Ο Τραμπ, ο αυτοαποκαλούμενος μάστερ των συμφωνιών, πιέζει για δύσκολες διαπραγματεύσεις


Η Karen DeYoung είναι ανταποκρίτρια της The Washington Post – O Trump έχει υψηλές φιλοδοξίες και έχει θέσει αυστηρές προθεσμίες

Από τις διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία, το Ιράν και τη Γάζα έως τις δεκάδες χώρες που, όπως λέει, επιδιώκουν εμπορικές και τελωνειακές συμφωνίες με τις ΗΠΑ, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει να διαχειριστεί πολλά θέματα εξωτερικής πολιτικής,  ακόμη και για έναν άνθρωπο που δηλώνει ότι απολαμβάνει τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης.

Έχει υψηλές φιλοδοξίες και έχει θέσει αυστηρές προθεσμίες: δύο μήνες, από τις αρχές Μαρτίου, για συμφωνία με το Ιράν σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα , ειδάλλως, απειλεί με βομβαρδισμό.

Μόλις λίγες εβδομάδες ή και μέρες για κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας,  διαφορετικά θα αποχωρήσει από τις διαπραγματεύσεις. Και μέχρι τις αρχές Ιουλίου για να αποφευχθούν τεράστιοι «ανταποδοτικοί» δασμοί με τους παγκόσμιους εμπορικούς εταίρους.

«Ο Τραμπ κατανοεί τη δύναμη των Ηνωμένων Πολιτειών και το μέγεθος της επιρροής και του μοχλού πίεσης που διαθέτουμε, τόσο στρατιωτικά όσο και οικονομικά», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Για την Ουκρανία, το Ιράν και τη Γάζα, ο αξιωματούχος είπε ότι έχει υπάρξει περισσότερη κινητικότητα απ’ ό,τι εδώ και χρόνια, «λόγω της προσωπικής εμπλοκής του προέδρου Τραμπ», ο οποίος υπήρξε «απαιτητικός στις συνομιλίες».

Ωστόσο, παρά την επιθυμία του Τραμπ να ανακοινώσει σημαντικές συμφωνίες κατά τον εορτασμό των πρώτων 100 ημερών του στην προεδρία, η γρήγορη επιτυχία που υποσχέθηκε δεν έχει επιτευχθεί. Ακόμη και ανάμεσα στους υποστηρικτές του, αυξάνονται οι ανησυχίες ότι αντί να πιέζει αντιπάλους και φίλους για άμεσες συμφωνίες, μπορεί τελικά να αυτοπαγιδεύεται.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν «παίζει με την Αμερική», έγραψε ο γερουσιαστής Τσακ Γκράσλεϊ σε ανάρτησή του στο Χ.

Ο ίδιος ο Τραμπ σχολιάζει τις διαπραγματευτικές του προσπάθειες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συχνά χωρίς λεπτομέρειες και αντιφατικά, ανάλογα με άτομο με το οποίο συνομίλησε τελευταία.

Μέσα σε μια εβδομάδα, κατηγόρησε τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι ότι δεν έχει «κανένα χαρτί να παίξει» όσον αφορά την Κριμαία, ενώ απηύθυνε ένα ήπιο μήνυμα στον Πούτιν γράφοντας: «Βλαντίμιρ, ΣΤΑΜΑΤΑ».

Παράλληλα, ο κορυφαίος διαπραγματευτής του, Στιβ Γουίτκοφ, πραγματοποίησε την τέταρτη συνάντησή του με τον Πούτιν στη Μόσχα. Ο Τραμπ ανέφερε ότι «η δουλειά για μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία προχωρά ομαλά».

Ωστόσο, μετά από μια σύντομη συνάντηση με τον Ζελένσκι στη Ρώμη, ο Τραμπ αναθεώρησε, εκφράζοντας την ανησυχία ότι «ίσως ο Πούτιν δεν θέλει να σταματήσει τον πόλεμο».

Ο Τραμπ υποστηρίζει ότι το μόνο ενδιαφέρον του για την Ουκρανία είναι να σταματήσει η αιματοχυσία. Ωστόσο, το σχέδιο ειρήνης του περιλαμβάνει την άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, την αναγνώριση της ρωσικής κατοχής μεγάλου μέρους της Ουκρανίας και την πρόσβαση των ΗΠΑ στα κρίσιμα ορυκτά της χώρας.

«Η γενική εκτίμηση είναι ότι για τον Τραμπ, ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί εμπόδιο στην επιθυμία του για επαναπροσέγγιση με τη Μόσχα», δήλωσε ο Τζέιμς Λίντσεϊ από το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.

Όσο ο Τραμπ επικεντρώνεται σε Ουκρανία και Ιράν, φαίνεται να έχει χάσει το ενδιαφέρον του για τη Γάζα. Παρά την προσωρινή κατάπαυση του πυρός που πέτυχε κυρίως η κυβέρνηση Μπάιντεν, ο Τραμπ έχει πει ελάχιστα για τις συνεχιζόμενες ισραηλινές επιθέσεις και την ανθρωπιστική κρίση. Στο μεταξύ, η ανθρωπιστική βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους αμάχους έχει διακοπεί εδώ και σχεδόν δύο μήνες και κανείς από τις δεκάδες Ισραηλινούς ομήρους ούτε και ο ένας  Αμερικανός όμηρος  έχει απελευθερωθεί.

Όταν δημοσιογράφοι που ταξίδευαν μαζί του προς την Ιταλία τον ρώτησαν αν μίλησε για τη Γάζα με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου σε πρόσφατη τηλεφωνική συνομιλία, ο Τραμπ απάντησε: «Το φροντίζουμε».

Παράλληλα, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι συνομιλίες με το Ιράν «πηγαίνουν πολύ καλά». Όμως ένα άτομο που γνωρίζει τις διαπραγματεύσεις είπε ότι, μετά από δύο γύρους συνομιλιών μεταξύ του Γουίτκοφ —ο οποίος διαχειρίζεται επίσης τις συνομιλίες για το Ιράν και τη Γάζα, εκτός από την Ουκρανία— και του Ιρανού υπουργού Εξωτερικών Αμπάς Αραγκτσί, οι συζητήσεις παραμένουν σε πολύ γενικό επίπεδο.

Ένας τρίτος γύρος, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στη Μασκάτ, την πρωτεύουσα του Ομάν, χαρακτηρίστηκε «θετικός και παραγωγικός», σύμφωνα με δεύτερο αξιωματούχο της κυβέρνησης. Παράλληλα, μια μικρή ομάδα Αμερικανών «τεχνικών» εμπειρογνωμόνων πραγματοποίησε την πρώτη της συνάντηση με Ιρανούς ομολόγους στο Ομάν.

Ο Νετανιάχου διατηρεί χαμηλό προφίλ, παρά την ευρέως γνωστή πεποίθησή του ότι οι διαπραγματεύσεις με το Ιράν είναι άχρηστες και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους με το Ισραήλ για να εξαλείψουν στρατιωτικά το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ έχουν αναγνωρίσει ότι μια επίθεση στο Ιράν θα μπορούσε να πυροδοτήσει περιφερειακή ή διεθνή σύγκρουση. Ωστόσο, έχουν εκφράσει διαφορετικές απόψεις για το τι είδους συμφωνία θα ήταν απαραίτητη για να την αποφύγουν: κάποιοι λένε ότι το Ιράν πρέπει να εξαλείψει πλήρως το πυρηνικό του πρόγραμμα, ενώ άλλοι υποδεικνύουν ότι ο στόχος είναι να μειωθεί σημαντικά, με διαβεβαιώσεις και επαληθεύσεις από την Τεχεράνη ότι δεν θα κατασκευάσει πυρηνική βόμβα.

«Δεν είμαστε σε στάδιο τώρα που θα πρέπει να αρχίσουμε να απειλούμε ή κάτι παρόμοιο, γιατί ειλικρινά, αυτός δεν είναι πρόεδρος που εξελέγη με την υπόσχεση να ξεκινήσει πολέμους ή ένοπλες συγκρούσεις», δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο σε συνέντευξή του στην Free Press την Τρίτη.

Ωστόσο, σε συνέντευξή του στο περιοδικό Time που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή, ο Τραμπ είπε ότι αν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, θα σταθεί πρόθυμα στο πλευρό του Ισραήλ για να επιτεθεί στο Ιράν. «Αν δεν κάνουμε συμφωνία», απείλησε, «θα ηγηθώ της επίθεσης».

Ο ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος υποστήριξε ότι «ο πρόεδρος Τραμπ κατανοεί διαισθητικά τη σχέση μεταξύ στρατιωτικής ισχύος και διπλωματίας με τρόπους που προηγούμενοι πρόεδροι δεν κατανοούσαν. Όταν ο Τραμπ το δηλώνει ρητά… πιστεύω ότι υπάρχει πολύ μεγάλη αξιοπιστία και φόβος γύρω από αυτό».

Όσον αφορά τον εμπορικό πόλεμο μεταξύ μεγάλων δυνάμεων, ωστόσο, ο Λευκός Οίκος έχει λιγότερους τρόπους πίεσης. Ο Τραμπ δήλωσε ότι η κυβέρνησή του βρίσκεται σε συνομιλίες με το Πεκίνο για να συζητήσει τους δασμούς 145% που έχει επιβάλει σε πάνω από το μισό των κινεζικών εισαγωγών και ανέφερε στη συνέντευξή του στο Time ότι έχει άμεση επαφή με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.

Ωστόσο, σε ανακοίνωσή του, το κινεζικό Υπουργείο Εξωτερικών κατηγόρησε τον Τραμπ ότι «προκαλεί σύγχυση», δηλώνοντας ότι «η Κίνα και οι ΗΠΑ ΔΕΝ διεξάγουν καμία διαβούλευση ή διαπραγμάτευση».

«Από όλες τις χώρες, η Κίνα φαίνεται να είναι η χειρότερη υποψήφια για να διαπραγματευτεί με το όπλο στον κρόταφο», δήλωσε ο Στίβεν Βέρτχαϊμ, ιστορικός της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στο Carnegie Endowment for International Peace.

«Ο Τραμπ μπορεί να πιστεύει ότι ασκεί πίεση στο Πεκίνο», συνέχισε ο Βέρτχαϊμ, «αλλά έχει επιβάλει μάλλον μεγαλύτερη πίεση στον ίδιο του τον εαυτό απ’ ό,τι αισθάνεται ο Σι Τζινπίνγκ. Του αναγνωρίζω ότι επιδιώκει τη διπλωματία επιθετικά. Αλλά το όραμά του και ο τρόπος που το υλοποιεί περιλαμβάνουν την άσκηση τεράστιας χρονικής πίεσης για την επίτευξη εξαιρετικά δύσκολων στόχων».

Καθώς πλησιάζουν τα χρονοδιαγράμματα που έχει θέσει ο ίδιος ο Τραμπ, υπάρχουν ορισμένα θετικά σημάδια. Ο Ζελένσκι δέχεται πιέσεις από Ευρωπαίους συμμάχους — οι οποίοι ταυτόχρονα πιέζουν για πιο ουσιαστικές αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας — ώστε να υπογράψει την «τελική» πρόταση του Τραμπ. Το Ιράν, παρά τη γενναία ρητορική του απέναντι σε αυτό που αποκαλεί «εκφοβισμό» από τις ΗΠΑ, βρίσκεται σε στρατιωτική και οικονομική πίεση λόγω της ενίσχυσης των αμερικανικών κυρώσεων και των ισραηλινών επιθέσεων στις αντιαεροπορικές του εγκαταστάσεις, και έχει δηλώσει ότι οι συνομιλίες πηγαίνουν καλά.

Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι οι διαπραγματεύσεις για δασμούς με άλλους εμπορικούς εταίρους προχωρούν γρήγορα, αν και δεν έχουν ανακοινωθεί αποτελέσματα.

Αν υπάρξει επιτυχία, λίγοι θα ενδιαφερθούν για το πώς επιτεύχθηκε. «Οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν ενδιαφέρονται τόσο για τη διαδικασία που ακολουθεί ο πρόεδρος, αλλά για το αν φέρνει αποτελέσματα», είπε ο Λίντσεϊ από το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. «Αλλά αν κοιτάξω πίσω στην πρώτη του θητεία, είχε μικτό αποτέλεσμα στις διαπραγματεύσεις».

Παρότι αναγνωρίζουν ότι οι τακτικές του προέδρου δεν είναι για τους αδύναμους, οι συνεργάτες του Τραμπ επικαλούνται τη Βόρεια Κορέα, το Αφγανιστάν και τις Συμφωνίες του Αβραάμ στη Μέση Ανατολή ως παραδείγματα επιτυχημένων συμφωνιών κατά την πρώτη του θητεία.

Η στρατηγική της διαπραγμάτευσης «από πάνω προς τα κάτω», αντί της πολυετούς προετοιμασίας «από κάτω προς τα πάνω», ήταν «αναμφισβήτητα η καλύτερη προσέγγιση», δήλωσε ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος.

Το 2017, ο Τραμπ απείλησε τη Βόρεια Κορέα με «φωτιά και οργή που δεν έχει ξαναδεί ο κόσμος» αν συνέχιζε τις δοκιμές πυρηνικών όπλων και βαλλιστικών πυραύλων. Ο Βορειοκορεάτης ηγέτης Κιμ Γιονγκ Ουν συμφώνησε, σε μια συνάντηση το Μάρτιο του 2018 με τον Νοτιοκορεάτη πρόεδρο, να εργαστεί για τον αφοπλισμό και να κηρύξει μορατόριουμ στις δοκιμές — για το οποίο ο Τραμπ πήρε τα εύσημα.

Ο Τραμπ πέτυχε «την πρώτη αναφορά από Βορειοκορεάτη ηγέτη» για πλήρη αποπυρηνικοποίηση, σύμφωνα με τον αξιωματούχο. Ωστόσο, παρά τα δύο επόμενα κορυφαία ραντεβού με τον Κιμ και τη «προσωπική» τους σχέση, η Βόρεια Κορέα διατηρεί σημαντικό πυρηνικό οπλοστάσιο και έχει αυξήσει τις δοκιμές και την παραγωγή βαλλιστικών πυραύλων.

Ο Τραμπ ήταν επίσης αυτός που διαπραγματεύτηκε συμφωνία με τους Ταλιμπάν για την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, ορίζοντας ως ημερομηνία το Μάιο του 2021. Όμως, ο Τζο Μπάιντεν ήταν στην εξουσία όταν έφτασε η ημερομηνία αυτή, και η χαοτική αποχώρηση τον Αύγουστο οδήγησε στο θάνατο 13 Αμερικανών στρατιωτών και στην πλήρη κατάληψη της χώρας από τους Ταλιμπάν, αντί για τη συγκυβέρνηση που προέβλεπε η αρχική συμφωνία.

Ο ανώτερος αξιωματούχος δήλωσε ότι «οποιαδήποτε προσπάθεια να κατηγορηθεί η διοίκηση Τραμπ είναι εξορισμού παράλογη».

Οι Συμφωνίες του Αβραάμ, που οδήγησαν σε εξομάλυνση σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και τεσσάρων μουσουλμανικών χωρών, θεωρούνται ευρέως ιστορικό επίτευγμα, αν και η Σαουδική Αραβία —που απαιτούσε πρόοδο στο Παλαιστινιακό— δεν υπέγραψε. Ένα παλαιστινιακό κράτος στη Γάζα και στη Δυτική Όχθη φαίνεται τώρα πιο μακρινό από ποτέ, αλλά ο Τραμπ είπε στο Time ότι είναι σίγουρος πως το Ριάντ, το οποίο θα επισκεφτεί σε ταξίδι στη Μέση Ανατολή τον επόμενο μήνα, θα «ενταχθεί στις Συμφωνίες του Αβραάμ πολύ σύντομα».

«Διατηρώ πολύ καλές σχέσεις στη Μέση Ανατολή, και πιστεύω σε όλο τον κόσμο», είπε ο Τραμπ. «Οι πιο έξυπνοι άνθρωποι το καταλαβαίνουν. Έχω λύσει περισσότερα προβλήματα στον κόσμο χωρίς να ζητήσω ή να λάβω αναγνώριση».

Πηγή: The Washington Post



Πηγή: www.skai.gr