Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εικόνα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από το NGC 1786, ένα σφαιρωτό σμήνος που βρίσκεται στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, έναν μικρό δορυφόρο γαλαξία του δικού μας γαλαξία.
Τα δεδομένα για αυτή την εικόνα προέρχονται από ένα πρόγραμμα παρατήρησης που συγκρίνει αρχαία σφαιρωτά σμήνη σε κοντινούς μικρούς γαλαξίες όπως το Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, το Μικρό Μαγγελανικό Νέφος και τον νάνο σφαιροειδή γαλαξία Φορνάξ με σφαιρωτά σμήνη του γαλαξία μας.
Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρωτά σμήνη στο γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάρχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρωτό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρωτά σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες.
Οι αστρονόμοι προσπαθούν να μελετήσουν σε βάθος αυτά τα αστρικά σμήνη ιδιαίτερα με εικόνες από το Hubble, όπως αυτή, που αποκαλύπτουν λεπτομέρειες που παλαιότερα ήταν αδύνατο να παρατηρηθούν. Επειδή είναι ιδιαίτερα σταθερά και μακρόβια, τα σφαιρωτά σμήνη λειτουργούν ως «χρονοκάψουλες» διατηρώντας άστρα από τα πρώτα στάδια της δημιουργίας ενός γαλαξία.
Οι αστρονόμοι πίστευαν παλαιότερα ότι τα άστρα σε ένα σφαιρωτό σμήνος σχηματίζονταν όλα περίπου την ίδια εποχή, αλλά η μελέτη αρχαίων σφαιρωτών σμηνών στον γαλαξία μας αποκάλυψε πολλαπλούς πληθυσμούς άστρων διαφορετικών ηλικιών. Για να χρησιμοποιήσουμε τα σμήνη αυτά ως ιστορικούς δείκτες πρέπει να κατανοήσουμε πώς σχηματίζονται και από πού προέρχονται αυτά τα άστρα με τις διαφορετικές ηλικίες. Το πρόγραμμα παρατήρησης εξέτασε παλαιά σμήνη όπως το NGC 1786 σε άλλους γαλαξίες για να διαπιστωθεί αν περιέχουν κι αυτά πολλαπλούς πληθυσμούς άστρων. Αυτή η έρευνα μπορεί να μας δώσει πληροφορίες όχι μόνο για το πώς σχηματίστηκε αρχικά το Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος αλλά και ο δικός μας γαλαξίας.
Naftemporiki.gr
