Της Φανής Καμπάση
Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) έχει εισβάλει δυναμικά στην καθημερινότητα μας, μετασχηματίζοντας τον τρόπο που επικοινωνούμε, αναζητούμε πληροφορίες και εκφράζουμε τα συναισθήματα μας. Εκεί που παλιά απευθυνόμασταν σε «φανταστικούς φίλους» ή εμπιστευόμασταν το ημερολόγιό μας, τώρα εξομολογούμαστε τις σκέψεις μας σε chatbots και αλγόριθμους που είναι πάντα εκεί για να μας απαντήσουν.
Η ερώτηση του «τι πιστεύει η μηχανή» μοιάζει να γίνεται σχεδόν εξίσου σημαντική με το «τι πιστεύει ο άνθρωπος». Από μια απλή συμβουλή για μια μαγειρική συνταγή μέχρι ερωτήματα που αφορούν περίπλοκα ζητήματα όπως οι ανθρώπινες σχέσεις, τα συστήματα ΤΝ υπόσχονται μια απάντηση—συχνά άμεση, ξεκούραστη, δίχως συναισθηματικές επιπλοκές.
Η σχέση μας με την ΤΝ εξελίσσεται, μετατρεπόμενη από απλό εργαλείο σε «καθρέπτη» του εαυτού μας. Οι εφαρμογές AI λειτουργούν συχνά ως συνομιλητές χωρίς σάρκα, απορροφώντας αγωνίες, απορίες, ακόμη και εσωτερικούς μονολόγους.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη ως Διαδραστικός Καθρέπτης
Η δημόσια συζήτηση για την ΤΝ έχει μακρά ιστορία, με επιρροές από εμβληματικές ταινίες επιστημονικής φαντασίας — όπως το Terminator, το Blade Runner και το Matrix. Ωστόσο, σήμερα, η τεχνολογία αυτή αγγίζει έναν εντελώς προσωπικό χώρο. Από τις απλές βοηθητικές λειτουργίες, η ΤΝ εξελίχθηκε σε «καθρέπτη» των δικών μας σκέψεων, αναζητήσεων και ανησυχιών.
Στις σύγχρονες κοινωνίες, οι συνομιλίες έχουν μετατραπεί σε ροές ψηφιακών μηνυμάτων. Τα συναισθήματα επιχειρούν να μεταφραστούν σε ψηφιακές εκφράσεις – emojis και gifs αντικαθιστούν την πραγματική ανθρώπινη αντίδραση. Η ανάγκη για επιβεβαίωση και αλληλεπίδραση ενισχύεται από συστήματα ΤΝ που προσφέρουν, συχνά, μια αίσθηση άνευ όρων αποδοχής.
Τα βασικά ερωτήματα που εγείρονται είναι πολλά: Διαμορφώνονται οι σκέψεις μας αυθεντικά ή απλώς για να τις δούμε διατυπωμένες στην οθόνη; Σε έναν κόσμο όπου όλα γίνονται επεξεργάσιμα και προσαρμόσιμα, η ΤΝ προσθέτει μια στρώση ψηφιακής ψευδαίσθησης.
Όριο Τεχνολογίας και Ανθρώπινης Σχέσης
Συστήματα όπως το ChatGPT, το DeepSeek και το Gemini προσφέρουν διαρκή διαθεσιμότητα: δεν κουράζονται, δεν μας απορρίπτουν, δεν εκφράζουν αντίλογο. Αυτή η συνεχής επιβεβαίωση όμως κρύβει και κινδύνους. Η δυσκολία διαχείρισης της μοναξιάς ή της αβεβαιότητας οδηγεί δεκάδες χρήστες να στρέφονται σε ρομποτικούς «συντρόφους» — εφαρμογές που ενίοτε παίρνουν τη θέση της ανθρώπινης επαφής.
Όλο και πιο συχνά, σημειώνονται παραδείγματα ανθρώπων που νιώθουν συναισθηματική προσκόλληση, ακόμη και έρωτα για avatar ή ψηφιακές προσωπικότητες. Σε περιπτώσεις διακοπής λειτουργίας, κυριαρχούν αισθήματα εγκατάλειψης, ζήλιας ή θλίψης. Το συναίσθημα είναι μεν αληθινό, αλλά ο αποδέκτης παραμένει ένα λογισμικό.
Η εξάρτηση από τις συμβουλές των αλγορίθμων υποχωρεί σταδιακά απέναντι στη μοναδική δυναμική της ανθρώπινης κρίσης. Η εύκολη ανταπόκριση της ΤΝ ωθεί κάποιους να παραμερίζουν τις προσωπικές τους αποφάσεις, εμπιστευόμενοι περισσότερο την τεχνολογική «αντικειμενικότητα» παρά τη δική τους κρίση.
Κοινωνικές συνέπειες και ερωτήματα για το μέλλον
Η υπερβολική ενασχόληση με ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε αποξένωση: η επαφή με την πολυπλοκότητα του πραγματικού ανθρώπου — οικογένειας, φίλων και γειτόνων — γίνεται δυσκολότερη, καθώς η ΤΝ προσφέρει πάντα μια αποδοχή που η κοινωνία συχνά αρνείται. Υπάρχει ο κίνδυνος να αποφεύγουμε τους συνανθρώπους μας εξαιτίας των διαφωνιών, της κριτικής ή της ασυμφωνίας με τα δικά μας “θέλω”.
Η βασική απορία μένει: Πόσο ασφαλές είναι να αναζητούμε σταθερή επιβεβαίωση σε ψηφιακούς συνομιλητές; Μήπως τελικά η Τεχνητή Νοημοσύνη, από εργαλείο, μετατρέπεται σε καταφύγιο που εγκυμονεί και κοινωνικούς κινδύνους;
Τι νομίζεις για αυτό, ChatGPT;
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
