Δύο υποψήφιοι της δεξιάς θα αναμετρηθούν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Βολιβία, στις 19 Οκτωβρίου, καθώς κυριάρχησαν στον πρώτο γύρο που διεξήχθη χθες, σύμφωνα με στατιστικές προβολές ινστιτούτων.
Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός κύκλου δύο δεκαετιών αριστερής διακυβέρνησης στη χώρα.
Με έκπληξη, στην πρώτη θέση βρέθηκε ο γερουσιαστής της χριστιανοδημοκρατικής κεντροδεξιάς, Ροδρίγο Πας – γιος του πρώην προέδρου Χάιμε Πας Σαμόρα (1989-1993) – με ποσοστά 31,3% έως 31,6%, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Ipsos και Captura.
Δεύτερος, με μικρή διαφορά, κατατάσσεται ο πρώην πρόεδρος και αντιπρόεδρος Χόρχε «Τούτο» Κιρόγα, με 27,1% έως 27,3%. Τρίτος έμεινε ο επιχειρηματίας και εκατομμυριούχος Σαμουέλ Δόρια Μεδίνα, μέχρι πρόσφατα φαβορί των δημοσκοπήσεων, με ποσοστά 19,5% έως 20,2%. Ο ίδιος αποδέχθηκε το αποτέλεσμα και τάχθηκε ανοιχτά υπέρ του Πας ενόψει της δεύτερης αναμέτρησης.
Η εκλογική διαδικασία διεξήχθη υπό το βάρος της βαθιάς οικονομικής κρίσης που πλήττει τη Βολιβία, με σοβαρές ελλείψεις σε καύσιμα και δολάρια και πληθωρισμό που αγγίζει το 25% – το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 17 ετών. Ο απερχόμενος πρόεδρος Λουίς Άρσε, στενός συνεργάτης και διάδοχος του Έβο Μοράλες, αλλά πλέον σε ανοιχτή σύγκρουση μαζί του, επέλεξε να μην διεκδικήσει νέα θητεία, καθώς επωμίστηκε το βάρος της κρίσης. Οι υποψήφιοι του κυβερνώντος Κινήματος προς τον Σοσιαλισμό (MAS), ο πρόεδρος της Γερουσίας Ανδρόνικο Ροδρίγκες και ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Εδουάρδο δελ Καστίγιο, δεν κατάφεραν να πείσουν τους ψηφοφόρους.
«Θέλω αλλαγή. Η αριστερά μας έκανε μεγάλο κακό. Δεν υπάρχει δουλειά, δεν υπάρχουν καύσιμα, όλα είναι πανάκριβα», δήλωσε στο AFP η 60χρονη συνταξιούχος Μίριαμ Εσκόμπαρ, μετά την ψήφο της στη Λα Πας.
Οι δύο υποψήφιοι της δεξιάς υπόσχονται ρήξη με το κρατικιστικό μοντέλο του Μοράλες, ο οποίος είχε μειώσει τη φτώχεια και τριπλασίασε το ΑΕΠ της χώρας, αλλά άφησε πίσω του οικονομία ευάλωτη στη μείωση των εσόδων από το φυσικό αέριο μετά το 2017.
«Είναι το τέλος ενός κύκλου», σχολίασε ο Κιρόγα, που είχε υπηρετήσει ως προσωρινός πρόεδρος το 2001-2002, τονίζοντας ότι αν εκλεγεί θα φέρει «ριζοσπαστική αλλαγή». Από την πλευρά του, ο Πας στηρίζει την καμπάνια του στην καταπολέμηση της διαφθοράς και στη μείωση της φορολογίας, δηλώνοντας ότι «η Βολιβία χρειάζεται σταθερότητα, κυβερνησιμότητα και ένα οικονομικό μοντέλο προσανατολισμένο στον λαό και όχι στο κράτος».
Η ήττα της αριστεράς θεωρείται η βαρύτερη από την εποχή που ο Έβο Μοράλες ανήλθε στην εξουσία. Ο ίδιος, αν και επιδίωξε τέταρτη θητεία, αποκλείστηκε από την κούρσα λόγω του συνταγματικού περιορισμού στις δύο θητείες. Επιπλέον, βρίσκεται αντιμέτωπος με ένταλμα σύλληψης για υπόθεση εμπορίας ανηλίκου, την οποία ο ίδιος αρνείται, και έχει αποσυρθεί σε προπύργιό του στο κεντρικό τμήμα της χώρας. Ψηφίζοντας στη Λα Πας, με σανδάλια και πλαισιωμένος από υποστηρικτές, ο πρώτος αυτόχθονας πρόεδρος της Βολιβίας χαρακτήρισε τις εκλογές «χωρίς νομιμοποίηση», επιμένοντας ότι η άκυρη ψήφος -την οποία είχε ενθαρρύνει- θα υπερίσχυε.
Παρά τον παραγκωνισμό του από την κεντρική πολιτική σκηνή, ο Μοράλες εξακολουθεί να διατηρεί ισχυρά ερείσματα στην ύπαιθρο και κυρίως στις αυτόχθονες κοινότητες. Ωστόσο, η ρήξη του με τον Άρσε διέσπασε το MAS, οδηγώντας ακόμη και παραδοσιακούς υποστηρικτές σε απογοήτευση. «Ο χειρότερος εχθρός της αριστεράς είναι η ίδια η αριστερά», σχολίασε ο πολιτολόγος Ντανιέλ Βαλβέρδε από το Πανεπιστήμιο Γκαμπριέλ Ρενέ Μορένο, τονίζοντας ότι «η διαφθορά, η κακοδιαχείριση, η έλλειψη αποφασιστικότητας και οι αυτοσχεδιασμοί κούρασαν τους πολίτες».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ
