Η μεγαλύτερη ψηφιακή αναβάθμιση που έχει γνωρίσει ποτέ το ελληνικό δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η εποχή των αναλογικών ρολογιών τελειώνει και στη θέση τους έρχεται ένα έξυπνο, διασυνδεδεμένο σύστημα, ικανό να αλλάξει ριζικά τη σχέση καταναλωτή, προμηθευτή και δικτύου με πρωτόγνωρες εμπειρίες και δυνατότητες για όλους.
Ο ΔΕΔΔΗΕ προχωρά στην εγκατάσταση 2.760.000 έξυπνων μετρητώννέας γενιάς και στην ανάπτυξη ενός σύγχρονου συστήματος Meter Data Management (MDM), μετά την χθεσινή υπογραφή σχετικών συμβάσεων με τρεις κοινοπραξίες εταιρειών: τις «Iskraemeco d.d. & Oracle France SAS» , «Itron Spain SLU – ZIV Aplicaciones y Tecnologia S.L.» και «Protasis AE – Sagemcom Energy & Telecom SAS». Οι μετρητές αυτοί θα προστεθούν στους 600.000 που ήδη έχει προμηθευτεί ο ΔΕΔΔΗΕ. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα έργα ψηφιοποίησης υποδομής στην ελληνική αγορά ενέργειας, το οποίο εντάσσεται στον συνολικό σχεδιασμό για την αντικατάσταση των συμβατικών μετρητών με έξυπνους μέχρι το 2030. Η διάρκεια της συμφωνίας είναι για 8 χρόνια με το ΔΕΔΔΗΕ να έχει το δικαίωμα να αναθέσει με την μέθοδο των μίνι διαγωνισμών πρόσθετο έργο μέχρι το ύψος των 7,7 εκ. ως το 2030 ή και νωρίτερα.
Η μετάβαση αυτή θα φέρει πολλαπλά οφέλη, από την αυτόματη διαχείριση βλαβών και τον περιορισμό των ρευματοκλοπών, έως τη συμμετοχή των πελατών ως ενεργών χρηστών (prosumers) σε μια αγορά ευελιξίας και απόκρισης ζήτησης. Δηλαδή τη δυνατότητα του καταναλωτή να προσαρμόζει την κατανάλωσή του σε ώρες αιχμής ή πλεονάζουσας παραγωγής, συμβάλλοντας στην ισορροπία του συστήματος και λαμβάνοντας οικονομικά ανταλλάγματα.
Διαφάνεια και έλεγχος
Επιπλέον η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών δίνει τη δυνατότητα στον καταναλωτή να παρακολουθεί την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας σε πραγματικό χρόνο, να έχει πρόσβαση σε ιστορικά στοιχεία και να λαμβάνει πιο ξεκάθαρους, κατανοητούς και ακριβείς λογαριασμούς. Αυτό σημαίνει ότι η εποχή των κατ’ εκτίμηση χρεώσεων και των απρόβλεπτων τιμολογίων οδεύει προς το τέλος.
Ταυτόχρονα, ο χρήστης αποκτά τη δυνατότητα να επιλέγει προϊόντα προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με βάση το πραγματικό του προφίλ, να αξιοποιεί δυναμικά τιμολόγια (π.χ. πολυζωνικά, Time of Use) και να αλλάζει πάροχο ακόμη και μέσα στη ημέρα.
Το νέο σύστημα διαχείρισης δεδομένων μετρητών (MDM), το οποίο θα προμηθεύσει η Itron Spain SLU, θα αποτελέσει τον “εγκέφαλο” αυτής της πλατφόρμας, συγκεντρώνοντας και αναλύοντας τα δεδομένα εκατομμυρίων μετρητών σε πραγματικό χρόνο. Παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος για την ολοκληρωμένη διαχείριση ενέργειας νοικοκυριών και επιχειρήσεων, καθώς οι μετρητές είναι συμβατοί και με άλλες υποδομές – από φυσικό αέριο και νερό έως φορτιστές ηλεκτρικών οχημάτων και οικιακά φωτοβολταϊκά.
Η συμφωνία προβλέπει την πρώτη παράδοση 100.000 μετρητών εντός του 2025, ενώ η πλήρης λειτουργία της υποδομής (μαζί με το MDM) αναμένεται ως τα τέλη Μαΐου 2026. Μέχρι σήμερα, έχουν ήδη εγκατασταθεί 1,1 εκατ. μετρητές, καλύπτοντας πάνω από το 55% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στη χώρα.
Νέα τιμολόγια
Πολλαπλά οφέλη φέρνουν οι έξυπνοι μετρητές και για τους προμηθευτές ενέργειας. Μεταξύ αυτών, αξιόπιστα στοιχεία κατανάλωσης, μείωση λαθών και παραπόνων. Καλύτερο έλεγχο των ταμειακών ροών και μικρότερες επισφάλειες. Επιπλέον ανοίγουν το δρόμο για στοχευμένες εμπορικές στρατηγικές και νέα τιμολόγια αλλά και πρόσβαση σε δεδομένα που επιτρέπουν καινοτομία, όπως η δυναμική τιμολόγηση ή η έξυπνη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων.
Από την πλευρά τους, οι διαχειριστές των δικτύων, όπως ο ΔΕΔΔΗΕ, επωφελούνται επίσης από τη διασύνδεση με τους έξυπνους μετρητές καθώς μπορούν να επιτυγχάνουν απομακρυσμένο έλεγχο καταμέτρησης, επανασυνδέσεων και διακοπών. Παράλληλα ταχύτερη ανίχνευση και διαχείριση βλαβών ή ρευματοκλοπών και πρόγνωση σε πραγματικό χρόνο για την ασφάλεια και την ευστάθεια του δικτύου που στην Ελλάδα αντιπροσωπεύει το 5% της συνολικά εγχεόμενης ενέργειας.
Τα πλεονεκτήματα για το δίκτυο
Παράλληλα, οι έξυπνοι μετρητές προστίθενται στα κύρια εργαλεία τουΔιαχειριστή για βελτίωση της λειτουργίας του δικτύου του.Η real time συλλογή δεδομένων από τα άκρα του δικτύου σε συνδυασμό με την ανάλυση των δεδομένων, που λαμβάνονται και από άλλα συστήματα επίβλεψης, (SCADA/DMS, CRM) παρέχει τη δυνατότητα εικόνας για την κατάσταση του δικτύου σε σχεδόν πραγματικό χρόνο ή και σε πραγματικό χρόνο, και τη δυνατότητα να προβλέπει και να αναλύει. Ο Διαχειριστής με βάση τα πραγματικά δεδομένα είναι σε θέση να αποφασίζει για την ενίσχυση της ασφάλειας του δικτύου (αποφυγή συμφορήσεων, μετατόπιση αιχμής, διαχείριση περίσσειας παραγωγής από ΑΠΕ, ασφάλεια των εγκαταστάσεων), την καλύτερη πρόβλεψη για τη διαχείριση φορτίου, τη μείωση των τεχνικών/μη απωλειών, στην με ακρίβεια εκτίμηση διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου για αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ, στην αποφυγή προβλημάτων λόγω της απότομης αύξησης της ηλεκτροκίνησης κ.α.
