Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή
Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
Πολύ περισσότερο από σχεδιαστής εξωφρενικών κοστουμιών και την εκκεντρική περσόνα που κυριάρχησε στα κλαμπ του Λονδίνου από τις αρχές των ’80s μέχρι και τον πρόωρο θάνατό του το 1994, ο Leigh Bowery ήταν ένας καλλιτέχνης με εντελώς μοντέρνα αντίληψη για την τέχνη του performance. Ο Boy George τον είχε περιγράψει κάποτε ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» και δεν μπορεί να υπάρξει καλύτερη φράση για να τον χαρακτηρίσει. Είχα την τύχη να δω τον Οκτώβριο του 1988 ένα μέρος από την performance του στην γκαλερί d’ Offay –κάπου ανάμεσα στην Bond Street και την Oxford Street– εντελώς ανίδεος και «άβγαλτος», επειδή με είχε πάει ο συγκάτοικός μου, στον οποίο οφείλω και την έξοδο στα κλαμπ της εποχής, όπου ο Leigh Bowery ήταν ήδη καλτ φιγούρα. Δεν πρόλαβα το Taboo, αλλά θυμάμαι μια βραδιά με την Έβελυν Σιούπη ντυμένη με ένα φόρεμα φτιαγμένο από πλαστικό τραπεζομάντιλο (αυτό που είχαν οι γιαγιάδες) και περούκα σε μπαρόκ γαλλικό στυλ να τον ανταγωνίζεται σε εκκεντρικότητα σε ένα κλαμπ όπου όλοι χόρευαν σαν να μην υπάρχει αύριο.
Με αρκετή δόση συγκίνησης λόγω των αναμνήσεων εκείνης της εποχής πήγα στην αναδρομική έκθεση στην Tate Modern που έχει τίτλο το όνομά του –με θαυμαστικό («Leigh Bowery!»)– η οποία είναι εξαιρετική, με αρκετά από τα κοστούμια που σχεδίασε, τις μάσκες, τους κορσέδες και τις ολόσωμες φόρμες, αλλά και πολλές προσωπικές στιγμές του μέσα από φωτογραφίες, flyer, βίντεο και σημειώματα, που είναι αφορμή να ξαναθυμηθείς (ή να μάθεις) το πόσο αλληλένδετες ήταν όλες οι μορφές τέχνης στα ’80s και τα ’90s, και πώς το περιθώριο και το «μικρό» τελικά καθόρισαν το μετέπειτα mainstream – και το καθορίζουν ακόμα και σήμερα. Για την ιστορία: ο Leigh Bowery ήταν art director στο εμβληματικό βίντεο για το «Unfinished Sympathy» των Massive Attack και εμφανίζεται στη μικρού μήκους ταινία για την νυχτερινή ζωή του Σόχο που ήταν το βίντεο για το «Generations of Love» του Boy George/Jesus Loves You.
Jesus Loves You – Generations of Love
Από τις εκδόσεις που κυκλοφόρησαν με αφορμή την έκθεση (που συνεχίζεται μέχρι τις 31/8), ξεχωρίζουν δύο βιβλία: το Dress Up Leigh Bowery, με σχόλια-μαρτυρίες της Nicola Rainbird για τα κοστούμια του Leigh, η οποία υπήρξε φίλη, συνεργάτης και σύζυγος του, αλλά βασικά ήταν το άτομο που «γεννούσε» ο Bowery στην θρυλική performance της «Γέννας» σε μία από τις τελευταίες εμφανίσεις του. To άλλο βιβλίο, Leigh Bowery, The Life and Times of an icon, είναι ένα εξαιρετικό memoir της Sue Tilley για τη ζωή και το έργο του Leigh Bowery που καταγράφει ταυτόχρονα και το Λονδίνο της εποχής.Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1997 αλλά βγήκε ξανά σε νέα έκδοση. Η Tilley υπήρξε κολλητή φίλη του Leigh Bowery από το 1982 μέχρι τον θάνατό του.
Ο Leigh Bowery “γεννάει” στο Wigstock, το υπαίθριο drag φεστιβάλ στη Νέα Υόρκη.
«Πώς είναι δυνατόν να περιγράψω τον Leigh Bowery σε κάποιο άτομο που δεν τον ξέρει;» γράφει η Nicola Rainbird. «Θα μπορούσα να πω ότι γεννήθηκε σε ένα εργατικό προάστιο της Μελβούρνης, στην Αυστραλία, το 1961, αλλά αυτό δεν εξηγεί γιατί μετακόμισε στο Λονδίνο με μια φορητή ραπτομηχανή στα δεκαεννιά του. Θα μπορούσα να πω ότι ήταν περφόρμερ, αλλά ούτε αυτό αποδίδει το πόσο εκκεντρικές και επιδραστικές ήταν οι εμφανίσεις του στα κλαμπ και τις γκαλερί του Λονδίνου τις δεκαετίες του ’80 και του ’90.
Ο Leigh ήταν μοντέλο για διάσημους ζωγράφους, αλλά μετέτρεψε ολόκληρη τη ζωή του σε καμβά για τη δική του καλλιτεχνική έκφραση. Ήταν ένας ταλαντούχος σχεδιαστής μόδας, οι δημιουργίες του οποίου ήταν φτιαγμένες για να προσαρμόζονται στο μοναδικό του σώμα – και μερικές φορές να το παραμορφώνουν. Ήταν μια εξαιρετικά ιδιαίτερη προσωπικότητα, δημιουργός του λονδρέζικου κλαμπ Taboo, που προσέλκυε σχεδιαστές και καλλιτέχνες, οι οποίοι συνεργάζονταν και στήριζαν ο ένας τον άλλον μέσα από μια πληθώρα μορφών τέχνης.
Πριν από σαράντα χρόνια ο Leigh Bowery ήταν μια ριζοσπαστική καλτ φιγούρα της άγριας κλαμπ σκηνής του Λονδίνου, ωστόσο η επιρροή του είναι ορατή ακόμη και σήμερα. Τα στυλιστικά σύνολα που δημιούργησε είναι τόσο εμβληματικά που σε πολύ κόσμο φαίνονται οικεία και δεν χρειάζονται επεξηγήσεις. Κατά κάποιο τρόπο, τον ξέρουν ήδη.
Από το 1984 μέχρι τον θάνατό του το 1994, ο Leigh σχεδίαζε ασταμάτητα εμφανίσεις. Έπρεπε να έχει κάθε φορά μια νέα στολή για κάθε event – και ήταν καλεσμένος σε όλα τα events! Έμπαινε σε ένα νυχτερινό κλαμπ και κυριαρχούσε στην πίστα, ξεσηκώνοντας τον κόσμο. Η πίστα ήταν ο εκθεσιακός του χώρος και ο ίδιος ήταν και το έργο και ο καλλιτέχνης.
Πολλά από τα κοστούμια του Leigh ήταν εξαιρετικά περίπλοκα. Ήταν ένας συνδυασμός από κορσέδες, ενισχυμένα σουτιέν, ενισχυμένους γοφούς, αφρώδη άκρα και ζώνες, καθώς και περίτεχνο μακιγιάζ, κοσμήματα και αξεσουάρ για το κεφάλι. Η δημιουργία τους ήταν συχνά αποτέλεσμα ομαδικής δουλειάς, που βασιζόταν στο ταλέντο ανθρώπων που είχε γνωρίσει μέσα από το Taboo. Ο Trojan βοήθησε με τα μπλε πρόσωπα που τα γέμιζε με κοσμήματα. Η Sue Tilley έφτιαχνε τα μυτερά καπέλα. Ο Mr Pearl έφτιαχνε τα σουτιέν και τους κορσέδες. Ο Lee Benjamin διαμόρφωσε τις αφρώδεις βάσεις πάνω στις οποίες βασίστηκαν πολλά από τα κοστούμια. Κι εγώ έραψα παγιέτες. Εκατοντάδες παγιέτες!
Ως φίλη, σύζυγος και βοηθός του Leigh, επίσης τον βοηθούσα να ντυθεί, πιέζοντάς τον και στριμώχνοντάς τον μέσα στα πολλά στρώματα που απαιτούσε κάθε look. Κρατούσα τα κλειδιά, διαχειριζόμουν τα χρήματα και κανόνιζα ταξί για να πηγαίνουμε στα κλαμπ και να επιστρέφουμε σπίτι. (Κάποια από τα ρούχα του Leigh ήταν τόσο περίπλοκα που ήταν σχεδόν αδύνατο να χωρέσουν σε ταξί. Η τοπική εταιρεία ταξί συχνά έστελνε τον νεότερο οδηγό τους για να μας πάρει – ήταν κομμάτι της εκπαίδευσής τους!)».
Τα κοστούμια που δημιούργησε ο Leigh σε μια δεκαετία είναι συναρπαστικά, αυτά που επέλεξα για το θέμα (με τα σχόλια της Nicola Rainbird) είναι εφτά από τα πιο εμβληματικά του: Το πρώτο είναι το Outta Space, που φτιάχτηκε το 1983. Το τελευταίο, ειρωνικά, είναι το Birth, το οποίο δημιούργησε το 1993, λίγο πριν πεθάνει.
«Ο Leigh κατάλαβε ότι ήταν gay όταν ήταν περίπου δώδεκα χρονών και δεν είχε αμφιβολίες ή ανησυχίες για την σεξουαλικότητά του» γράφει η Sue Tilley αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες για την ερωτική του ζωή, η οποία καθόριζε και την καθημερινότητά του. «Ήταν ένα γεγονός της ζωής του που πάντα μπορούσε να διαχειριστεί. Περνούσε τις μέρες του στο σχολείο τριγυρνώντας σε δημόσιες τουαλέτες ψάχνοντας για άντρες, και δεν φαινόταν να έχει την παραμικρή ενοχή γι’ αυτό. Στην πραγματικότητα, ένιωθε μάλλον περήφανος και μου έλεγε συχνά με πόσους είχε πάει. Ο Κεντρικός Σταθμός της Μελβούρνης ήταν ο δικός του τόπος λατρείας. Κάθε μέρα μετά το σχολείο έβρισκε καινούργιο άντρα για σεξ. Δεν τον ένοιαζε ιδιαίτερα η εμφάνισή τους· βασικά, όσο πιο αποκρουστικοί ήταν, τόσο το καλύτερο. Ήταν μέρος της φιλοσοφίας του να μην κρίνει κανέναν με βάση την εξωτερική εμφάνιση. Ποτέ δεν προέκυψε κάποιο ειδύλλιο· ήταν μόνο γρήγορες συνευρέσεις στις τουαλέτες.
Όταν ήρθε στο Λονδίνο, τίποτα δεν άλλαξε. Συνέχισε να περνάει πολύ χρόνο στις τουαλέτες· ήταν ίσως το μοναδικό πράγμα που δεν βαριόταν ποτέ. Αν άκουγε για κάποια καλή “πιάτσα” κάμποσα μίλια μακριά, έκανε τον κόπο να πάει, συχνά συνδυάζοντας την εξόρμηση με κάποιον πιο πρακτικό σκοπό. Έτσι, όταν έμαθε πως υπήρχε μια “εξαιρετική” δημόσια τουαλέτα στο Southall, πήρε το λεωφορείο για τη Δυτική Όχθη του Λονδίνου και, ενώ ήταν εκεί, βρήκε κάτι φανταστικά ινδικά υφάσματα που τον ενέπνευσαν να δημιουργήσει μια εντελώς νέα εμφάνιση.
Μία από τις πρώτες του εμπειρίες σε τουαλέτα του Λονδίνου τον σόκαρε πάρα πολύ. Είχε ήδη κάνει στοματικό σεξ σε δύο άντρες, αλλά ο ίδιος δεν είχε φτάσει ακόμα σε οργασμό. Ο δεύτερος άντρας έφυγε, κι ο Leigh έμεινε μόνος, όταν ξαφνικά πρόσεξε έναν μεσήλικα με μακριά, σαν άχυρο, μαλλιά να κοιτάζει πάνω από την πόρτα της τουαλέτας. Πρότεινε στον Leigh να πάνε σπίτι του για περισσότερο σεξ και να δουν μια “ροζ ταινία”. Ο Leigh αρνήθηκε – εν μέρει επειδή ο τύπος ήταν πολύ απωθητικός (και αυτό τον ενόχλησε, γιατί ήταν κόντρα στις αρχές του, ήταν όμως υπερβολικά άσχημος, ακόμα και για τον Leigh), αλλά κυρίως επειδή δεν είχε ξαναδεί ροζ ταινία και πίστευε ότι δεν θα του άρεσε.
Οποιαδήποτε τουαλέτα, όσο άθλια κι αν ήταν, για εκείνον ήταν σαν ναός. Σε όποια και να πήγαινε, κατέληγε γονατιστός στα πόδια κάποιου. Αν ήταν απεγνωσμένος για “δραστηριότητα”, πεταγόταν στην τοπική τουαλέτα της Commercial Road, και ήταν συντετριμμένος όταν την έκλεισαν λόγω περικοπών του δήμου. Κάθε φορά που πηγαίναμε μαζί στο Sainsbury’s ή στο Brick Lane, μου έδειχνε τουλάχιστον πέντε συνηθισμένους μεσήλικες άντρες και έλεγε ότι τους είχε “πάρει” όλους. Του άρεσε να μου αφηγείται τα κατορθώματά του αλλά ήταν δύσκολο να πιστέψω τις ιστορίες του. Μου είχε περιγράψει ένα ακροβατικό περιστατικό όταν βρισκόταν σε μια τουαλέτα με μεγάλα κενά κάτω από τα χωρίσματα. Ήταν στον μεσαίο θάλαμο, ξαπλωμένος ανάσκελα στο πάτωμα, με τα πόδια προς τα αριστερά, το κεφάλι προς τα δεξιά. Έκανε πίπα στον άντρα στον δεξί θάλαμο, ενώ κάποιος άλλος στον αριστερό θάλαμο είχε περάσει το κεφάλι κάτω από το διαχωριστικό και έκανε πίπα στον Leigh – ένα είδος τριπλής «αλυσίδας», όπως έλεγε.
Υπήρχαν δύο εκδοχές του Outta Space. Το αρχικό κοστούμι κατασκευάστηκε το 1983, και ο Leigh το ξαναέφτιαξε το 1988 για την πρώτη του ατομική του εγκατάσταση που διήρκεσε μια εβδομάδα στη γκαλερί Anthony d’Offay (11–15/10/1988). Ο Leigh ήταν ξαπλωμένος σε ένα ανάκλιντρο του 19ου αιώνα, σε ένα άδειο δωμάτιο, πίσω από έναν καθρέφτη-διπλής όψης. Οι επισκέπτες της γκαλερί γίνονταν ηδονοβλεψίες, παρακολουθώντας τον Leigh να περιποιείται τον εαυτό του μπροστά στον καθρέφτη, κάνοντας γκριμάτσες -κάποιες φορές υπερβολικές. Κάθε μέρα φορούσε διαφορετικό κοστούμι και πολλοί επισκέπτες επέστρεφαν μέσα στην εβδομάδα για να δουν τι φοράει. Για την έκθεση του d’Offay ο Leigh φορούσε μια κόκκινη ολόσωμη φόρμα με διακριτικές παγιέτες και φαρδιά μπατζάκια, κάτω από ένα μακρύ ψεύτικο γούνινο παλτό σε αποχρώσεις του γκρι, του ασημί και του λευκού. Η φόδρα ήταν από έντονο πορτοκαλί σατέν. Το πρόσωπό του, τα χέρια και τα πόδια του ήταν βαμμένα μπλε, σαν τους ινδικούς “μπλε θεούς” Σίβα και Κρίσνα. Στα δάχτυλά του φορούσε δαχτυλίδια, ενώ μια αλυσίδα με χάντρες ένωνε τη μύτη με το αυτί του. Το μακιγιάζ του περιλάμβανε ένα χρυσό άνω χείλος, ένα κόκκινο κάτω και φρύδια μεταμορφωμένα σε λαμπερά δελφίνια που πετούσαν χαρούμενα. Στα πόδια του είχε τις σόλες και τα τακούνια ενός ζευγαριού γόβες στιλέτο, βαμμένες μπλε. Ήταν ένας δημιουργικός τρόπος να ξεπεράσει τη δυσκολία να βρει ενδιαφέροντα παπούτσια στο νούμερό του. Δεν μπορούσε να περπατήσει όταν τα φορούσε –τα κόλλαγε στις πατούσες του όταν καθόταν στη σεζλόνγκ. Την εμφάνιση του Outta Space συμπλήρωναν ένα χειροποίητο κεντητό καπέλο ή μια περούκα σε μαύρο ή καστανοκόκκινο.
Ένα άλλο αγαπημένο του στέκι ήταν οι τουαλέτες του Νοσοκομείου του Λονδίνου. Μου είχε πει ότι εκεί έβρισκες “πελατεία υψηλότερης κλάσης”, και, αν ήσουν πραγματικά τυχερός, μπορούσες να πετύχεις και γιατρό. Κάποια φορά, κοίταζε μέσα από το “glory hole” προς τη διπλανή τουαλέτα, όταν είδε έναν άντρα να σηκώνει το μπατζάκι του παντελονιού του και να ξεβιδώνει μια μικρή τάπα στην άκρη ενός σωλήνα. Ο Leigh κατάλαβε πως άδειαζε το σακουλάκι από τον καθετήρα του –και ξετρελάθηκε όταν τον είδε να σκουπίζει την άκρη του σωλήνα με χαρτί τουαλέτας.
Όπου κι αν βρισκόταν, ο Leigh έβρισκε πάντα τρόπο για δράση. Μια φορά είχε έρθει να μείνει στο σπίτι των γονιών μου στο Windsor. Πριν επιστρέψουμε στο Λονδίνο είπαμε να κάνουμε μια βόλτα στην πόλη, και ενώ περπατούσαμε μού ανακοίνωσε πως ήθελε να πάει στην τουαλέτα – η οποία ήταν πάνω από κάποια μαγαζιά με σουβενίρ, στην είσοδο του τοπικού πάρκινγκ, κι έπρεπε να ανέβεις μερικά σκαλιά για να φτάσεις μέχρι εκεί. Ο Leigh αργούσε πολύ· εγώ χάζευα σε μια βιτρίνα με μινιατούρες τρένων, αλλά σύντομα το ενδιαφέρον μου εξαντλήθηκε. Πήγαινα πάνω κάτω και ο εκνευρισμός μου μεγάλωνε όταν τον είδα να επιστρέφει φανερά απογοητευμένος. Ανέβηκε ξανά τρέχοντας και κατέβηκε πάλι, αυτή τη φορά κρατώντας μια αγκαλιά σακούλες. Κατάλαβα αμέσως πως ο κάτοχός τους ήταν το αντικείμενο του πόθου του. Βγήκε από την τουαλέτα με ύφος νικητή και επιβεβαίωσε με χαρά τις υποψίες μου. Μπήκαμε στο τρένο για Λονδίνο και –ω του θαύματος– στο ίδιο βαγόνι κάθονταν το αγόρι και η μητέρα του. Ήταν κατακόκκινος από ντροπή και ο Leigh τον έκανε να νιώθει ακόμη χειρότερα, καρφώνοντάς τον συνεχώς με το βλέμμα και αποκαλώντας με “αγάπη μου”, λες και ήμουν η σύζυγός του.
Η αγαπημένη του τουαλέτα ήταν αυτή στον σταθμό Liverpool Street –τού θύμιζε τις ευτυχισμένες μέρες της νιότης του. Συνήθως σταματούσε εκεί νωρίς το βράδυ, όταν είχε την περισσότερη κίνηση και οι άντρες που επέστρεφαν απ’ τη δουλειά είχαν μερικά λεπτά να “σκοτώσουν” πριν γυρίσουν στις συζύγους τους στα προάστια. Πολλοί από αυτούς περνούσαν από τα ουρητήρια, μπας και βρουν λίγη διασκέδαση. Αρκετά συχνά, ο Leigh έκανε σεξ στα κρυφά με τρεις διαφορετικούς άνδρες σε μια και μόνο ώρα. Ήταν εύκολο να τραβήξει το βλέμμα κάποιου στα ουρητήρια και να πάνε μαζί σε έναν θάλαμο. Ήταν απλό, απροβλημάτιστο σεξ κι αυτό του άρεσε πολύ.
Φόρεσε το στέμμα από καρφιά με μια τεράστια κόκκινη τούλινη τούτου με πολλές στρώσεις τούλι. Το τούλι ήταν το αγαπημένο του ύφασμα –ήταν φτηνό, φαρδύ και σε απίστευτη ποικιλία χρωμάτων. Κάτω από την τούτου φορούσε κόκκινο πουκάμισο με άσπρα πουά, κόκκινο καλσόν με μαύρα τριγωνάκια και κόκκινα μποτάκια με τακούνι. Στα χέρια του φόραγε κοντά λευκά γάντια.
Ο Leigh είχε απίστευτη σεξουαλική ορμή και αυνανιζόταν τρεις ή τέσσερις φορές τη μέρα. Είχε ιδιαίτερη αδυναμία στον Μπόρις Μπέκερ και περνούσε ατέλειωτες ώρες φαντασιωνόμενος τις λευκές βλεφαρίδες του και τους γεροδεμένους κοκκινωπούς μηρούς του. Άλλος αγαπημένος του ήταν ο Marti Pellow από τους Wet Wet Wet. Είχε ένα συγκεκριμένο βίντεο με τον Marti που χρησιμοποιούσε για τον αυνανισμό του, φροντίζοντας ο οργασμός του να συμπίπτει με την κορύφωση του τραγουδιού.
Μια μέρα, το 1999, ο Leigh μου τηλεφώνησε και μου είπε ότι είχε συλληφθεί. Φυσικά δεν τον πίστεψα – ήταν μια ιστορία που είχε χρησιμοποιήσει πολλές φορές για πλάκα. Όμως αυτή τη φορά ακουγόταν πραγματικά τρομαγμένος και ανήσυχος, οπότε άρχισα να σκέφτομαι πως ίσως ήταν αλήθεια. Τον είχαν πιάσει σε εξευτελιστική στάση με έναν άλλον άντρα στις τουαλέτες του σταθμού Liverpool Street. Τους είχε βρει ο καθαριστής, που –σύμφωνα με τον Leigh– έλεγχε τις καμπίνες με έναν καθρέφτη πάνω σε μπαστούνι, τον οποίο περνούσε κάτω από τις πόρτες για να βλέπει τι γίνεται. Ο καθαριστής κάλεσε την αστυνομία γιατί είχε ξαναπιάσει τον Leigh και του είχε κάνει αρκετές προειδοποιήσεις.
Ο Leigh ανησυχούσε σοβαρά μήπως τον απελάσουν, και μίλησε για το συμβάν στον ζωγράφο Λούσιαν Φρόιντ, για τον οποίο είχε αρχίσει να ποζάρει. Ο Λούσιαν, δείχνοντας γενναιοδωρία –και, βέβαια, έχοντας και προσωπικό συμφέρον, αφού αν έστελναν τον Leigh στην Αυστραλία θα έμεναν κάμποσα πορτρέτα ημιτελή– πλήρωσε τον πολύ καλό του φίλο Λόρδο Γκούντμαν να τον υπερασπιστεί. Ο Leigh είχε ενθουσιαστεί και καυχιόταν πως ο δικηγόρος της Βασίλισσας χειριζόταν την υπόθεσή του για “σεξ στις τουαλέτες”.
Του δακτυλογράφησα μια λίστα με τα επιτεύγματά του, την οποία ήθελε να δείξει στους δικαστές για να τους εντυπωσιάσει. Ο άλλος εμπλεκόμενος άντρας ήταν παντρεμένος και αρνήθηκε κάθε ανάμειξη, προσποιούμενος ότι ο Leigh τον είχε εξαναγκάσει σε συνουσία, έτσι στο τέλος απαγγέλθηκε στον Leigh κατηγορία για σεξουαλική επίθεση. Η δίκη έγινε στο Guildhall στο City. Η συμβουλή που είχε δοθεί στον Leigh ήταν να δηλώσει ένοχος -και το έκανε.
Τον συνόδευσε ο φίλος του, Angus Cook, για ηθική υποστήριξη. Ο Leigh χαμογελούσε με θράσος την ώρα που ο δικηγόρος του τον κοίταζε υποτιμητικά, καθώς ο δικαστής διάβαζε τις προηγούμενες καταδίκες του για κλοπές – τις οποίες, φυσικά, δεν του είχε αναφέρει.
Η εμφάνιση ολοκληρωνόταν με πράσινο μακιγιάζ σε πρόσωπο και χέρια, περισσότερες πορτοκαλί βούλες και περούκα με κοντό, σγουρό μαλλί σε απαλό ροζ, κόκκινα βαμμένα χείλη και μαύρο eyeliner επάνω από τα μάτια, με λευκή γραμμή από κάτω.
Για αυτή την εκδοχή, τύλιξε τον κορμό του με μονωτική ταινία ώστε να σχηματίσει εντυπωσιακό ντεκολτέ. Την αφαιρούσαμε στο τέλος της βραδιάς κόβοντάς την, αλλά άφηνε μεγάλους μώλωπες στο δέρμα του που χρειάζονταν αρκετές μέρες να επουλωθούν. Ευτυχώς, γνώρισε τον Mr Pearl, έναν διάσημο δημιουργό κορσέδων, που τον βοήθησε να φτιάξει ένα μεγάλο, ανθεκτικό σουτιέν.
Το κοστούμι συνοδευόταν από λευκά γάντια, μαύρο κολάν από λύκρα, μια πλατφόρμα με μαύρο ύφασμα στο ένα πόδι και ένα μαύρο τακούνι στο άλλο. Οι σταγόνες που κυλούσαν στο μέτωπό του ήταν κόλλα PVA χρωματισμένη με μελάνι πένας ή ακρυλική μπογιά. Οι άσπρες βλεφαρίδες ήταν φτιαγμένες από τρίχα περούκας. Το μακιγιάζ του είχε αποχρώσεις του κίτρινου, ροζ και πορτοκαλί, με μαύρο άνω χείλος και κόκκινο κάτω.
Βρέθηκε ένοχος αλλά του επιβλήθηκε μόνο πρόστιμο 400 λιρών, το οποίο πλήρωσε ευγενικά ο Lucian. Κάποιος θα πίστευε πως το περιστατικό θα τον πτοούσε για λίγο και θα σταματούσε τις επισκέψεις στις τουαλέτες, αλλά ήδη από την επόμενη μέρα ο Leigh είχε επιστρέψει στα παλιά του κόλπα – αν και χρειάστηκε μερικές εβδομάδες για να τολμήσει να ξαναπάει στην Liverpool Street. Όταν τελικά πήγε, είχε αλλάξει περούκα ελπίζοντας να μην τον αναγνωρίσει ο ένθερμος, συντηρητικός υπάλληλος.
Ο Leigh γούσταρε πολύ και το ψωνιστήρι, αλλά αυτό συνήθως γινόταν αργά τη νύχτα, όταν οι δημόσιες τουαλέτες ήταν κλειστές. Όταν τον έπιανε η διάθεση για περιπέτεια, πήγαινε μέχρι το Hampstead Heath και τριγυρνούσε στους θάμνους και τη χαμηλή βλάστηση αναζητώντας σύντροφο. Δεν ήταν δύσκολο, επειδή κάθε νύχτα, το Heath ήταν ένας απέραντος γαμιστρώνας, με ημίγυμνους άντρες να σμίγουν ερωτικά κάτω απ’ τα δέντρα. Επειδή είχε σκοτάδι, ήταν δύσκολο να δεις ποιος ήταν ο άλλος με τον οποίο “έπαιζες”, κάτι που λειτουργούσε υπέρ των λιγότερο εμφανίσιμων – πάντα έβρισκαν κάποιον για ζευγάρωμα.
Η Russell Square ήταν πιο βολική περιοχή για ψωνιστήρι. Ήταν επίσης πολύ μικρότερη από το Heath, οπότε δεν κινδύνευες να χαθείς. Ο Leigh πήγαινε μερικές φορές εκεί επιστρέφοντας στο σπίτι μετά από ένα μεταμεσονύκτιο ποζάρισμα στον Λούσιαν. Τριγυρνούσε με τα φτηνιάρικα παντελόνια του και την περούκα του, και αν δεν είχε βρει κάποιον μέσα σε πέντε λεπτά, έβγαζε γρήγορα την περούκα και την έχωνε στην τσέπη, γιατί είχε διαπιστώσει ότι οι άντρες προτιμούσαν το φαλακρό του κεφάλι.
Σπανίως έπαιρνε κάποιον σπίτι του γιατί κάθε φορά αυτό δημιουργούσε προβλήματα με την περούκα. Όταν τη φορούσε, έπειθε τον εαυτό του πως κανείς δεν καταλάβαινε ότι δεν ήταν τα αληθινά του μαλλιά. Η περούκα του, βέβαια, ήταν πάντα στραβή και με μεγάλα κομμάτια να λείπουν. Παρότι ήταν προφανές ότι φορούσε περούκα, δεν μπορούσε να χαλαρώσει στο κρεβάτι, γιατί πάντα ανησυχούσε μήπως ο άλλος ανακαλύψει την αλήθεια. Έπρεπε να είναι διαρκώς σε επιφυλακή· αν έβλεπε το χέρι του άλλου να πάει προς τα μαλλιά του, το άρπαζε αμέσως και του αποσπούσε την προσοχή με κάτι άλλο. Όπως ήταν φυσικό, οι περισσότεροι δεν τον ξαναέπαιρναν τηλέφωνο –όχι πως ήθελε κι ο ίδιος να τον πάρουν.
Πολύ περιστασιακά, ο Leigh πήγαινε ξανά στα σπίτια άλλων αντρών, αλλά ποτέ δεν το ευχαριστιόταν πραγματικά. Το μόνο που πετύχαινε ήταν να επιβεβαιώσει πόσο μίζερες ήταν οι ζωές τους και πόσο χάλια γούστο είχαν στη διακόσμηση.
Όταν ήταν στη Σκωτία για πρόβες μιας παράστασης, μου έστειλε μια ξεκαρδιστική κάρτα για ένα από τα νυχτερινά του κατορθώματα:
“Έκανα σεξ σε ένα πάρκο με κάποιον που, μου είπε μόλις τελειώσαμε: ‘εσύ δεν είσαι ο Leigh Bowery;’ Του λέω ‘ένοχος, κύριε δικαστά’. Μου λέει ‘είσαι πάντα τόσο πρόστυχος, τόσο πρόθυμος να ικανοποιήσεις;’. Του λέω: ‘τι εννοείς;’ Μου λέει: ‘τίποτα, απλώς έδειχνες τόσο απελπισμένος, τόσο πεινασμένος’. Του λέω: ‘ήσουν η φιλανθρωπική μου πράξη της εβδομάδας’. Μου λέει: ‘παρομοίως, κι εσύ ήσουν η δική μου’. Του λέω: ‘δεν νομίζω ότι έχει μείνει κάτι άλλο να πούμε’. Μου λέει: ‘εκτός από αντίο’. Καθώς έφευγε του φώναξα: ‘σ’ αγαπώ!’”.
Σε μία από τις εξορμήσεις του για ψωνιστήρι, ο Leigh γνώρισε έναν γεροδεμένο Νιγηριανό φοιτητή που δούλευε ως νυχτερινός φύλακας. Τον κάλεσε στην εγκαταλειμμένη αποθήκη όπου δούλευε και έκαναν φανταστικό σεξ πάνω σε ένα βρόμικο, παλιό στρώμα στο πάτωμα, που του φάνηκε σχεδόν πολυτελές, σε σύγκριση με τις στενάχωρες συνθήκες στις τουαλέτες. Ο άντρας του ζήτησε το τηλέφωνό του, και ο Leigh άρχισε να πηγαίνει συχνά στην αποθήκη για αχαλίνωτο πάθος. Τον θεωρούσε σχεδόν αγόρι του και ήταν κατενθουσιασμένος που είχε τακτικό σεξ ανά πάσα στιγμή.
Αυτό που δεν ήξερε, ήταν πως ο φοιτητής είχε τηλεφωνήσει μία φορά στο σπίτι του Leigh, όταν εκείνος έλειπε, και απάντησε ο Trojan, έτσι, πήγε στην αποθήκη στη θέση του. Ο Trojan, ενθουσιασμένος που έβγαινε κρυφά με τον φύλακα πίσω από την πλάτη του Leigh, γελούσε ειρωνικά κάθε φορά που εκείνος μιλούσε για τις “τρυφερές τους στιγμές”. Τελικά, δεν άντεξε και όταν μια μέρα ο Leigh τον πείραζε, τού πέταξε κατάμουτρα την παράλληλη σχέση. Ο Leigh ένιωσε κάπως απογοητευμένος απ’ αυτή την είδηση, αλλά και οι δύο συνέχισαν να βλέπουν τον φοιτητή για λίγο ακόμη. Τελικά εκείνος σταμάτησε να τηλεφωνεί, και ένα βράδυ που ο Leigh έτρεξε στην αποθήκη, ανακάλυψε ότι είχε φύγει.
Όπου κι αν βρισκόταν –εντός έδρας ή στο εξωτερικό– ο Leigh ήταν πάντα σε αναζήτηση αντρών. Είχε εγκυκλοπαιδική γνώση όλων των κοινόχρηστων τουαλετών που ήταν διαθέσιμες για σεξουαλική συνεύρεση στο Λονδίνο και μοιραζόταν πρόθυμα τις πληροφορίες με τους ευγνώμονες φίλους του. Όταν ανακάλυψε ότι ήταν οροθετικός, η βασική του ανησυχία ήταν ότι δεν θα μπορούσε να κάνει σεξ ξανά. Αυτό κράτησε περίπου μία εβδομάδα: εφοδιάστηκε με πολλά προφυλακτικά και συνέχισε ακάθεκτος τις εφορμήσεις στις τουαλέτες. Η τελευταία του συνάντηση ήταν περίπου έξι εβδομάδες πριν πεθάνει και αφορούσε την επίσκεψη σε ένα περιποιημένο, μπεζ, σπίτι κάποιας θλιμμένης ψυχής που είχε γνωρίσει στον σταθμό της Liverpool Street.
Παρ’ όλα αυτά, όταν τον ρώτησαν σε ένα περιοδικό για ποιο πράγμα μετανιώνει περισσότερο, ο Leigh απάντησε: «Το ότι έκανα σεξ χωρίς προφυλάξεις με πάνω από χίλιους άντρες».
Όλα τα σχέδια του Leigh Bowery και των φορεμάτων του στις φωτογραφίες είναι του Daniel Clarke από το βιβλίο “Dress Up Leigh Bowery” με τα κείμενα της Nicola Rainbird.
Massive Attack – Unfinished Sympathy
