Μια νέα κοινή μελέτη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) και του Εθνικού Ινστιτούτου Έρευνας της Πολωνίας (NASK) διαπίστωσε ότι μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας παγκοσμίως είναι δυνητικά εκτεθειμένη στη δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη (GenAI), αλλά ο μετασχηματισμός και όχι η αντικατάσταση της θέσης εργασίας, είναι το πιο πιθανό αποτέλεσμα.
Η έκθεση, που δημοσιεύθηκε την Τρίτη και έχει τίτλο «Δημιουργική Τεχνητή Νοημοσύνη και Θέσεις Εργασίας: Ένας Βελτιωμένος Παγκόσμιος Δείκτης Επαγγελματικής Έκθεσης», παρουσιάζει την πιο λεπτομερή παγκόσμια αξιολόγηση μέχρι σήμερα για το πώς η GenAI μπορεί να αναδιαμορφώσει τον κόσμο της εργασίας.
Οι αυξανόμενες δυνατότητες της GenAI οδηγούν σε αυξημένη έκθεση ορισμένων ιδιαίτερα ψηφιοποιημένων γνωστικών εργασιακών αντικειμένων σε επαγγέλματα που σχετίζονται με τα μέσα ενημέρωσης, το λογισμικό και τα χρηματοοικονομικά
Ο δείκτης παρέχει μια μοναδική και λεπτομερή εικόνα του πώς η AI θα μπορούσε να μεταμορφώσει τα επαγγέλματα και την απασχόληση σε όλες τις χώρες, συνδυάζοντας σχεδόν 30.000 επαγγελματικές εργασίες με επικύρωση από ειδικούς, βαθμολόγηση με τη βοήθεια της AI και εναρμονισμένα μικροδεδομένα της ILO.
Ο Pawel Gmyrek, ανώτερος ερευνητής της ILO και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Πήγαμε πέρα από τη θεωρία για να δημιουργήσουμε ένα εργαλείο που βασίζεται σε πραγματικές θέσεις εργασίας. Συνδυάζοντας την ανθρώπινη γνώση, την αξιολόγηση ειδικών και τα μοντέλα δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης, δημιουργήσαμε μια μέθοδο που βοηθά τις χώρες να αξιολογούν τον κίνδυνο και να ανταποκρίνονται με ακρίβεια».
Μεταξύ των βασικών ευρημάτων της έκθεσης αναφέρονται και οι «βαθμοί έκθεσης», που ομαδοποιούν τα επαγγέλματα ανάλογα με το επίπεδο έκθεσής τους στην GenAI, βοηθώντας τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να διακρίνουν μεταξύ των θέσεων εργασίας που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο πλήρους αυτοματοποίησης και εκείνων που είναι πιο πιθανό να εξελιχθούν μέσω μετασχηματισμού εργασιών.
Το 25% της παγκόσμιας απασχόλησης εμπίπτει σε επαγγέλματα που ενδεχομένως εκτίθενται στην GenAI, με υψηλότερα μερίδια σε χώρες υψηλού εισοδήματος (34%).
Η έκθεση μεταξύ των γυναικών συνεχίζει να είναι σημαντικά υψηλότερη.
Στις χώρες υψηλού εισοδήματος, οι θέσεις εργασίας που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο αυτοματοποίησης αποτελούν το 9,6% της γυναικείας απασχόλησης – σε έντονη αντίθεση με το 3,5% αυτών των θέσεων εργασίας μεταξύ των ανδρών.
Θέσεις εργασίας γραφείου
Οι θέσεις εργασίας γραφείου αντιμετωπίζουν την υψηλότερη έκθεση από όλες, λόγω της θεωρητικής ικανότητας της GenAI να αυτοματοποιεί πολλές από τα καθήκοντά τους.
Ωστόσο, οι αυξανόμενες δυνατότητες της GenAI οδηγούν σε αυξημένη έκθεση ορισμένων ιδιαίτερα ψηφιοποιημένων γνωστικών εργασιακών αντικειμένων σε επαγγέλματα που σχετίζονται με τα μέσα ενημέρωσης, το λογισμικό και τα χρηματοοικονομικά.
Πάντως η πλήρης αυτοματοποίηση των θέσεων εργασίας παραμένει περιορισμένη, καθώς πολλές εργασίες, αν και εκτελούνται πιο αποτελεσματικά, εξακολουθούν να απαιτούν ανθρώπινη συμμετοχή.
Η μελέτη των ILONASK υπογραμμίζει τις πιθανώς αποκλίνουσες οδούς για επαγγέλματα που έχουν συνηθίσει σε ταχείες ψηφιακές μεταμορφώσεις, όπως οι προγραμματιστές λογισμικού, και εκείνα όπου οι περιορισμένες ψηφιακές δεξιότητες μπορεί να έχουν πιο αρνητικές επιπτώσεις.
Οι πολιτικές που καθοδηγούν τις ψηφιακές μεταβάσεις θα αποτελέσουν πρωταρχικό παράγοντα για τον προσδιορισμό του βαθμού στον οποίο οι εργαζόμενοι μπορούν να διατηρηθούν σε επαγγέλματα που μετασχηματίζονται ως αποτέλεσμα της Τεχνητής Νοημοσύνης, και πώς ένας τέτοιος μετασχηματισμός επηρεάζει την ποιότητα της εργασίας.
Ο Marek Troszyński, Ανώτερος Εμπειρογνώμονας στη NASK και ένας από τους συνσυγγραφείς της νέας εργασίας, δήλωσε: «Αυτός ο δείκτης βοηθά στον εντοπισμό των σημείων όπου η GenAI είναι πιθανό να έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο, ώστε οι χώρες να μπορούν να προετοιμάσουν και να προστατεύσουν καλύτερα τους εργαζόμενους.
«Το επόμενο βήμα μας είναι να εφαρμόσουμε αυτόν τον νέο δείκτη σε λεπτομερή δεδομένα εργατικού δυναμικού από την Πολωνία».
Η μελέτη ILONASK τόνισε ότι τα στοιχεία αντικατοπτρίζουν την πιθανή έκθεση, όχι τις πραγματικές απώλειες θέσεων εργασίας. Οι τεχνολογικοί περιορισμοί, τα κενά στις υποδομές και οι ελλείψεις δεξιοτήτων σημαίνουν ότι η εφαρμογή θα διαφέρει σημαντικά ανά χώρα και τομέα.
Οι συγγραφείς της έκθεσης τονίζουν ότι η επίδραση της GenAI είναι πιο πιθανό να μετασχηματίσει τις θέσεις εργασίας παρά να τις εξαλείψει.
Η έκθεση καλεί τις κυβερνήσεις, τους εργοδότες και τις οργανώσεις εργαζομένων να συμμετάσχουν σε κοινωνικό διάλογο και να διαμορφώσουν προληπτικές, συμπεριληπτικές στρατηγικές που μπορούν να βελτιώσουν την παραγωγικότητα και την ποιότητα της εργασίας, ιδίως σε εκτεθειμένους τομείς.
