Του JP Spinetto
Οι αναπάντεχες πολιτικές συνεργασίες δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Μια από τις λιγότερο αναμενόμενες όμως είναι η σχέση του με την αριστερή ηγέτιδα του Μεξικού, Κλαούντια Σέινμπαουμ.
Παρότι έχουν διαφορετική πολιτική φιλοσοφία -το κίνημα «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ έχει τις ρίζες του στον αμερικανικό εθνικισμό, ενώ το κίνημα του «Τέταρτου Μετασχηματισμού» της Σέινμπάουμ στον κρατισμό και τον ανθρωπισμό- οι δυο τους έχουν συνάψει μια περίεργη σχέση συνεργασίας.
Ο Τραμπ συχνά επαινεί τη Σέινμπαουμ («Είναι στην πραγματικότητα μια καταπληκτική γυναίκα»), ενώ εκείνη αφιερώνει μεγάλο μέρος του χρόνου της προσπαθώντας να ικανοποιήσει τις αυξανόμενες απαιτήσεις της Ουάσιγκτον.
Αν και δεν έχουν συναντηθεί μέχρι στιγμής διά ζώσης, έχουν μιλήσει τηλεφωνικά συνολικά 14 φορές – γεγονός δείχνει το βάθος της σχέσης τους.
Η απρόσμενη «χημεία» τους φάνηκε πλήρως αυτή την εβδομάδα κατά τη διάρκεια της πολυαναμενόμενης επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο στην Πόλη του Μεξικού – μια προσεκτικά χορογραφημένη συνάντηση, γεμάτη χαμόγελα. Και οι δύο κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν στενότερα για την ενίσχυση των συνόρων, την αντιμετώπιση των καρτέλ και τον περιορισμό της εμπορίας φαιντανύλης και όπλων.
«Είναι η στενότερη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας που είχαμε ποτέ, ίσως με οποιαδήποτε χώρα αλλά σίγουρα στην ιστορία των σχέσεων ΗΠΑ–Μεξικού», είπε ο Ρούμπιο σε συνέντευξη Τύπου, χρησιμοποιώντας εναλλάξ αγγλικά και ισπανικά. «Η πρόεδρος Σέινμπαουμ και η κυβέρνησή της αξίζουν πολλά εύσημα, καθώς ανέλαβαν ζητήματα που είχαν μείνει άλυτα για πολύ καιρό».
Η δήλωση προκαλεί εντύπωση, καθώς ο ίδιος Ρούμπιο είχε κατακεραυνώσει στο παρελθόν τον μέντορα και πολιτικό προστάτη της Σέινμπαουμ, τον πρώην πρόεδρο Αντρές Μανουέλ Λόπεζ Ομπραδόρ, κατηγορώντας τον ότι «παρέδωσε ολόκληρες περιοχές της χώρας στα καρτέλ». Μόλις πέρυσι, είχε ακυρώσει βίζες και επιβάλει περιορισμούς σε Βραζιλιάνους που συνδέονται με ένα πρόγραμμα που έφερε Κουβανούς γιατρούς στη Βραζιλία. Το Μεξικό εφαρμόζει παρόμοιο ιατρικό πρόγραμμα με την Κούβα, που επιπλέον στηρίζει την Αβάνα με πολυεκατομμύρια δολάρια σε καύσιμα. Ωστόσο, ο Κουβανοαμερικανός Ρούμπιο δεν έκανε καμία δημόσια αναφορά σε αυτά κατά την επίσκεψή του.
Η ήπια στάση του αντικατοπτρίζει δύο βασικά δεδομένα: πρώτον, ότι οι σχέσεις ΗΠΑ–Μεξικού είναι τόσο περίπλοκες και οι οικονομίες τους τόσο αλληλένδετες που καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να αντέξει μετωπική σύγκρουση. Δεύτερον, ότι εφόσον μπορούν να βρουν κοινό έδαφος σε ένα τόσο δύσκολο θέμα όσο η ασφάλεια, ίσως ανοίγει ο δρόμος για νέες συμφωνίες σε εμπόριο, δασμούς και επενδύσεις, κάτι που το Μεξικό χρειάζεται επειγόντως.
Η ανανεωμένη διάθεση του Λευκού Οίκου για στενή συνεργασία οφείλεται εν μέρει στην προσαρμοστική στάση της Σέινμπαουμ απέναντι στην Ουάσινγκτον. Σχεδόν έναν χρόνο μετά την ανάληψη της εξουσίας, έχει συμβάλει στον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών προς τις ΗΠΑ, έχει αυξήσει θεαματικά τις κατασχέσεις ναρκωτικών και επέτρεψε την έκδοση πάνω από 50 ηγετών καρτέλ. Παράλληλα, μείωσε τον δείκτη ανθρωποκτονιών, επέβαλε δασμούς σε κινεζικά προϊόντα και υπέγραψε συμφωνίες για τη διαχείριση των διασυνοριακών υδάτων. Όλα επιτεύγματα που ο Λευκός Οίκος παρουσιάζει ως δικές του νίκες.
Η κοινή ανακοίνωση για την ασφάλεια αυτή την εβδομάδα δίνει στην πρόεδρο Κλαούντια Σέινμπαουμ μια πρώτη πολιτική νίκη μετά από μήνες εμφανών υποχωρήσεων στις αμερικανικές πιέσεις, θέτοντας σαφές πλαίσιο σεβασμού της εδαφικής κυριαρχίας του Μεξικού και ανοίγοντας τον δρόμο για νέες διαπραγματεύσεις στο εμπόριο και τους δασμούς.
Η διατύπωση της συμφωνίας μιλά για συνεργασία ασφαλείας «με βάση τις αρχές της αμοιβαιότητας, του σεβασμού της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας, της κοινής και διαφοροποιημένης ευθύνης, καθώς και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης». Με τον τρόπο αυτό φαίνεται να αποκλείεται το σενάριο μονομερούς αμερικανικού πλήγματος σε μεξικανικό έδαφος, ένα ενδεχόμενο που θα συνιστούσε ταπείνωση για τη Σέινμπαουμ. Η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική δεδομένου ότι μόλις πρόσφατα οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν μία φονική επιχείρηση στην Καραϊβική εναντίον πλοίου που φερόταν να μεταφέρει ναρκωτικά από τη Βενεζουέλα.
Η συμφωνία αναδεικνύει και ένα άλλο σημείο σύγκλισης: παρά τις συχνές επιθέσεις του κατά του Μεξικού, ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται διατεθειμένος να σεβαστεί το δικαίωμα της χώρας να παίρνει τις δικές της αποφάσεις, στάση που συνάδει με το πνεύμα του κινήματος Morena της Σέινμπαουμ. Σε αντίθεση με την κυβέρνηση Μπάιντεν που χρηματοδοτούσε προγράμματα στήριξης δημοκρατικών θεσμών και ΜΚΟ, προκαλώντας την οργή του προκατόχου της Σέινμπαουμ, Λόπεζ Ομπραδόρ, ο Τραμπ αποφεύγει να αναμειχθεί σε εσωτερικά πολιτικά ζητήματα του Μεξικού, αφήνοντας έτσι περιθώρια στο Morena να προχωρήσει σε αμφιλεγόμενες κινήσεις, όπως η πρόσφατη δικαστική μεταρρύθμιση ή οι περιορισμοί στην ελευθερία της έκφρασης.
Παρά το γεγονός ότι το σύμφωνο ασφαλείας δεν αποδείχθηκε τόσο φιλόδοξο όσο ανέμεναν ορισμένοι, δημιουργεί ένα σημαντικό διπλωματικό πλαίσιο για τον συντονισμό των πολυάριθμων και συχνά μη ευθυγραμμισμένων υπηρεσιών που εμπλέκονται στα θέματα ασφάλειας, ιδίως στην αμερικανική πλευρά. «Απαιτείται συνεργατική προσέγγιση για να αντιμετωπιστεί η πιο ευαίσθητη πτυχή της πολιτικής ατζέντας ΗΠΑ-Μεξικού. Το γεγονός ότι και οι δύο κυβερνήσεις το αναγνωρίζουν είναι σαφώς θετικό βήμα», τόνισε ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών του Μεξικού, Χουλιάν Βεντούρα.
Η συμφωνία δημιουργεί ευνοϊκές προοπτικές και για τον επόμενο μεγάλο στόχο της Σέινμπαουμ: την αναθεώρηση της εμπορικής συμφωνίας USMCA, την άρση ορισμένων δασμών που εξακολουθούν να πλήττουν το Μεξικό και την εξάλειψη μη δασμολογικών φραγμών.
Μόλις λίγες ημέρες πριν, οι New York Times μετέδωσαν ότι η Σέινμπαουμ εμφανιζόταν «αγανακτισμένη» με τις ατελείωτες απαιτήσεις του Λευκού Οίκου. Η επίσκεψη Ρούμπιο και το θετικό της κλίμα ενδέχεται να μειώσουν αυτήν την πίεση. Σε σύγκριση με άλλους εταίρους των ΗΠΑ όπως η Ινδία, η Νότια Κορέα ή η Βραζιλία, το Μεξικό βρίσκεται σε προνομιακή θέση. Όπως λένε και οι κτηματομεσίτες: τοποθεσία, τοποθεσία, τοποθεσία.
Πηγή: The Washington Post
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
