Εμανουέλ Μουριέ: «Ο κινηματογράφος είναι φτιαγμένος για να ταξιδεύει»

Ο Γάλλος σκηνοθέτης Εμανουέλ Μουριέ μιλά για την ταινία του «Τρεις φίλες», που προβάλλεται ήδη στις ελληνικές αίθουσες. Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι, στο πλαίσιο των προωθητικών δράσεων της Unifrance, και την πήρε ο Αλέξανδρος Ρωμανός Λιζάρδος.

Για τις κινηματογραφικές επιρροές

Ερ.: Η ταινία σας θυμίζει σε πολλά σημεία τον Γούντι Άλεν της δεκαετίας του ’80, αλλά και τον Ερίκ Ρομέρ. Είχατε αυτές τις αναφορές στο μυαλό σας;

Εμανουέλ Μουριέ: Νομίζω ότι κάνουμε ταινίες γιατί αγαπάμε το σινεμά. Δεν έχω ιδέες που έρχονται αποκλειστικά από μένα· όλες μου οι ιδέες είναι επηρεασμένες από ταινίες που αγάπησα. Δεν είμαι όμως πλήρως συνειδητός όλων των επιρροών. Σίγουρα, μιλάμε για τον Ρομέρ, τον Τρυφώ, τον Γούντι Άλεν, αλλά και για πολλούς Αμερικανούς σκηνοθέτες: από τον Λιούμπιτς μέχρι τον Μπίλι Γουάιλντερ και τον Μπλέικ Έντουαρντς.

Οι ασπρόμαυρες ταινίες μέσα στην ταινία

Ερ.: Στην ταινία βλέπουμε σκηνές με παλιό ασπρόμαυρο έργο στο σινεμά. Ποια ήταν η πρόθεσή σας πίσω από αυτή την επιλογή;

Εμανουέλ Μουριέ: Για μένα, μια ταινία είναι και μια «διαφήμιση» για αυτά που αγαπάμε βαθιά. Στο μοντάζ έβαλα σκηνές από ταινίες που αγαπώ, του Μαξ Λιντέρ, του Χίτσκοκ. Και φυσικά του Μπάστερ Κίτον, που για μένα είναι ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες. Ο Κίτον μιλά για την αδεξιότητα, κάτι που κουβαλάμε όλοι. Οι ήρωές του πέφτουν, αλλά πάντα ξανασηκώνονται. Αυτό με συγκινεί.

Ένας αφηγητής που πεθαίνει

Ερ.: Σκοτώνετε τον αφηγητή της ταινίας μέσα στα πρώτα 30 λεπτά. Γιατί κάνατε αυτή τη θαρραλέα επιλογή;

Εμανουέλ Μουριέ: Υπάρχει πρώτα μια ειρωνεία: ο κινηματογράφος μπορεί να δώσει φωνή σε ανθρώπους που δεν είναι πια εδώ. Είναι ένα παιχνίδι με τον θεατή. Ο αφηγητής είναι νεκρός, αλλά συνεχίζει να μιλά με μια ελαφρότητα. Μου αρέσει η ιδέα ότι όταν πεθαίνεις, τελειώνει και η ψυχανάλυσή σου — άρα είσαι πιο ήρεμος! Σε αντίθεση με τη Ζοάν, που μένει πίσω και πρέπει να παλέψει με την απώλεια.

Συνομιλώντας με τους νεκρούς

Ερ.: Πιστεύετε ότι συνομιλούμε με τους ανθρώπους που έχουν φύγει; Σας έχει συμβεί προσωπικά;

Εμανουέλ Μουριέ: Ο κινηματογράφος, δείχνοντας «φαντάσματα», μεταφράζει μια ψυχολογική αλήθεια: συνεχίζουμε να μιλάμε με τους νεκρούς μας. Είναι μια συζήτηση που δεν σταματά ποτέ· αλλάζει με τον χρόνο, εξελίσσεται. Συχνά οι άνθρωποι μαθαίνουν πράγματα για έναν γονιό που έχασαν χρόνια πριν, θυμώνουν μαζί του, συμφιλιώνονται… η σχέση συνεχίζεται, ακόμη κι αν το πρόσωπο δεν είναι πια εκεί.

Οι τρεις φίλες… ή μήπως οι τρεις φίλοι;

Ερ.: Ο τίτλος είναι «Τρεις φίλες», αλλά στο τέλος φαίνεται ότι μπορεί να αναφέρεται και στους άντρες. Πώς το βλέπετε αυτό;

Εμανουέλ Μουριέ: Στα γαλλικά ο τίτλος είναι ξεκάθαρος, επιλέγοντας το θηλυκό γένος. Μου αρέσει, όμως, πολύ η ερμηνεία σας.

Το σινεμά που ταξιδεύει

Ερ.: Πόσο σημαντικό είναι για εσάς το έργο της Unifrance που προωθεί το γαλλικό σινεμά στο εξωτερικό;

Εμανουέλ Μουριέ: Είναι υπέροχο. Ο κινηματογράφος είναι φτιαγμένος για να ταξιδεύει. Από μικροί βλέπουμε ιαπωνικά κινούμενα σχέδια, ταινίες από τη Λιθουανία — το τελευταίο animation που είδα ήταν καταπληκτικό. Ο κινηματογράφος είναι μοίρασμα: συναισθήματος, ματιάς στον κόσμο, μιας προσπάθειας να γίνουμε πιο συμπονετικοί. Αυτό που κάνει η Γαλλία με την Unifrance είναι πολύ σημαντικό.

Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι από τον Αλέξανδρο Ρωμανό Λιζάρδο, στο πλαίσιο των προωθητικών δράσεων της Unifrance για τη στήριξη του γαλλικού κινηματογράφου διεθνώς.