Μια νέα έκθεση της Wolfe Research που εξετάζει πιθανά σενάρια σε περίπτωση που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προχωρήσει στην απόλυση του προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), Τζερόμ Πάουελ, προειδοποιεί πως οποιαδήποτε τέτοια ενέργεια θα αποτελούσε «χαοτική εξέλιξη».
Σύμφωνα με τους αναλυτές Τομπάιας Μάρκους και Τσουτόνγκ Ζου, «θα ήταν μια σαφώς αρνητική εξέλιξη για τις αγορές, πιθανόν οδηγώντας σε πτώση των μετοχών και σε αντιπαραγωγική αύξηση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων».
Η έκθεση εκδόθηκε λίγες μόλις ώρες αφότου η παραμονή του Πάουελ στην ηγεσία της Fed τέθηκε υπό αμφισβήτηση και, στη συνέχεια, φάνηκε να σταθεροποιείται προσωρινά. Νωρίτερα την Τετάρτη, ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε στο CNBC ότι ο Τραμπ είπε σε Ρεπουμπλικάνους βουλευτές ότι «πιθανόν θα απολύσει σύντομα τον Πάουελ». Ωστόσο, λίγο αργότερα, σε δηλώσεις του στο Οβάλ Γραφείο, ο ίδιος ο Τραμπ διέψευσε ότι σχεδιάζει την απομάκρυνση του Πάουελ: «Δεν σκοπεύουμε να το κάνουμε. Δεν αποκλείω τίποτα… αλλά το θεωρώ εξαιρετικά απίθανο, εκτός αν αποδειχθεί εμπλοκή του σε απάτη».
Αστάθεια και διπλά μηνύματα από τον Τραμπ
Ο Τραμπ είναι γνωστός για την απρόβλεπτη συμπεριφορά του και την τάση του να απολύει υψηλόβαθμους αξιωματούχους λίγο μετά τη δημόσια υποστήριξή του προς αυτούς. Στην περίπτωση του Πάουελ, ο Τραμπ έχει εκφράσει επανειλημμένα τη δυσαρέσκειά του τους τελευταίους μήνες, επικρίνοντάς τον επειδή η Fed δεν μείωσε τα επιτόκια, παρά τις επίμονες πιέσεις του Λευκού Οίκου.
Ο Ρότζερ Άλτμαν, ιδρυτής της Evercore και πρώην υφυπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Κλίντον, δήλωσε στο CNBC ότι «υπάρχουν πολλές κακές ιδέες εκεί έξω, αλλά η απόλυση του προέδρου της Fed είναι από τις χειρότερες». Ο Άλτμαν σημείωσε τις σοβαρές διαφορές μεταξύ χωρών με πραγματικά ανεξάρτητες κεντρικές τράπεζες, όπως οι ΗΠΑ, και χωρών με πολιτικοποιημένες τράπεζες υπό τον έλεγχο των κυβερνήσεων, αναφέροντας παραδείγματα την Τουρκία και την Αργεντινή, οι οποίες υπέφεραν από διψήφιο πληθωρισμό.
Τρεις εφιαλτικές εκδοχές και ένα πιθανό δικαστικό μπρα-ντε-φερ
Η Wolfe Research περιγράφει τρία πιθανά σενάρια εάν ο Τραμπ προχωρήσει στην απόλυση του Πάουελ:
- Ο Πάουελ παραμένει de facto επικεφαλής της Fed όσο ο Τραμπ προσπαθεί να εξασφαλίσει εντολή απομάκρυνσής του από τα δικαστήρια.
- Ο Πάουελ παραιτείται οικειοθελώς και καταφεύγει στη Δικαιοσύνη για να επανέλθει στη θέση του.
- Ο Πάουελ αρνείται να αποχωρήσει και ο Τραμπ επιχειρεί να τον απομακρύνει με εκτελεστική εντολή, οδηγώντας σε άμεση αντιπαράθεση.
Το τελευταίο σενάριο, σύμφωνα με τους αναλυτές, θα ήταν ιδιαίτερα ανησυχητικό για τις αγορές, ειδικά αν ο Πάουελ απομακρυνόταν δια της βίας από το κτίριο της Fed, όπως έγινε πρόσφατα στην περίπτωση του Οργανισμού Ειρήνης των ΗΠΑ, όταν καλύφθηκαν με βίαιο τρόπο απολύσεις μετά από εμπλοκή του «Υπουργείου Κυβερνητικής Αποδοτικότητας» του Έλον Μασκ.
Το συνταγματικό ζήτημα: μπορεί ο Τραμπ να απολύσει τον Πάουελ;
Η έκθεση προβλέπει ότι μια ενδεχόμενη νομική διαμάχη για την απομάκρυνση του Πάουελ θα φτάσει πιθανότατα στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ. Οι αναλυτές σημειώνουν ότι η πλειοψηφία του δικαστηρίου έχει ήδη διατυπώσει την άποψη ότι η Fed δεν είναι απολύτως όμοια με άλλες ανεξάρτητες υπηρεσίες όσον αφορά την προστασία από απολύσεις «για σοβαρό λόγο» («for cause»). Σε πρόσφατη απόφασή του, το Ανώτατο Δικαστήριο χαρακτήρισε τη Fed «μοναδικά δομημένο, ημιδημόσιο οργανισμό» με ιστορικές ρίζες που φτάνουν ως τις πρώτες τράπεζες των ΗΠΑ.
Η Wolfe Research υπογραμμίζει ότι «ο Πάουελ πιθανώς θα είχε βάσιμες πιθανότητες να δικαιωθεί στα δικαστήρια, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου βέβαιο». Εξαρτάται από το αν το Ανώτατο Δικαστήριο θεωρήσει ότι υπάρχει επαρκής αιτία για την απόλυση ή αν αναγνωρίσει θεσμική προστασία στον πρόεδρο της Fed. Ένα πιθανό σενάριο είναι ότι θα διατηρηθεί προσωρινή εντολή απαγόρευσης της απόλυσης του Πάουελ έως ότου κριθεί η υπόθεση – εξέλιξη που ίσως του επιτρέψει να ολοκληρώσει τη θητεία του.
Όπως σημειώνουν οι αναλυτές, η υπόθεση Πάουελ διαφέρει από προηγούμενες απομακρύνσεις μελών ανεξάρτητων υπηρεσιών, καθώς «εκείνες αφορούσαν μη προεδρεύοντα μέλη, ενώ τώρα μιλάμε για τον ίδιο τον πρόεδρο της Fed, για τον οποίο δεν υπάρχει κάποιος θεσμικός μηχανισμός άμεσης αντικατάστασης».
Η ενδεχόμενη απόλυση του Πάουελ ενδέχεται να κλονίσει όχι μόνο την εμπιστοσύνη των αγορών αλλά και την ίδια τη θεσμική ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας των ΗΠA, μια ανεξαρτησία που έχει επαινεθεί διεθνώς και θεωρείται θεμελιώδης για τη σταθερότητα της αμερικανικής οικονομίας.
Με πληροφορίες από CNBC
