Μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης αποκαλύπτει κρυμμένα σμήνη σεισμών και ρήγματα στα Φλεγραία Πεδία στην Ιταλία.
Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη για να κατανοήσουν την κλιμάκωση των αναταραχών στα Φλεγραία Πεδία της Ιταλίας, τη μεγάλη καλντέρα διαμέτρου 13 χιλιομέτρων κοντά στη Νάπολη.
Αυτή η νέα προσέγγιση επιτρέπει στους ερευνητές να εντοπίζουν σεισμούς που τα προηγούμενα εργαλεία δεν μπορούσαν να εντοπίσουν από τεράστια σύνολα σεισμικών δεδομένων παρακολούθησης.
Η έρευνα, μια συνεργασία μεταξύ του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, του Εθνικού Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας της Ιταλίας (INGV) – Osservatorio Vezuviano και του Πανεπιστημίου της Νάπολης Federico II, αποκαλύπτει τέσσερις φορές περισσότερους σεισμούς από ό,τι είχαν εντοπίσει προηγούμενα εργαλεία και εντοπίζει άγνωστα- μέχρι στιγμής- ρήγματα.
Η γνώση της τοποθεσίας και του μήκους ενός ρήγματος- του χώρου μεταξύ δύο ογκόλιθων που κινούνται και προκαλούν σεισμούς- μπορεί να βοηθήσει τους ερευνητές να προσδιορίσουν το εύρος των μεγεθών των μελλοντικών σεισμών. Αυτές οι πληροφορίες είναι κρίσιμες για την ενημέρωση των κατοίκων και των πολεοδόμων για τους πιθανούς κινδύνους και τις επιλογές μετριασμού.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Science, χρησιμοποιεί ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που δημιουργήθηκε στο Στάνφορντ για να παρέχει ακριβείς πληροφορίες για την τοποθεσία και το μέγεθος του σεισμού σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στα Φλεγραία Πεδία υποδηλώνουν ότι το σύστημα θα μπορούσε να προσαρμοστεί για να βελτιώσει την κατανόηση άλλων περιοχών με συστήματα σεισμικής παρακολούθησης, όπως η Σαντορίνη στην Ελλάδα, η οποία ήρθε αντιμέτωπη με ένα παρατεταμένο σμήνος σεισμών στις αρχές του έτους.
Ο γρήγορος εντοπισμός της πηγής ενός σεισμού κατά τη διάρκεια ξαφνικής, έντονης σεισμικής δραστηριότητας είναι κρίσιμος για μια αποτελεσματική αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης.
«Η σεισμικότητα θα μπορούσε να αλλάξει ανά πάσα στιγμή και αυτό μπορεί να είναι το πιο σημαντικό πράγμα σε αυτή τη μελέτη: αυτή η δυνατότητα λήψης σαφούς εικόνας είναι πλέον λειτουργική», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Γκρεγκ Μπερόζα, καθηγητής γεωφυσικής στη Σχολή Βιωσιμότητας Stanford Doerr.
«Το INGV χρησιμοποιεί τώρα το εργαλείο μόνο του ανάλογα με τις ανάγκες, επομένως θα πρέπει να είναι χρήσιμο για την επιστημονική ανταπόκριση και, τελικά, για την ανταπόκριση του κοινού εάν αλλάξει κάτι».
Φλεγραία Πεδία: Τι είναι
Τα Φλεγραία Πεδία είναι μια μεγάλη καλντέρα διαμέτρου 13 χιλιομέτρων κοντά στη Νάπολη. Το ψηλότερο σημείο της βρίσκεται 458 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ανακηρύχθηκε περιφερειακό πάρκο το 2003. Το μεγαλύτερο μέρος του ηφαιστείου είναι υποθαλάσσιο και αποτελείται από 24 κρατήρες και ηφαιστειακά οικοδομήματα.
Υδροθερμική κυκλοφορία παρατηρείται στις περιοχές Λούκρινους Λάκους (λίμνη), Αγκνάνο και στην πόλη Ποτσουόλι. Αέρια εκλύονται από τον κρατήρα Σολφατάρα. Τα Φλεγραία Πεδία σύμφωνα με τη ρωμαϊκή μυθολογία ήταν η κατοικία του θεού της φωτιάς Βούλκαν και εκεί βρισκόταν η είσοδος για τον κάτω κόσμο. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, εκεί σκότωσε ο Ηρακλής τους Γίγαντες.
Αυτή η ηφαιστειακή περιοχή, η οποία φιλοξενεί περισσότερους από 500.000 ανθρώπους, έχει βιώσει επεισόδια αναταραχής που χρονολογούνται από τα τέλη της δεκαετίας του 1950.
Η τελευταία περίοδος αναταραχής ξεκίνησε το 2005, με σημαντική αύξηση της σεισμικότητας το 2018, συμπεριλαμβανομένων πέντε σεισμών μεγέθους άνω των 4 Ρίχτερ τους πρώτους οκτώ μήνες του 2025. Η νέα έρευνα επεκτείνει τη σεισμικότητα που καταγράφηκε από σταθμούς παρακολούθησης από το 2022 έως το 2025 από περίπου 12.000 σε περισσότερους από 54.000 σεισμούς.
Τα δεδομένα αποκάλυψαν δύο ρήγματα που συγκλίνουν κάτω από την πόλη Pozzuoli δυτικά της Νάπολης, η οποία παρακολουθείται συνεχώς από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν η αναταραχή προκάλεσε την άνοδο της γης κατά περισσότερο από 6 πόδια και πάνω από 16.000 σεισμοί οδήγησαν στην εκκένωση 40.000 κατοίκων.
«Αυτά τα μεγάλα ρήγματα υποδηλώνουν ότι ένας σεισμός μεγέθους 5 Ρίχτερ δεν είναι εκτός συζήτησης», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Μπιλ Έλσγουορθ, ο οποίος συν-διευθύνει το Κέντρο Στάνφορντ για την Προκαλούμενη και Ενεργοποιημένη Σεισμικότητα.
«Γνωρίζουμε ότι αυτό είναι ένα επικίνδυνο μέρος εδώ και πολύ καιρό, από τη δεκαετία του ’80, όταν εκκενώθηκε ένα μέρος της πόλης, και τώρα βλέπουμε για πρώτη φορά τις γεωλογικές δομές που είναι υπεύθυνες».
Τα διακυβεύματα είναι υψηλά για την κατανόηση του πολύπλοκου φυσικού συστήματος των Φλεγραίων Πεδίων, το οποίο τα τελευταία 40.000 χρόνια έχει προκαλέσει δύο από τις μεγαλύτερες εκρήξεις στην Ευρώπη. Ωστόσο, λόγω της πιθανότητας να θέσει σε κίνδυνο ανθρώπους και να προκαλέσει ζημιές σε κτίρια και υποδομές, «μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες βραχυπρόθεσμα στο Φλεγραία Πεδία δεν είναι μια έκρηξη, αλλά ένας μέτριος σεισμός σε μικρό βάθος».
Με πληροφορίες από phys.org
