Οι περισσότεροι από εμάς είχαμε ως παιδιά μια μαμά, γιαγιά, θεία, φανατική γειτόνισσα ή οικογενειακή φίλη που μας πήρε κάποια στιγμή μαζί της για να προσκυνήσουμε στην Παναγιά της Τήνου. Για πολλά χρόνια αυτή η μονοδιάστατη πλευρά του νησιού δεν μας άφηνε να δούμε πίσω από την περίφημη εκκλησία που δέχεται επισκέπτες χειμώνα – καλοκαίρι, έτσι κατατάξαμε αυτήν τη γωνιά των Κυκλάδων στην κατηγορία του προσκυνηματικού τουρισμού. Ευτυχώς, τελευταία το νησί αποκαλύπτει την αληθινή ομορφιά του που κυκλοφορεί σαν μυστικό από στόμα σε στόμα, ξεκινώντας απ’ όσους τόλμησαν να την ανακαλύψουν.
Η Τήνος δεν είναι από εκείνα τα νησιά που φωνάζουν. Δεν θα σου «κουνηθεί» με χρυσές αμμουδιές, beach bars ή glamorous βραδιές. Αν όμως της δώσεις χρόνο, θα σου αποκαλύψει μια ομορφιά ιδιαίτερη και μια ταυτότητα φτιαγμένη από πέτρα, παράδοση, τέχνη και γεύση. Έπειτα, είναι οι άνθρωποι, που θα τους λατρέψεις. Οι Τηνιακοί σε κάνουν να νιώθεις πώς δεν τους αφορά ο κλασικός τουρισμός. Τους νοιάζουν οι φίλοι που θα εκτιμήσουν τη βαθιά ομορφιά του νησιού και μόλις την ανακαλύψουν, δεν θα την αποχωριστούν ποτέ ξανά.
Εμείς συγκεντρώσαμε τα 9+1 πράγματα που αξίζει να κάνεις στην Τήνο – αν όχι όλα σε μία επίσκεψη στο νησί, τότε σίγουρα σε κάθε σου επιστροφή.
1.
Επισκέψου την Παναγία της Τήνου, και όχι απαραιτήτως για λόγους θρησκείας
Ο ναός της Μεγαλόχαρης είναι εμπειρία όχι μόνο θρησκευτική αλλά και πολιτισμική. Ακόμα κι αν έχεις ανέβει αυτή την ανηφόρα «σηκωτός» όταν ήσουν παιδί, αξίζει να το ξανακάνεις ως ενήλικας για να αντιληφθείς τη δύναμη που έχει ακόμα η ιδέα του θαύματος. Είναι εντυπωσιακό να βλέπεις πώς οι άνθρωποι κουβαλούν ως εκεί πάνω τις ελπίδες τους. Στάσου για λίγο στο προαύλιο, δες τα αφιερώματα, μπες ήσυχα στο εσωτερικό. Είναι μια στιγμή συγκίνησης που δεν αφορά μόνο όσους πιστεύουν.

2.
Κολύμπησε στις πανέμορφες γνωστές και κρυμμένες παραλίες
Η Τήνος έχει πάνω από 40 παραλίες και καμιά δεκαριά από αυτές είναι ήσυχα διαμαντάκια. Τραβώντας από το λιμάνι προς τα βόρεια του νησιού θα συναντήσεις πρώτη την αμμουδερή παραλία Κιόνια. Συνεχίζοντας τον δρόμο προς το βορινό τμήμα και τον παραδοσιακό οικισμό της Καρδιανής, που προσφέρει μια αμφιθεατρική θέα στο Αιγαίο, μπορείς να κάνεις στάση για μια δροσιστική βουτιά στην παραλία Γιαννάκη. Πιο οικογενειακή επιλογή είναι ο Άγιος Σώστης, που βρίσκεται κοντά στη Χώρα, αλλά εμείς προτείνουμε οπωσδήποτε να εξερευνήσεις τα πρασινογάλανα νερά στα Καλύβια με το λευκό χαλίκι ή να τολμήσεις τη Λιβάδα με το ποτάμι που καταλήγει στη θάλασσα και στους σμιλεμένους βράχους, που την κάνουν να μοιάζει σαν σκηνή από ντοκιμαντέρ. Η πρόσβαση δεν είναι η πιο εύκολη, αλλά αξίζει η διαδρομή μέχρι εκεί.
3.
Κάνε surf στην παραλία Κολυμπήθρα
Ίσως να έχεις δει φωτογραφίες στο Instagram, αλλά, πραγματικά, δεν αποτυπώνουν ούτε ελάχιστα την ατμόσφαιρα που θα συναντήσεις στην παραλία η οποία βρίσκεται κοντά στη Χώρα και προσφέρεται για να κάνεις surf ή, έστω, να δοκιμάσεις, αφού υπάρχουν σχολές εκμάθησης. Το beach bar και ο άνετος χώρος για parking είναι ακόμα δύο λόγοι που η Κολυμπήθρα είναι τόσο δημοφιλής. Δεν συζητάμε για την απίστευτη ομορφιά των κυμάτων που σκάνε στην αμμουδιά και επιβεβαιώνουν τη φήμη της ως «Καλιφόρνια των Κυκλάδων»! Αν, πάλι, δεν είσαι του αθλήματος, θα μείνεις για ώρες στην ξαπλώστρα, χαζεύοντας τις φιγούρες των surfers που καταφθάνουν απ’ όλο τον κόσμο σε αυτήν τη γωνιά του Αιγαίου.

4.
Περπάτησε στα μαρμάρινα σοκάκια του Πύργου
Ο Πύργος δεν είναι απλώς ένα από τα ομορφότερα χωριά της Τήνου, είναι σχεδόν ένα υπαίθριο μουσείο. Πατρίδα του Γιαννούλη Χαλεπά και άλλων μαρμαρογλυπτών που ξεκίνησαν από δω και κατέκτησαν με την τέχνη τους τον κόσμο, είναι το μεγαλύτερο χωριό της Τήνου και έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός οικισμός. Σπίτια, αυλές και δρομάκια κοσμούνται με αναρίθμητα γλυπτά, ενώ το υπέροχο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας είναι αξιοθέατο από τα λίγα. Εδώ θα κάνεις μια αργή, ήρεμη βόλτα και όταν έρθει ώρα για στάση θα καθίσεις σε κάποιο από τα γραφικά καφενεία, με τη μυρωδιά του γιασεμιού να σε αγκαλιάζει.
5.
Κάνε ένα roadtrip στα χωριά του νησιού
Μπορεί ο Πύργος να ξεχωρίζει, αλλά όλα τα χωριά της Τήνου μαζί συνθέτουν την αληθινή ομορφιά του νησιού. Ακόμα κι αν πρέπει να θυσιάσεις για μια μέρα το μπάνιο στη θάλασσα, αξίζει να μπεις στο αυτοκίνητο και να κάνεις μια διαδρομή για να γνωρίσεις καλύτερα αυτόν τον τόπο. Ο Τριαντάρος και ο γειτονικός Μπερδεμιάρος, τα Δυο Χωριά και ο Αρνάδος, ένας από τους ομορφότερους πέτρινους οικισμούς του νησιού, ο Βώλακας με τους γρανιτένιους βράχους που θυμίζουν σεληνιακό τοπία, τα Υστέρνια με τη θέα στο Αιγαίο, η Καρδιανή που ξεπροβάλλει σαν ζωγραφιά, κάθε χωριό της Τήνου είναι και μια μικρή πολιτεία που έχει το δικό της χρώμα.
6.
Δοκίμασε ντόπια κουζίνα και φάε στα κουκλίστικα μαγαζιά του νησιού
Η Τήνος έχει γαστρονομική ταυτότητα, και μάλιστα δυνατή. Από το μαραθοπίταρο και τα λιαστά ντοματάκια μέχρι το βολάκι και το καπνιστό λουκάνικο με μάραθο, οι γεύσεις της είναι βαθιά ελληνικές και ταυτόχρονα έχουν έναν δικό τους χαρακτήρα που τιμάται στα περισσότερα ταβερνάκια του νησιού. Θα βρεις σιγομαγειρεμένα κρέατα, ολόφρεσκα θαλασσινά, ακόμα και comfort κουζίνα που παίρνει μια άλλη νοστιμιά όταν χρησιμοποιεί ντόπιες πρώτες ύλες. Δοκίμασε όσο περισσότερα μπορείς, εναλλάσσοντας βουνό και θάλασσα. Μην παραλείψεις να συνοδεύσεις με το τηνιακό ρακί που έχει το χαρακτηριστικό άρωμα του μάραθου.

7.
Ανακάλυψε τους μοναδικούς περιστεριώνες με τη μακρά ιστορία
Σήμα κατατεθέν του νησιού που του κληροδότησαν οι Ενετοί μετά τη μακρά παραμονή τους εδώ. Η Τήνος έχει πάνω από 600 περίτεχνους περιστεριώνες που παλιά πρόδιδαν την αριστοκρατική καταγωγή μιας οικογένειας. Διαφορετικά μεταξύ τους, με γεωμετρικά σχέδια, συμμετρίες και διακοσμητικά μοτίβα που εντυπωσιάζουν, αυτά τα κτίσματα είναι μοναδικά στον κόσμο και έχουν φτιαχτεί από ντόπιο σχιστόλιθο. Οι πιο όμορφοι βρίσκονται στην περιοχή της Κάτω Μεριάς, όπου μπορείς να περπατήσεις ανάμεσά τους και να χαθείς λίγο στην ιστορία τους, πίσω στον 18ο και 17ο αιώνα.

8.
Κάνε πεζοπορία σε παλιά μονοπάτια
Η Τήνος είναι ένα από τα καλύτερα νησιά για πεζοπορία και οι λάτρεις του hicking μάλλον το γνωρίζουν αυτό πολύ καλά. Δεκάδες σηματοδοτημένα μονοπάτια περνούν από χωριά, περιστεριώνες, ρεματιές και αρχαίες εκκλησίες για να ξεδιπλώσουν στη διαδρομή μια άγρια ομορφιά που σου κόβει την ανάσα. Μέσα από ένα πεζοπορικό δίκτυο με πολλές διακλαδώσεις μπορείς να περάσεις από το ένα χωριό στο άλλο και να περπατήσεις σε λιθόστρωτα μονοπάτια που υπάρχουν από τότε που οι κάτοικοι δεν είχαν άλλο τρόπο να διασχίσουν το νησί. Τσέκαρε οπωσδήποτε το μονοπάτι από τη Μονή Καρδιάς προς τον Βώλακα αλλά και τη διαδρομή από τα Υστέρνια στον Πύργο που θα σε οδηγήσει στους μύλους των Υστερνίων, που χτίστηκαν πριν από το 1900.

9.
Πάρε μαζί σου τοπικά προϊόντα
Πριν φύγεις, κάνε μια βόλτα στην αγορά της Χώρας και αγόρασε ένα κομμάτι από τη γευστική ταυτότητα της Τήνου. Θα σε βοηθήσει να νιώσεις καλύτερα όταν επιστρέψεις στην Αθήνα, γνωρίζοντας ότι μπορείς να απολαύσεις για λίγο ακόμα όλα εκείνα τα μοναδικά προϊόντα που χάρισαν απλόχερα τη νοστιμιά τους στις διακοπές σου. Τοπικά τυριά, χειροποίητα γλυκά, λικέρ και λουκάνικα, τα αγκαθωτά αγκιναράκια, οι λιαστές τομάτες και, φυσικά, το ρακί είναι τα καλύτερα αναμνηστικά που θα σε συνοδεύσουν καθώς μπαίνεις στο πλοίο και αποχαιρετάς την Τήνο.
+1 Μείνε λίγο παραπάνω
Το νησί αυτό είναι μια αποκάλυψη που μοιάζει να μη τελειώνει. Εκεί που νομίζεις ότι τα είδες όλα, ανακαλύπτεις μια άλλη πλευρά που σε εντυπωσιάζει. Η Τήνος δεν είναι ο τόπος της πρώτης ματιάς. Θέλει χρόνο, θέλει περπάτημα, παρατήρηση, συζήτηση, καφενείο, βραδινές βόλτες χωρίς πρόγραμμα, ήρεμα πρωινά κάτω από έναν πλάτανο. Και να θέλεις δεν μπορείς να βιαστείς να την εξερευνήσεις γιατί ό,τι ανακαλύπτεις θέλεις να το χορτάσεις. Μείνε όσο περισσότερο μπορείς για να τη γνωρίσεις αργά, όπως της αξίζει. Κι αν δεν μπορείς, δώσε ραντεβού το επόμενο καλοκαίρι, για να συνεχίσεις από κει που το άφησες.