Το μεγαλύτερο συνέδριο πολιτικής επιστήμης στην Ευρώπη και το δεύτερο παγκοσμίως βρίσκεται σε εξέλιξη στο Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που απασχολούν το σύγχρονο κόσμο.
Στο συνέδριο συμμετέχουν πάνω 3.000 ερευνητές και πανεπιστημιακοί σε 500 πάνελ που γίνονται παράλληλα σε 50 αίθουσες. Σήμερα ένα από τα θέματα που βρέθηκε στο επίκεντρο ήταν η τεχνητή νοημοσύνη και πως αλλάζει τα δεδομένα στις πολιτικές καμπάνιες, με τη συνδρομή των αλγόριθμων.
“Η ηγεσία είναι αποκλειστικά υπόθεση του ανθρώπινου γένους, όχι των μηχανών, ούτε των αλγορίθμων” τόνισε ο πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, στο διεθνές συνέδριο πολιτικής επιστήμης ECPR, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ο πρώην αντιπρόεδρος της Κομισιόν επεσήμανε, ότι οι μηχανές μπορούν να βοηθήσουν στους τομείς της γνώσης και της ανάλυσης δεδομένων, αλλά δεν μπορούν να υποκαταστήσουν “την κρίση και τη δράση” στην εφαρμοσμένη πολιτική και στην ηγεσία. Υπογράμμισε ότι η ηγεσία στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης πρέπει να είναι “ανθρωποκεντρική” και να μην υποκύπτει, ή να μετατρέπεται σε μια “αλγοριθμική κυριαρχία”.
“Το πώς ζούμε, πώς σκεφτόμαστε, πώς αγοράζουμε, πώς ερωτευόμαστε και το πώς ψηφίζουμε πρέπει να είναι υπόθεση της κοινωνίας και των δημοκρατικών της θεσμών, όχι των μηχανικών λογισμικού (software engineers)” είπε ο πρώην αντιπρόεδρος της Κομισιόν και συνέχισε:
“Είναι καθήκον της πολιτικής να βρει την ισορροπία – ρυθμιστική και κανονιστική – έτσι ώστε να μην χαθούν ευκαιρίες κι επενδύσεις στην εκπαίδευση, την υγεία, την μάχη κατά του εγκλήματος, την άμυνα και την ασφάλεια, που προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη”.
Ο ίδιος σημείωσε οτι η Ευρώπη πρωταγωνιστεί στους τομείς του Digital Single Market / Digital Services Act (Ψηφιακή διακυβέρνηση), της AI Act (Πράξη για τη Τεχνητή Νοημοσύνη) και του GDPR (Data και Δεδομένα) , όπως και στη ρύθμιση του νέου τεχνολογικού τοπίου και πρόσθεσε : “Κανόνες, κανόνες, κανόνες, όχι ζούγκλα”.
Ο κ. Σχοινάς έφερε ως παραδείγματα ανθρωποκεντρικής ηγεσίας, τις ευρωπαϊκές δράσεις για την πανδημία και τα εμβόλια, τη διαχείριση μεταναστευτικών κρίσεων, την αντιμετώπιση υβριδικών επιθέσεων και την υπογραφή του νέου συμφώνου, το σχεδιασμό και την υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης, την αντιμετώπιση των συνεπειών της εισβολής στην Ουκρανία και την υπεράσπιση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής.
Δ. Παπαστεργίου: Να ενθαρρύνουμε τη χρήσιμη ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, άλλα με μέτρα πρόληψης και τιμωρίας της κακής χρήσης της
«Θα πρέπει να ενθαρρύνουμε την χρήσιμη ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, λαμβάνοντας παράλληλα, σαφή, συγκεκριμένα, μέτρα για την πρόληψη και την τιμωρία της κακής χρήσης της» τόνισε σε διαδικτυακή εισήγηση του ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, σε στρογγυλή τράπεζα στο συνέδριο ECPR, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, με θέμα : «Πολιτικό Μάρκετινγκ και Τεχνητή Νοημοσύνη» και «Ανοιχτή Επιστήμη στην Πολιτική Έρευνα: Μια Στρογγυλή Τράπεζα για τις Υποσχέσεις και τις Προκλήσεις».
«Η τεχνητή νοημοσύνη αναδιοργανώνει ήδη την πολιτική επικοινωνία και τη δημόσια συμμετοχή» τόνισε ο κ. Παπαστεργίου και συνέχισε: «Αλλά οι ίδιες οι δυνατότητες που μπορούν να βελτιώσουν την εξυπηρέτηση των πολιτών, μπορούν επίσης να διαβρώσουν την εμπιστοσύνη. Αυτό μπορεί να συμβεί μέσω αδιαφανών προφίλ, τεχνητών μέσων χειραγώγησης σε μεγάλη κλίμακα. Όμως, οι δημοκρατίες μας χρειάζονται ανθεκτικότητα, οι πολίτες μας χρειάζονται εμπιστοσύνη και οι θεσμοί μας χρειάζονται την ικανότητα δράσης».
Ο κ. Παπαστεργίου πρόσθεσε ότι «η απάντηση της Ευρώπης πρέπει να συνδυάζει την καινοτομία με τις διασφαλίσεις» και να «ενδυναμώνει την έρευνα και τη βιομηχανία», αλλά ταυτόχρονα «να προστατεύει την ακεραιότητα των δημοκρατικών διαδικασιών» και υπογράμμισε:
«Αυτή είναι η ισορροπία που εργαζόμαστε στην Ελλάδα για να επιτύχουμε».
Ο κ. Παπαστεργίου αναφέρθηκε στα μέτρα που λαμβάνονται από την κυβέρνηση, την Εθνική Στρατηγική Δημόσιων Δεδομένων, ευθυγραμμισμένη με τα ευρωπαϊκά πλαίσια, ώστε αυτά να χρησιμοποιούνται για εκπαίδευση, αξιολόγηση και ασφαλή ανάπτυξη. Τον επόμενο χρόνο θα ξεκινήσει ο «Δαίδαλος», ένας εθνικός υπερυπολογιστής και πάνω σε αυτόν κατασκευάζεται ο «Φάρος», το Εργοστάσιο Τεχνητής Νοημοσύνης της Ελλάδας – μέρος του πρώτου κύματος εργοστασίων Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ευρώπη – προσφέροντας πρόσβαση σε σύνολα δεδομένων, εργαλεία, μοντέλα και τεχνογνωσία για πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και νεοσύστατες επιχειρήσεις.
Ο «Φάρος» θα επεκταθεί και στη Δυτική Μακεδονία. Επίσης, ως μέτρο διασφάλισης, προωθείται στο Νόμο περί Τεχνητής Νοημοσύνης της ΕΕ, η διαφάνεια και ιχνηλασιμότητα για την τεχνητή νοημοσύνη στο δημόσιο τομέα και οι αξιολογήσεις επιπτώσεων όπου επηρεάζονται τα δικαιώματα, αλλά και σαφείς γραμμές λογοδοσίας για κάθε αλγοριθμική χρήση. Ενισχύεται επίσης η κυβερνοανθεκτικότητα, με πρακτικές βαθμού NIS2 σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού της τεχνητής νοημοσύνης, από προμηθευτές και μοντέλα, έως σύνολα δεδομένων,με πιστοποίηση, κρυπτογράφηση, ασφαλή ανάπτυξη και συνεχή παρακολούθηση κρίσιμων υποδομών.
«Σχετικά με τα deepfakes, είμαι σαφής» είπε ο κ. Παπαστεργίου και υπογράμμισε: «Δε θα επιτρέψουμε την παραποίηση του δημόσιου λόγου. Χθες, για παράδειγμα, δημοσιεύσαμε έναν νέο διαγωνισμό εκ μέρους του υπουργείου Εξωτερικών, για την κατασκευή μηχανισμών κατά των ψευδών ειδήσεων για την Ελλάδα στο εξωτερικό».
Ο υπουργός μίλησε για την ανάγκη πολιτικοί επιστήμονες και άλλοι φορείς να συμβάλουν σε αυτή την κατεύθυνση της χρήσιμης αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης, λέγοντας:
«Η δημοκρατική διακυβέρνηση στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης δεν θα διασφαλιστεί μόνο από τους πολιτικούς, ή μόνο από τους μηχανικούς. Θα διασφαλιστεί από μια κοινότητα, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, ερευνητές, εκπαιδευτικούς, δημοσιογράφους και πολίτες, που επιλέγουν να συνδυάσουν τη φιλοδοξία με την ευθύνη. Ο Μαργαρίτης Σχοινάς μας έχει υπενθυμίσει συχνά ότι η Ευρώπη είναι ισχυρότερη, όταν ευθυγραμμίζει τις αξίες με την ικανότητα. Αυτό είναι το καθήκον μας και στην Ελλάδα: να ευθυγραμμίσουμε τις αξίες μας, την ανοιχτότητα, την αξιοπρέπεια, την λογοδοσία, με τις υποδομές, τα δεδομένα και τις δεξιότητες που καθιστούν αυτές τις αξίες λειτουργικές σε μια ψηφιακή εποχή».
Κεντρικός ομιλητής της σημερινής μέρας του διεθνούς συνεδρίου πολιτικής επιστήμης ήταν ο πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, ενώ χαιρέτισαν διαδικτυακά ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου και ο υπεύθυνος Συντονισμού και Λειτουργίας και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών Θεόδωρος Καρούνος. Χαιρέτισε, επίσης, στην εκδήλωση ο πρόεδρος της Επιτροπής Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής Στράτος Σιμόπουλος. Μεταδόθηκε, τέλος, βιντεοσκοπημένο μήνυμα της Ευρωπαίας Επιτρόπου, με αρμοδιότητα τις Νεοφυείς Επιχειρήσεις, την Έρευνα και την Καινοτομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Εκατερίνας Ζαχάριεβα.
Συντονιστής της συζήτησης θα είναι ο Καθηγητής Εφαρμοσμένης Στατιστικής του ΑΠΘ, Διευθυντής του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Πολιτικής Έρευνας και Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, Θεόδωρος Χατζηπαντελής.
«Η τεχνητή νοημοσύνη, οι τεχνολογίες, είναι πολύ χρήσιμα εργαλεία, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να βοηθήσουν στην έρευνα» τόνισε ο πρόεδρος της Επιτροπής Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής Στράτος Σιμόπουλος και πρόσθεσε:
«Υπάρχουν όμως και κίνδυνοι και πρέπει να προσέξουμε. Πρέπει να υπάρχουν κανόνες στον τρόπο που χρησιμοποιούμε την τεχνητή νοημοσύνη, γιατί δεν πρέπει να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου η πολιτική να είναι μάρκετινγκ, ή ακόμη, μέσω της τεχνητής νοημοσύνης να καταλήξουμε σε κάποιες αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις»
Μήνυμα Ε. Ζαχάριεβα
Την ανάγκη η τεχνητή νοημοσύνη να παράγει διαφανή και αξιόπιστα δεδομένα, με κανόνες που θα προστατεύουν τους πολίτες και τις ευρωπαϊκές κοινωνίες από την κακόβουλη χρήση της, τόνισε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα της η Ευρωπαία Επίτροπος, με αρμοδιότητα τις Νεοφυείς Επιχειρήσεις, την Έρευνα και την Καινοτομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Εκατερίνα Ζαχάριεβα.
«Πως μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι οι νέες τεχνολογίες δεν λειτουργούν προς την υπονόμευση την δημοκρατικών διαδικασιών;» διερωτήθηκε η Επίτροπος της Κομισιόν και συνέχισε:
«Έχουμε δώσει πάνω από 20 εκ. σε πρότζεκτ για συμμετοχική δημοκρατία, ψηφιακό αλφαβητισμό και ενίσχυση της διαφάνειας στη λήψη αποφάσεων, μέσω του προγράμματος horizon. Θα δώσουμε αλλά 32 εκατομμύρια για τη διασφάλιση της εκλογικής ακεραιότητας στο ψηφιακό περιβάλλον, την καταπολέμηση των ψευδών ειδήσεων και την κυβερνοασφάλεια».
Πηγή: ΕΡΤ (Ρεπορτάζ: Ειρήνη Συράκη), ΑΠΕ ΜΠΕ
www.ertnews.gr