Το πιο προηγμένο ρομπότ εξερεύνησης που έχει στείλει η ανθρωπότητα στον Άρη, αυτό της αποστολής Perseverance της NASA, έγραψε διαστημική ιστορία καταγράφοντας το φαινόμενο του σέλαος στον ουρανό του Κόκκινου Πλανήτη στο ορατό φως κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά.
«Αυτή η συναρπαστική ανακάλυψη ανοίγει νέες δυνατότητες για έρευνα γύρω από το σέλας και επιβεβαιώνει ότι το φαινόμενο θα είναι ορατό στους μελλοντικούς αστροναύτες στην επιφάνεια του Άρη» αναφέρει σε δήλωση της η Έλις Κνούτσεν μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Όσλο στη Νορβηγία, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που επεξεργάστηκε τα σχετικά δεδομένα και εικόνες που έστειλε το ρόβερ.
Τα σέλας εμφανίζεται όταν φορτισμένα σωματίδια από τον Ήλιο συγκρούονται με μόρια στις πλανητικές ατμόσφαιρες. Το μαγνητικό πεδίο της Γης διοχετεύει τα περισσότερα από αυτά τα ηλιακά σωματίδια προς τους πόλους της εκτός από ορισμένες περιπτώσεις που μας χτυπούν μεγάλης έκτασης και έντασης γεωμαγνητικές καταιγίδες που δημιουργούν σέλας το οποίο γίνεται ορατό και σε άλλες περιοχές.
Ο Άρης ωστόσο δεν έχει πια μαγνητικό πεδίο αφού εξαφανίστηκε εδώ και πολύ καιρό δημιουργώντας τον ερημικό και άγονο κόσμο με τις ακραίες συνθήκες που γνωρίζουμε σήμερα. Εξαιτίας αυτού το σέλας του Κόκκινου Πλανήτη είναι διαφορετικό από αυτά που έχουμε στη Γη. Αν το σέλας οφείλεται σε μια μεγάλη μαγνητική καταιγίδα φωτίζεται ολόκληρος ο ουρανός του Άρη.
Έχει παρατηρηθεί σέλας στον Άρη αλλά από δορυφόρους και σκάφη που βρίσκονταν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη, κανένα από τα ρόβερ ή άλλη συσκευή καταγραφής εικόνων και δεδομένων που έχουμε στείλει στον πλανήτη δεν είχε καταφέρει να συλλάβει το φαινόμενο.
Η συνεργασία
Η ερευνητική ομάδα υπολόγισε τις απαραίτητες ρυθμίσεις που έπρεπε να γίνουν (θέση γωνίας κ.α.) στην κάμερα MastCam-Z και το φασματόμετρο SuperCam του ρόβερ ώστε να έχει την καλύτερη δυνατή θέα του ουρανού. Συνεργάστηκαν επίσης με ερευνητές στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA για να μάθουν πότε ήταν πιθανό να συμβεί στον Άρη μια μαγνητική καταιγίδα και να στρέψουν τα δύο όργανα στον ουρανό εκείνη την χρονική στιγμή για να ξεκινήσουν να καταγράφουν εικόνες και δεδομένα.
Οι επιστήμονες της NASA ενημέρωσαν την ερευνητική ομάδα στις 15 Μαρτίου ότι συνέβη μια έκρηξη στον Ήλιο η οποία θα μπορούσε πιθανώς να προκαλέσει μαγνητική καταιγίδα στον Άρη. Οι ερευνητές προετοίμασαν το ρόβερ ώστε να είναι έτοιμο να καταγράψει το φαινόμενο που θεωρητικά θα συνέβαινε λίγες μέρες μετά την εκδήλωση της έκρηξης κάτι που τελικά συνέβη και έτσι έχουμε τις πρώτες εικόνες του σέλαος στον Άρη όπως αυτό φαίνεται από την επιφάνεια του.
«Οι παρατηρήσεις του σέλαος στο ορατό φως επιβεβαιώνουν έναν νέο τρόπο μελέτης αυτών των φαινομένων που είναι συμπληρωματικός με αυτό που μπορούμε να παρατηρήσουμε με τα διαστημικά σκάφη στον Άρη. Η καλύτερη κατανόηση του σέλαος και των συνθηκών γύρω από τον Άρη που οδηγούν στον σχηματισμό τους είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς προετοιμαζόμαστε να στείλουμε ανθρώπους εκεί και αυτές οι μελέτες θα αυξήσουν τις γνώσεις μας για τα μέτρα ασφαλείας που πρέπει να ληφθούν για την ανθρώπινη παρουσία στον πλανήτη» λέει η Κέιτι Στακ Μόργκαν στέλεχος της αποστολής Perseverance στο Εργαστήριο Αεριώθησης της NASA (JPL) της NASA.
