Η κλιματική κρίση δεν απειλεί μόνο το μέλλον, αλλά διαμορφώνει ήδη με βίαιο τρόπο το παρόν μας. Σχεδόν το 40% των παγετώνων που υπάρχουν σήμερα είναι ήδη καταδικασμένο να λιώσει εξαιτίας των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την καύση ορυκτών καυσίμων, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Science. Και η κατάσταση θα γίνει δραματικά χειρότερη: αν η παγκόσμια θερμοκρασία αυξηθεί κατά 2,7°C –μια πορεία στην οποία φαίνεται πως κατευθύνεται ο πλανήτης– η απώλεια θα φτάσει το 75%.
Αυτή η τεράστια μείωση της παγοκάλυψης θα προκαλέσει άνοδο της στάθμης της θάλασσας, θέτοντας σε κίνδυνο εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε παράκτιες περιοχές. Θα οδηγήσει σε μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών και θα πλήξει δισεκατομμύρια ανθρώπους που εξαρτώνται από τους παγετώνες για τη ρύθμιση των υδάτων στις γεωργικές τους καλλιέργειες.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι η δραστική μείωση των εκπομπών άνθρακα και ο περιορισμός της υπερθέρμανσης θα μπορούσαν να σώσουν τη μισή μάζα των παγετώνων. Αν και αυτός ο στόχος μοιάζει ολοένα και πιο ανέφικτος, η μελέτη δείχνει ότι κάθε δέκατο του βαθμού υπερθέρμανσης που αποφεύγεται μπορεί να σώσει 2,7 τρισεκατομμύρια τόνους πάγου.
Χαμένο το 40% των παγετώνων
Σε αντίθεση με άλλες μελέτες, η συγκεκριμένη δεν περιορίστηκε σε προβολές μέχρι το 2100, αλλά εξέτασε και το τι θα συμβεί μετά. Μέχρι πρόσφατα γνωρίζαμε ότι περίπου το 20% των παγετώνων θα λιώσει μέχρι το 2100, αλλά τώρα φαίνεται πως σχεδόν το 40% είναι ήδη χαμένο. Οι συνέπειες της απώλειας αυτής είναι πολλαπλές: άνοδος της στάθμης των θαλασσών, πλημμύρες που θα καταστρέψουν οικισμούς, εξαφάνιση άγριας ζωής και φυτών, και κατάρρευση τουριστικών οικονομιών που εξαρτώνται από τα παγετώδη τοπία.
Ο Dr Harry Zekollari, ένας από τους ερευνητές της μελέτης, τόνισε ότι κάθε μικρή αύξηση της θερμοκρασίας μετράει και ότι οι αποφάσεις που παίρνουμε σήμερα θα καθορίσουν πόσοι παγετώνες θα σωθούν στο μέλλον. «Οι παγετώνες είναι καλοί δείκτες της κλιματικής αλλαγής, γιατί με το να λιώσουν μας δείχνουν πώς αλλάζει το κλίμα», δήλωσε η Dr Lilian Schuster, συνεπιμελήτρια της έκθεσης. «Όμως, επειδή οι παγετώνες αντιδρούν με χρονική καθυστέρηση, η πραγματική κατάσταση είναι πολύ χειρότερη από ό,τι φαίνεται σήμερα στα βουνά».
Η ίδια πρόσθεσε ότι «δεν είναι πολύ αργά για να δράσουμε, γιατί η μελέτη δείχνει ότι κάθε δέκατο του βαθμού λιγότερης παγκόσμιας θέρμανσης μετράει», κάτι που μπορεί να μειώσει τον ανθρώπινο πόνο που προκαλεί η απώλεια των παγετώνων. «Ελπίζουμε αυτό το μήνυμα να δώσει στους ανθρώπους κάποια ελπίδα ότι μπορούμε ακόμα να κάνουμε κάτι».
Μέχρι πρόσφατα γνωρίζαμε ότι περίπου το 20% των παγετώνων θα λιώσει μέχρι το 2100, αλλά τώρα φαίνεται πως σχεδόν το 40% είναι ήδη χαμένο.
Η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα από 200.000 παγετώνες του κόσμου, εκτός Γροιλανδίας και Ανταρκτικής, και χρησιμοποίησε οκτώ διαφορετικούς τύπους παγετώνων, με βάση πραγματικές παρατηρήσεις. Παρότι οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι υπάρχουν αβεβαιότητες στις εκτιμήσεις, υπογραμμίζουν ότι οι παγετώνες σίγουρα θα χάσουν μεγάλο μέρος της μάζας τους – και πως στην πιο δυσοίωνη εκδοχή, το 40% μπορεί να φτάσει έως και το 55%.
Το ρολόι μετράει αντίστροφα για τον «Παγετώνα της Αποκάλυψης»
Ο παγετώνας Thwaites, γνωστός και ως «Παγετώνας της Αποκάλυψης», είναι ένα από τα βασικά οχυρά που αποτρέπουν την κατάρρευση αυτού του κρίσιμου παγοσυστήματος, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και περιέχει αρκετό πάγο ώστε να ανεβάσει τη στάθμη των ωκεανών κατά 3,3 μέτρα. Δυστυχώς, αυτός ο παγωμένος γίγαντας —με μέγεθος αντίστοιχο της Φλόριντα— είναι επίσης ένας από τους πιο ασταθείς και ταχύτερα λιωμένους παγετώνες στον κόσμο. Αν και οι παγετωνολόγοι γνώριζαν ήδη πόσο ανησυχητικός ήταν ο ρυθμός απώλειας πάγου, πρόσφατα ανακάλυψαν πως είναι εκτεθειμένος σε πολύ πιο θερμά νερά απ’ ό,τι πίστευαν. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα, επιστήμονες, με τη βοήθεια δορυφορικών εικόνων και υδραυλικών μοντέλων, διαπίστωσαν ότι θερμά παλιρροϊκά ρεύματα διεισδύουν στο μαζικό στρώμα πάγου σε βάθη που φτάνουν τα 6 χιλιόμετρα, προκαλώντας «έντονη τήξη».
«Πρέπει οπωσδήποτε να καταλάβουμε πόσο γρήγορα αλλάζει ο πάγος και πόσο γρήγορα θα αλλάξει μέσα στα επόμενα 20 με 50 χρόνια», δήλωσε η Christine Dow, αναπληρώτρια καθηγήτρια παγετωνολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γουοτερλού και μία από τις συγγραφείς της μελέτης. «Ελπίζαμε ότι θα χρειάζονταν εκατό, ίσως και πεντακόσια χρόνια για να χαθεί αυτός ο πάγος. Τώρα ανησυχούμε σοβαρά μήπως συμβεί πολύ νωρίτερα.»
Ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας
Καθώς η κλιματική αλλαγή ανεβάζει σταθερά τη θερμοκρασία του πλανήτη, οι παγετώνες και τα παγοκαλύμματα στις πολικές και ορεινές περιοχές λιώνουν αναπόφευκτα. Το νερό και οι αποκολλημένοι όγκοι πάγου καταλήγουν στους ωκεανούς, ανεβάζοντας τη στάθμη τους. Από το 1880, η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας έχει ανέβει περίπου 23 εκατοστά, και οποιαδήποτε απότομη αύξηση θα μπορούσε να αποβεί καταστροφική για παράκτιες πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, η Βομβάη και η Σανγκάη. Χώρες με πολύ χαμηλό υψόμετρο, όπως τα Νησιά Μάρσαλ και το Τουβαλού, κινδυνεύουν να βυθιστούν εξ ολοκλήρου.
Ο Thwaites, που συχνά αποκαλείται «παγετώνας της Ημέρας της Κρίσης», ευθύνεται ήδη για το 4% της παγκόσμιας ανόδου της στάθμης της θάλασσας και χάνει κάθε χρόνο 50 δισεκατομμύρια τόνους πάγου. Αν καταρρεύσει, θα μπορούσε να ανεβάσει τη στάθμη των ωκεανών κατά 65 εκατοστά παγκοσμίως. «Ίσως να μην ακούγεται πολύ, αλλά αν αναλογιστεί κανείς την τεράστια ποσότητα ωκεάνιου νερού στον κόσμο, πρόκειται για τεράστιο όγκο», σχολίασε η Dow.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, έδειξε ότι οι παλιρροϊκές κινήσεις —που ανεβάζουν και κατεβάζουν τον πάγο— επιτρέπουν στο νερό να εισχωρεί όλο και βαθύτερα κάτω από το παγοκάλυμμα και να αποδυναμώνει τη σύνδεσή του με τον θαλάσσιο βυθό. Αν και το ίδιο φαινόμενο είχε καταγραφεί στον παγετώνα Petermann της Γροιλανδίας, δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ ως τώρα στην Ανταρκτική. Ο Thwaites έχει περίπου οκταπλάσιο όγκο πάγου σε επαφή με τον ωκεανό σε σχέση με τον Petermann.
Πηγή: in.gr
