Του Mark Gongloff
Δεδομένης της εχθρότητας της κυβέρνησης των ΗΠΑ απέναντι σε οτιδήποτε «πράσινο» και των καθημερινών τίτλων για ακυρώσεις αιολικών πάρκων, φοροαπαλλαγών και περιβαλλοντικών κανόνων, ίσως να πιστεύετε λανθασμένα ότι η καθαρή ενέργεια βρίσκεται στο νεκροκρέβατό της. Στην πραγματικότητα, τουλάχιστον μέχρις ενός σημείου, είναι καλύτερα από ποτέ.
Σύμφωνα με την BloombergNEF, οι παγκόσμιες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έφτασαν τα 386,5 δισεκατομμύρια δολάρια το πρώτο εξάμηνο του 2025, το καλύτερο εξάμηνο που έχει καταγραφεί ποτέ – είτε το πιστεύετε είτε όχι. Αυτό συνέβη παρά τη μείωση κατά 36% των επενδύσεων στις ΗΠΑ σε σύγκριση με το δεύτερο εξάμηνο του 2024, όταν οι επενδυτές έσπευσαν να εκμεταλλευτούν για τελευταία φορά τις φορολογικές ελαφρύνσεις του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού (Inflation Reduction Act), ο οποίος καταργήθηκε με την επιστροφή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία. Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Τραμπ δεν έχασε χρόνο και προσπάθησε να εξαλείψει ριζικά την καθαρή ενέργεια, καταργώντας όχι μόνο τα κίνητρα, αλλά και κάθε κανονισμό που θα μπορούσε να δώσει κίνητρα για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα. Για καλό και για κακό, αναστάτωσε επίσης τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και τα επιχειρηματικά μοντέλα με μια καινοτόμο εμπορική φιλοσοφία που θα μπορούσε να περιγραφεί ως «χιμπατζής με καλάσνικοφ».
Η κοντόφθαλμη επίθεση του Τραμπ σε αυτές τις αναδυόμενες τεχνολογίες σε μια εποχή άνθησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας όχι μόνο απειλεί να αυξήσει τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος για τους Αμερικανούς, αλλά δίνει επίσης στον γεωπολιτικό αντίπαλο, την Κίνα, τα κλειδιά για το ενεργειακό μέλλον. Αντιμέτωποι με υψηλούς δασμούς των ΗΠΑ, τα ηλιακά πάνελ της Κίνας έχουν εισρεύσει σε νέες αγορές στην Αφρική, όπου οι εισαγωγές πάνελ από την Κίνα αυξήθηκαν κατά 60% τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης για την ενέργεια Ember.
Όπως συμβαίνει εδώ και πάνω από μια δεκαετία, η ηπειρωτική Κίνα συνέβαλε περισσότερο στην παγκόσμια άνθηση της καθαρής ενέργειας κατά το πρώτο εξάμηνο, με 169 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτές οι δαπάνες μειώθηκαν ελαφρώς σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2024, όταν μια μετατόπιση της πολιτικής της αγοράς ενέργειας στο Πεκίνο ώθησε τους κατασκευαστές να κλειδώσουν τα έργα πριν από το τέλος του έτους.
Αλλά η πραγματική ιστορία εδώ μπορεί να είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 63% από το δεύτερο εξάμηνο του 2024 σε σχεδόν 76 δισεκατομμύρια δολάρια, διπλάσιο ποσό από τα πενιχρά 37 δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, η ΕΕ και οι ΗΠΑ αντάλλαξαν θέσεις ως ο δεύτερος μεγαλύτερος προορισμός στον κόσμο για πράσινο κεφάλαιο μετά την Κίνα.
«Αυτό υποστηρίζει την άποψη ότι οι κατασκευαστές και οι επενδυτές ενδέχεται να ανακατανέμουν κεφάλαια από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη», έγραψαν οι αναλυτές του BNEF. Σημείωσαν ότι η TotalEnergies SE, η γαλλική πετρελαϊκή εταιρεία με μεγάλο χαρτοφυλάκιο αιολικής ενέργειας, δήλωσε πρόσφατα στους μετόχους ότι αναπροσαρμόζει τα σχέδιά της για υπεράκτια αιολική ενέργεια προς τη Βόρεια Θάλασσα και μακριά από τις ΗΠΑ, όπως και ο γερμανικός ενεργειακός γίγαντας RWE AG.
Με άλλα λόγια, η επανάσταση της καθαρής ενέργειας δεν χάνει από τον Τραμπ. Απλώς μετεγκαθίσταται, αφήνοντας πίσω τις ΗΠΑ.
Ακόμα και οι παγκόσμιες επενδύσεις στην αιολική ενέργεια – στην οποία ο Τραμπ επιτέθηκε ιδιαίτερα βιτριολικά αυτή την εβδομάδα ισχυριζόμενος ότι «καταστρέφει τη χώρα μας» – αυξήθηκαν κατά 8% το πρώτο εξάμηνο στα 126 δισεκατομμύρια δολάρια. Αλλά ο μεγάλος νικητής της μετάβασης εξακολουθεί να είναι η ηλιακή ενέργεια. Αυξήθηκε στα 252 δισεκατομμύρια δολάρια το πρώτο εξάμηνο, ακόμη και όταν οι επενδύσεις σε έργα κοινής ωφέλειας στην Κίνα, τη Βραζιλία και αλλού υπέφεραν από αρνητικές τιμές ενέργειας και άλλους πονοκεφάλους που σχετίζονται με την υπερβολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.
Ένα καλό πράγμα με την καθαρή ενέργεια, εκτός από όλο αυτό το θέμα της «διατήρησης ενός βιώσιμου περιβάλλοντος», είναι ότι είναι συνήθως φθηνότερη και ταχύτερη στην εγκατάσταση από άλλες μορφές ενέργειας. Οι επενδύσεις σε αυτές τις πηγές παρέχουν μεγαλύτερη απόδοση, ειδικά όταν λαμβάνονται υπόψη τα τρισεκατομμύρια δολάρια σε ζημιές που προκαλούνται από την καύση ορυκτών καυσίμων. Ούτε καν η έντονη αντίθεση του Τραμπ δεν μπορεί να ξεπεράσει αυτό το οικονομικό πλεονέκτημα. Αυτό εξηγεί γιατί η ηλιακή ενέργεια και η αποθήκευση σε μπαταρίες αναμένεται να αντιπροσωπεύουν το 80% της ενεργειακής ανάπτυξης σε κλίμακα κοινής ωφέλειας στις ΗΠΑ κατά το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με την Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ.
Η κατασκευή αιολικής ενέργειας γίνεται όλο και πιο ακριβή, αλλά γίνεται επίσης πιο ακριβή και πιο δύσκολη η κατασκευή στροβίλων φυσικού αερίου, με χρόνια αναμονής για προμήθειες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 12% της νέας ενέργειας κοινής ωφέλειας στις ΗΠΑ θα προέρχεται από την αιολική ενέργεια κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025, σε σύγκριση με το 7% για το φυσικό αέριο.
Φυσικά, η προσπάθεια της κυβέρνησης των ΗΠΑ να σαμποτάρει τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια είναι ανεπιθύμητη όταν κάθε χώρα θα έπρεπε να εργάζεται με ενθουσιασμό για τον ίδιο στόχο. Ο κόσμος δεν έχει πλέον χρόνο για να περιορίσει την παγκόσμια θέρμανση σε 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τους προβιομηχανικούς μέσους όρους και να αποφύγει τις πιο καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Για να μηδενιστούν οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050, ο κόσμος θα πρέπει να επενδύσει περισσότερα από 7 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως στη μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης, σύμφωνα με εκτιμήσεις της BNEF. Με βάση αυτό το ευρύτερο μέτρο, ο κόσμος επένδυσε μόλις 2,1 τρισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι – ένα ρεκόρ, και καλύτερο από την επένδυση 1,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε ορυκτά καύσιμα – αλλά εξακολουθεί να υστερεί του στόχου κατά τουλάχιστον 5 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Τα καλά νέα είναι ότι, παρά τις ακραίες προσπάθειες των ΗΠΑ να την ανατρέψει, η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια έχει μια αυτοσυντηρούμενη δυναμική που συνεχίζει να προσελκύει κεφάλαια και να καθιστά την εκθετική υιοθέτησή της όλο και πιο πιθανή. Αγνοήστε τον θόρυβο και ακολουθήστε τα χρήματα.
Ο Mark Gongloff είναι συντάκτης και αρθρογράφος της Bloomberg Opinion με θέμα την κλιματική αλλαγή. Προηγουμένως εργάστηκε για το Fortune.com, το Huffington Post και τη Wall Street Journal.
Πηγή: The Washington Post
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
