Δύο χρόνια μετά την αποκαρδιωτική εικόνα του γύπα που αναζητούσε, μάταια, τη φωλιά του μέσα στα καμένα, η Δαδιά εμφανίζει μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Το ώριμο δάσος θα αργήσει να επανέλθει, όμως η φυσική αναγέννηση δίνει ελπίδες για το μέλλον, αρκεί να μην επαναληφθεί η καταστροφή.
Εννιακόσιες χιλιάδες στρέμματα, έπληξε η μεγάλη φωτιά του 2023 στη Δαδιά. Τα καμένα εναλλάσσονται με τα υγιή τμήματα του δάσους. Όμως η Δαδιά αντιστέκεται και ανθίζει. Η λαδανιά που κατακλύζει την καμένη περιοχή με τις ρίζες της, ενισχύει το εδαφος και προετοιμάζει την αναγέννηση του δάσους.
Ανάμεσα σε καμένους κορμούς οι νέοι σπόροι βλασταίνουν. Ενώ, νέα βλαστάρια προβάλλουν ακόμη και πάνω σε καμένους κορμούς δέντρων.
Τα πρώτα πεύκα από το σπόρο των καμένων έκαναν την εμφάνισή τους. Παρά το μικρό τους μέγεθος, έχουν πολλές ελπίδες να αναπτυχθούν. Το ίδιο συμβαίνει και με τις βελανιδιές που κυριαρχούν στο χώρο.
«Δύο χρόνια μετά τη μεγάλη αυτή πυρκαγιά πραγματικά η εικόνα μας γεμίζει αισιοδοξία […] Αυτό που μάθαμε είναι η ουσία: Ότι τα δάση, τα αδιαχείριστα, εύκολα καίγονται, εύκολα καταστρέφονται […] Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε, να διαχειριστούμε, για να φύγει όλη η υπερβάλλουσα βιομάζα από μέσα, είναι να απομακρύνουμε όλο αυτό που δεν χρειάζεται, που μετατρέπει το δάσος σε ζούγκλα», δήλωσε στην κάμερα του ΕΡΤΝews ο γενικός διευθυντής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ευάγγελος Γκουντούφας.
Η φύση ακόμη παλεύει να ανακάμψει, όμως το δάσος για να προστατευθεί χρειάζεται ανθρώπινη φροντίδα. Οι δασικές υπηρεσίες έθεσαν προτεραιότητες στη Δαδιά.
«Το 1ο πράγμα που κάναμε είναι αντιδιαβρωτικά έργα, και προχωρήσαμε στην κατασκευή αντιπλημμυρικών φραγμάτων για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε την ταχύτητα ροής του νερού στα ρέματα και να περιορίσουμε τη μεταφορά φερτών υλικών», τονίζει ο δασάρχης Αλεξανδρούπολης, Γιώργος Πιστόλας.
Η επόμενη μέρα
Σε ένα τμήμα όμως η φύση δεν μπόρεσε να ανακάμψει. Πρόκειται για μια περιοχή που κάηκε 3-4 φορές. Εδώ χρειάστηκε ανθρώπινη βοήθεια με τεχνητή αναδάσωση σε 1.200 στρέμματα.
«Εδώ παλιότερα υπήρχε ένα υψηλό δάσος. Νομίζω η εικόνα τα λέει όλα. Κύριο μέλημα μας ήταν να επιλέξουμε τοπικά είδη βλάστησης, είδη που φύονται στην περιοχή, βελανιδιές, γάβρος, αγριοκερασιές, φράξος…», αναφέρει ο Δασολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης της Εταιρίας Προστασίας Βιοποικιλότητας Θράκης, Βασίλης Ζαφειρόπουλος.
Για την ανάκαμψη της Δαδιάς ένωσαν δυνάμεις το ΥΠΕΝ, οι δασικές υπηρεσίες, το WWF, η Εταιρία Βιοποικιλότητας Θράκης, τέσσερα Πανεπιστήμια και πάνω από 20 ειδικοί εκπονώντας μελέτη που ήδη υλοποιείται.
«Η μελέτη αυτή έφερε στο κάδρο ποιες περιοχές χρήζουν τεχνητής αναδάσωσης – που ευτυχώς ήταν λίγες, μόλις 3.500 στρέμματα τριπλοκαμένης περιοχής – ποιες περιοχές πρέπει να μπουν στο μικροσκόπιο γιατί μπορεί να χρειαστούν στο μέλλον ανθρώπινη βοήθεια», σημειώνει ο υπεύθυνος χερσαίου προγράμματος της WWF Ελλάς, Νίκος Γεωργιάδης.
Ο μαυρόγυπας έμεινε στη Δαδιά
Δεκάδες αρπακτικά πουλιά μαζεύονται πάνω από τα σφάγια που έριξαν οι άνθρωποι στις ταΐστρες, καθώς τα φυσικά θηράματα εκλείπουν λόγω της πυρκαγιάς. Τα παρακολουθούμε από απόσταση με κιάλια μέσα από το παρατηρητήριο πουλιών.
Κυρίαρχος ο μαυρόγυπας που δεν εγκατέλειψε ποτέ την πατρίδα του.
«Δεν υπάρχουν πολλές περιοχές στην Ευρώπη που να έχουν όλα αυτά τα είδη μαζί σε μια τόσο μικρή περιοχή […] Γίνονται πολλές προσπάθειες και μετά την πυρκαγιά για τη συνέχιση της τροφοδοσίας, αλλά και με τις τεχνητές φωλιές. Προς το παρόν φαίνεται ότι τα πουλιά αυτά παραμένουν πιστά στα δέντρα. Ακόμα και σε καμένα τα βλέπουμε να φωλιάζουν», δηλώνει ο Δασολόγος, επιστημονικός συνεργάτης της Εταιρίας Προστασίας Βιοποικιλότητας Θράκης, Λευτέρης Καψάλης.
Τριάντα πέντε από τα 39 είδη αρπακτικών της Ευρώπης βρίσκουν καταφύγιο στη Δαδιά, όπου όμως αντιμετωπίζουν πολλαπλές απειλές εκτός από τις πυρκαγιές.
Εκατοντάδες από αυτά έπεσαν θύματα από δηλητηριασμένα δολώματα, αλλά και πρόσκρουση σε κάποια από τις 276 ανεμογεννήτριες που βρίσκονται στις παρυφές της προστατευόμενης περιοχής.
Ρεπορτάζ – οδοιπορικό: Κατερίνα Χριστοφιλίδου
www.ertnews.gr
