των επιθεωρητών της σε πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Το Παρίσι είχε απορρίψει κάθε διάλογο με τη Μόσχα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, όμως γαλλικές διπλωματικές πηγές αναγνωρίζουν πλέον ότι η απόλυτη αποχή από την επικοινωνία δεν έχει αποφέρει αποτελέσματα, αλλά και ότι το διπλωματικό πεδίο δεν μπορεί να αφεθεί αποκλειστικά στις σχέσεις Πούτιν και Τραμπ.
Μετά την τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ηγετών, που διήρκεσε δύο ώρες, εκπρόσωπος του Μακρόν δήλωσε ότι υπάρχει πλέον μια πιο θετική εικόνα σχετικά με το ενδεχόμενο η Μόσχα να ασκήσει πίεση στην Τεχεράνη για να αποκαταστήσει τη συνεργασία της με τον διεθνή οργανισμό.
Παρίσι και Μόσχα φάνηκαν να συμφωνούν ότι το Ιράν έχει δικαίωμα να αναπτύσσει πυρηνική τεχνολογία
Παρίσι και Μόσχα φάνηκαν να συγκλίνουν στη θέση ότι πρέπει να διαφυλαχθεί το δικαίωμα του Ιράν να αναπτύσσει ειρηνική πυρηνική τεχνολογία, υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρεί τις υποχρεώσεις του βάσει της Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων.
Ένας από τους λόγους που επικαλέστηκε η Τεχεράνη για τη ρήξη με την IAEA είναι η αποτυχία της τελευταίας να καταδικάσει επισήμως τις ισραηλινές επιθέσεις σε ιρανικές εγκαταστάσεις, τις οποίες θεωρεί κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου.
Το γερμανικό ΥΠΕΞ χαρακτήρισε την κίνηση του Ιράν «καταστροφικό μήνυμα» και υπογράμμισε ότι οποιαδήποτε διπλωματική λύση προϋποθέτει συνεργασία με τον διεθνή επιθεωρητή.
Σε συνέντευξή του στη Le Monde, ο Γάλλος ΥΠΕΞ Ζαν-Νουέλ Μπαρό κάλεσε επίσης το Ιράν να συνεργαστεί με την IAEA, ενώ ταυτόχρονα δήλωσε ότι «οι ισραηλινές επιδρομές δεν είναι συμβατές με το διεθνές δίκαιο». Αναγνώρισε ότι καθυστέρησαν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αλλά προειδοποίησε πως «μόνο ένα διαπραγματευτικό πλαίσιο μπορεί να προσφέρει διαρκή σταθερότητα».
«Υποστηρίζουμε την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων ΗΠΑ–Ιράν», πρόσθεσε, «αλλά η ασφάλεια της Ευρώπης πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι, καθώς μεγάλο μέρος της είναι εντός βεληνεκούς ιρανικών πυραύλων.»
Οι γαλλικές αρχές δεν απέκλεισαν ρητά τη δυνατότητα εγχώριου εμπλουτισμού ουρανίου από την Τεχεράνη, εφόσον τηρούνται οι περιορισμοί της συμφωνίας του 2015 (JCPOA).
Το Κρεμλίνο σε ανακοίνωσή του μετά την επικοινωνία Μακρόν–Πούτιν υπογράμμισε τη σημασία της αποκλιμάκωσης μέσω «πολιτικών και διπλωματικών μέσων», αναφέροντας ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν να παραμείνουν σε επαφή.
Το ιρανικό κοινοβούλιο είχε ψηφίσει ήδη από τις 25 Ιουνίου υπέρ της αναστολής της συνεργασίας με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, μία ημέρα μετά την εκεχειρία που έληξε 12ήμερη σύγκρουση στην περιοχή. Ο νόμος εγκρίθηκε και από το Συμβούλιο των Φρουρών και επικυρώθηκε από τον νέο πρόεδρο της χώρας, Μασούντ Πεζεσκιάν.
Επιθρωρητές της ΙΑΕΑ παραμένουν στο Ιράν
Παρότι η συνεργασία έχει πρακτικά διακοπεί, εκτιμάται ότι ένας μικρός αριθμός επιθεωρητών της IAEA παραμένει στο Ιράν.
Ο Μπαρό, τέλος, επιβεβαίωσε ότι η Γαλλία συζητά με τη Σαουδική Αραβία για την πιθανή ημερομηνία επανέναρξης της αναβληθείσας ειδικής διάσκεψης του ΟΗΕ για τη λύση των δύο κρατών.
«Η κατάσταση στη Γάζα και η απουσία πολιτικής προοπτικής είναι κρίσιμες», είπε. «Η καταστροφή στη Γάζα, ο αποικισμός της Δυτικής Όχθης και η απάθεια της διεθνούς κοινότητας υπονομεύουν τη μόνη εφικτή λύση. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να έρθει αυτή πολύ αργά.»
Σύμφωνα με ανάλυση της Haaretz, το Ιράν εκτόξευσε περίπου 530 βαλλιστικούς πυραύλους κατά του Ισραήλ στη διάρκεια του πρόσφατου πολέμου. Το 86% των πυραύλων αναχαιτίστηκε, όμως 36 έπληξαν κατοικημένες περιοχές. Το συνολικό κόστος των αναχαιτιστικών μέσων εκτιμάται σε περίπου 1,1 δισ. λίρες.
Με πληροφορίες από Guardian