Explainer: Η Μονή Σινά, το δικαστικό παρασκήνιο και η συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου


Προς ώρας τέλος φαίνεται να μπαίνει στο διπλωματικό θρίλερ που εκτυλίχθηκε από το μεσημέρι της Πέμπτης μέχρι και τα μεσάνυχτα, όταν η αιγυπτιακή κυβέρνηση, όπως υποστηρίζει, ξεκαθάρισε τα πράγματα αναφορικά με τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά.

Ένα δημοσίευμα για τη Μονή Σινά, δηλώσεις εκκλησιαστικών του ανωτάτου επιπέδου, ακολουθούμενες από δηλώσεις πολιτικών και τη σιωπή της κυβέρνησης του Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι της Αιγύπτου, μέχρι αργά το βράδυ της Πέμπτης, δημιούργησαν έναν «θόρυβο» γύρω από την Μονή Σινά, το ιστορικό και θρυλικό μοναστήρι της χριστιανοσύνης, που κατασκευάστηκε επί Βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουστινιανού, προστάτευσε με διαταγή του ο Μωάμεθ και έφτασε να αποτελεί σύμβολο του χριστιανισμού της Αιγύπτου και σημείο λατρείας για τους ορθόδοξους του κόσμου.

Την αρχή έκανε το Πρακτορείο Ειδήσεων Μέσης Ανατολής (MENA), το οποίο ελέγχεται, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες στο διαδίκτυο, από την ίδια την αιγυπτιακή κυβέρνηση. Το δημοσίευμα ανέφερε ότι με απόφαση τοπικού δικαστηρίου, η περιουσία της μονής δημεύεται και περνά στα χέρια του αιγυπτιακού δημοσίου.

Η δικαστική διαμάχη για τη Μονή Σινά

Ο εκπρόσωπος της Μονής Σινά, Αρχιμανδρίτης Πορφύριος Φραγκάκος, μιλώντας στη ΕΡΤ σχολίασε το θέμα, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα το παρασκήνιο της υπόθεσης.

«Κεραυνός εν αιθρία και για τη Μονή Σινά και για την ελληνική κυβέρνηση και για όσους ήξεραν το θέμα. Δηλαδή η Ιερά Μονή σύρθηκε σε μία δικαστική διαμάχη, με την όποια φονταμενταλιστικοί κύκλοι των Αδελφών Μουσουλμάνων, μήνυσαν την Ιερά Μονή για 71 καταπατήσεις ακινήτων, τα οποία κατά τη γνώμη τους ήταν περιουσία κρατική της Αιγύπτου.  Η πρωτόδικη δίκη ατυχώς καταδίκασε το μοναστήρι, αλλά στην Εφετειακή δίκη το μοναστήρι, με τη βοήθεια της ελληνικής κυβερνήσεως προέβη σε μια συμφωνία ώστε το θέμα να λυθεί εξωδικαστικά, ώστε εξωδικαστικά δηλαδή να συμφωνήσουμε σε ένα κοινό κείμενο και να μην προχωρήσει η δίκη. Και ενώ το Δεκέμβριο δυο επιτροπές, μια από την Αίγυπτο και μια από την Ελλάδα, ειδικά εξουσιοδοτημένες, η μια από το Μοναστήρι και η άλλη από την Αίγυπτο του μοναστηριού ήταν από την ελληνική κυβέρνηση, απαρτιζόταν από ανθρώπους της ελληνικής κυβέρνησης και επαΐοντες κατέληξαν σε ένα κείμενο τέλος πάντων, τον Δεκέμβριο, το οποίο από τον Δεκέμβριο μέχρι σήμερα μας έλεγαν από την Αίγυπτο ότι προχωρούν στην υπογραφή του κειμένου αυτού και περιμέναμε μέχρι τον Μάιο.

Δέχτηκε τρεις αναβολές για να μη βγει η δίκη, τέσσερις και φτάσαμε στις 28 Μαΐου αναίτια, απρόκλητα και χωρίς λόγο να ακυρωθεί εν τοις πράγμασι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και τελικά να εκδοθεί μια δικαστική απόφαση λεόντειος για την Αίγυπτο, η οποία δικαστική απόφαση καταδικάζει με δικαστικό τρόπο, δημεύει την περιουσία της Μονής, την μετατρέπει σε κρατική περιουσία και την υπαγάγει στην Αρχαιολογική Υπηρεσία της Αιγύπτου. Οι δε μοναχοί από ιδιοκτήτες της Μονής από τον 5ο αιώνα γίνονται φιλοξενούμενοι στο σπίτι τους και η πρώτη μονή σε σε διάρκεια, ιστορική διάρκεια και συνεχούς λειτουργίας από τον 5ο αιώνα, μετατρέπεται ξαφνικά σε ένα οιονεί μουσείο, διότι οι μοναχοί το μόνο που θα μπορούν να κάνουν είναι να λειτουργούν, τα υπόλοιπα ανήκουν στην αρχαιολογική υπηρεσία», εξήγησε ο Αρχιμανδρίτης Πορφύριος Φραγκάκος.

Ως προς τη δυνατότητα έφεσης, απάντησε πως: «Έχει τρίτο βαθμό παρόμοιο με αυτό που έχουμε εμείς στον Άρειο Πάγο, δηλαδή αναίρεση κατ’ ουσίαν για λόγους κακοδικίας. Όταν βαδίζεις σε έναν δρόμο στον οποίο συμπορεύεσαι και με την ελληνική και με την αιγυπτιακή κυβέρνηση, με μια βεβαιότητα ότι αφού συμφωνήσαμε θα πάνε προς τα εκεί τα πράγματα και ξαφνικά ανατρέπονται όλα, τα βάζεις όλα σε καινούργια προοπτική. Δηλαδή θέλω να πω, οι μοναχοί εκεί είναι με βίζα, με άδεια παραμονής ενός έτους. Ποιος μας διαβεβαιώνει ότι αυτή θα ανανεώνεται; Είναι γύρω στους 20 πατέρες. Ύστερα από αυτό θα μπορεί να ζει κάποιος με βεβαιότητες; Σημειωτέον ότι το μοναστήρι είναι το σταυροδρόμι των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών. Είναι παγκόσμιας σημασίας και πολιτιστικής κληρονομιάς. Το μοναστήρι είναι κειμηλιοφυλακείο, όχι του Βυζαντίου, της ανθρωπότητας, γι’ αυτό και είναι και υιοθετημένο από την UNESCO. Η προσπάθεια μετατροπής ενός ζωντανού χώρου σε μουσείο, είναι εγκληματική. Αν δηλαδή είναι άσχημο το ότι η Αγία Σοφία και η Μονή της Χώρας έγιναν τζαμιά, εμείς έχουμε το αντίθετο. Μετατρέπουμε ένα ζωντανό χώρο λατρείας σε μουσείο. Είναι καθήκον κάθε ανθρώπου, πρόκειται για για καταπάτηση ανθρωπίνων και θρησκευτικών δικαιωμάτων. Διότι η δήμευση δεν είναι θρησκευτικό δικαίωμα, η ιδιοκτησία δεν είναι θρησκευτικό δικαίωμα. Είναι καταπάτηση ανθρωπίνων και θρησκευτικών δικαιωμάτων που πρέπει κάθε πολιτισμένος άνθρωπος να σταθεί απέναντι. Είμαστε στην περίοδο της ενημέρωσης, περιμένουμε να δούμε τι αποτέλεσμα θα έχουν οι διαβουλεύσεις της κυβέρνησης, της ελληνικής κυβέρνησης και είναι όλα ανοιχτά».

Μονή Σινά: Οι αντιδράσεις και το πολιτικό παρασκήνιο

Σε δήλωσή του, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, σχολιάζοντας τα ως τότε διαδραματισθέντα το μεσημέρι της Πέμπτης, έκανε λόγο για «μία ακόμη Άλωση», παραλληλίζοντας την απόφαση του τοπικού δικαστηρίου για τη Μονή Σινά, με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, η επέτειος της οποίας ήταν χτες. Αργότερα με δήλωσή του και ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος αντέδρασε καλώντας την Αίγυπτο να τηρήσει τα συμφωνηθέντα.

Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης επικοινώνησε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του στον οποίο κατέστησε σαφές ότι «δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών, η οποία εκφράστηκε από τους ηγέτες των δύο χωρών στο πλαίσιο του πρόσφατου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στην Αθήνα».

Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης Παύλος Μαρινάκης, τηρώντας μια πιο συντηρητική στάση τόνισε ότι «ο Έλληνας πρωθυπουργός παραμένει στη δέσμευση που έλαβε δημοσίως και κατ’ ιδίαν από τον πρόεδρο της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια του ανώτατου συμβουλίου συνεργασίας των δύο χωρών στην Αθήνα για τη διατήρηση του λατρευτικού Ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής και αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, όπως είχε διαμορφωθεί μεταξύ των μερών», για να προσθέσει: «Από ελληνικής πλευράς δεν αναμένουμε οποιαδήποτε διαφοροποίηση στα συμφωνηθέντα».

Αργά το βράδυ της Πέμπτης ήρθαν οι απαντήσεις από την Αίγυπτο.

Την αρχή έκανε το αιγυπτιακό ΥΠΕΞ, το οποίο ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως ζημιά στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, στους αρχαιολογικούς της χώρους, στην πνευματική της αξία, στη θρησκευτική της θέση ή στα νεκροταφεία της. Ο εκπρόσωπος τόνισε ότι αυτή η δικαστική απόφαση σηματοδοτεί για πρώτη φορά ότι νομιμοποιείται το καθεστώς του μοναστηριού. Επίσης, παρά την ύπαρξη κάποιων πρόσθετων χώρων για τους οποίους έχουν υπογραφεί συμβόλαια με τις τοπικές αρχές, αν και θεωρούνται φυσικά καταφύγια, προκειμένου να διατηρηθεί η πνευματική αξία και το υψηλό θρησκευτικό κύρος του μοναστηριού, η δικαστική απόφαση ορίζει ότι επιτρέπεται στους μοναχούς της μονής να τη χρησιμοποιούν, όπως και τους θρησκευτικούς και αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής. Ακόμη, η δικαστική απόφαση υποδεικνύει την παρουσία ορισμένων απομακρυσμένων περιοχών φυσικών καταφυγίων μακριά από το μοναστήρι, οι οποίες είναι ακατοίκητες και χωρίς κανένα στοιχείο ιδιοκτησίας ή κατοχής. Επομένως, οι περιοχές αυτές θεωρούνται κρατική γη.

Ακολούθησε λίγα λεπτά πριν από τα μεσάνυχτα ανακοίνωση της προεδρίας της Αιγύπτου η οποία επανέλαβε «την πλήρη δέσμευσή της για τη διατήρηση του μοναδικού και ιερού θρησκευτικού καθεστώτος της Μονής της Αγίας Αικατερίνης και την παρεμπόδιση της παραβίασής του. Η Προεδρία επιβεβαιώνει ότι η πρόσφατη δικαστική απόφαση εδραιώνει αυτό το καθεστώς, σε συμφωνία με τα σημεία που τόνισε ο Πρόεδρος Ελ-Σίσι κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα στις 7 Μαΐου. Η Προεδρία επιβεβαιώνει, επίσης, τη σημασία της διατήρησης των στενών και αδελφικών σχέσεων που συνδέουν τις δύο χώρες και τους δύο λαούς και της διασφάλισης ότι αυτές δεν θα τεθούν σε κίνδυνο».

Μονή Σινά: Το δια ταύτα

Τον σάλο από τα δημοσιεύματα εντός και εκτός Ελλάδας, αλλά και τις δηλώσεις εκκλησιαστικών κεφαλών και πολιτικών της αντιπολίτευσης, διαδέχτηκε μια ικανοποίηση από την ελληνική πλευρά. Μάλιστα κύκλοι του ΥΠΕΞ στηλιτεύουν την επιπόλαια και ανεύθυνη στάση ορισμένων παραγόντων στο εσωτερικό που, όπως υποστήριξαν, χωρίς να διαβάσουν την απόφαση του δικαστηρίου «βιάστηκαν να σηκώσουν το λάβαρο της επανάστασης».

Ωστόσο, αυτή η αισιοδοξία παραμένει επί της ουσίας μόνο στο επίπεδο των διαβεβαιώσεων του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Και αυτό διότι η συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου η οποία έχει συμφωνηθεί, δεν υπογράφεται με ευθύνη του αιγυπτιακού κράτους. Και παρά ακόμα κι αν κατηγορηθούν κάποιοι για «δήθεν επαναστάσεις» ή «false alarm» ή όπως αλλιώς θέλει κάποιος να το πει, η ουσία παραμένει, ότι η συμφωνία δεν έχει υπογραφεί και η Μονή της Αγίας Αικατερίνης και η σιναΐτικη κοινότητα ως τότε θα έχουν ακόμα ανάγκη από διαβεβαιώσεις.



Πηγή: www.lifo.gr