Η Μαγούλα Πευκάκια, 1.5χλμ νότια της πόλης του Βόλου, γνωστός προϊστορικός οικισμός, που κατοικήθηκε από την Τελική Νεολιθική ως το τέλος της Μυκηναϊκής περιόδου, ανασκάφηκε από τους Δ. Θεοχάρη και Vl. Milojčić, κατά τις δεκαετίες του 1950 και 1960.
Τα πρώτα σαφή στοιχεία για την ύπαρξη μυκηναϊκού οικισμού εκτός της ήδη ανασκαμμένης μαγούλας, εντοπίστηκαν από την Α. Μπάτζιου Ευσταθίου, κατά την περίοδο 1986-1987. Οι συστηματικές ανασκαφικές έρευνες στην περιοχή του μυκηναϊκού οικισμού μεταξύ 2006 και 2015, έφεραν στο φώς τμήμα ενός εκτεταμένου παράλιου μυκηναϊκού οικισμού, του δεύτερου μισού 14ου και του 13ου αιώνα πΧ, με σημαντικότατες εμπορικές, βιοτεχνικές και λατρευτικές δραστηριότητες. Η απότομη και οριστική εγκατάλειψη του οικισμού εντοπίζεται στα τέλη του 13ου-αρχές του 12ου αι., δηλ. αμέσως μετά το τέλος της μυκηναϊκής Κοινής και της καταστροφής των μυκηναϊκών ανακτορικών κέντρων στη νότια Ελλάδα. Μετά τις πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες, το ανασκαμμένο τμήμα του οικισμού περιλαμβάνει τμήματα τριών κτιρίων. Το κεντρικό τμήμα του ανασκαμμένου οικισμού καταλαμβάνει κτιριακό συγκρότημα, το Κτίριο Α, το μεγαλύτερο σε έκταση κτιριακό συγκρότημα που έχει ανασκαφεί μέχρι τώρα. Βόρεια και κατά μήκος του κτιρίου εντοπίσθηκε δρόμος, ανατολικά δε αυτού εντοπίσθηκαν τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα του Κτιρίου Β.
Το τρίτο κτιριακό συγκρότημα, το μεγαλύτερο τμήμα του οποίου αποκαλύφθηκε στο ΝΔ άκρο του ανασκαμμένου τμήματος του οικισμού, ίσως το σημαντικότερο όλων των μέχρι τώρα ανασκαμμένων κτιρίων, λειτουργούσε ως εργαστήριο παραγωγής πορφύρας, ένα από τα ελάχιστα τέτοια εργαστήρια στο Αιγαίο την Εποχή του Χαλκού. Στο εσωτερικό του μεγαλύτερου, νοτιότερου χώρου εντοπίσθηκαν εγκαταστάσεις επεξεργασίας πορφύρας, μία έκκεντρη ορθογώνια εστία, η οποία περιβάλλεται από έντονα ίχνη καύσης, μελανό, καμένο χώμα, στάχτες και τμήματα απανθρακωμένου ξύλου, και ελλειψοειδής πήλινη κατασκευή/λάρνακα στην άνω επιφάνειά της. Η γεωγραφικά στρατηγική θέση του οικισμού στην είσοδο του Μαλιακού κόλπου, η ίδρυση και περίοδος ακμής του οποίου συμπίπτει, όχι μόνο με την επικράτηση του μυκηναϊκού ανακτορικού πολιτισμού στη Νότια Ελλάδα, αλλά και με την ίδρυση, κατοίκηση και εγκατάλειψη του σημαντικού οικιστικού κέντρου στο Διμήνι και στο Κάστρο (Παλαιά) Βόλου, καθώς και τα σημαντικά αρχιτεκτονικά και αρχαιολογικά ευρήματα από τις πρόσφατες ανασκαφές, επιβεβαιώνουν την ευρύτερη σημασία του χώρου στα πλαίσια μίας συστηματικής επιστημονικής έρευνας.
Στην ευρύτερη περιοχή των Πευκακίων συναντούμε το κτήμα του Έλμουτ Σέφελ. Ως πρόξενος στο Βόλο υπηρέτησε επί μισό αιώνα, από το 1914 έως το θάνατο του το 1964 (με αρκετά ευρέα ενδιάμεσα διαλείμματα, λόγω πολεμικών γεγονότων ή διακοπής διπλωματικών σχέσεων) παρουσιάζοντας πάντοτε καθαρά φιλελληνική στάση. Αποτέλεσμα της πραγματικής και ενεργής φυσιολατρίας του, υπήρξε η δενδροφύτευση με πεύκα του κτήματος που αγόρασε τμηματικά στα Πευκάκια του Βόλου, δημιουργώντας ένα αξιόλογο δάσος, σημείο αναφοράς της περιοχής ως σήμερα. Ο Έλμουτ Σέφελ αγόρασε αρχικά ένα μικρό κομμάτι γης (περ.2 στρέμματα) στα 1922 για να ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια αγορές μεγαλύτερων εκτάσεων, ώσπου το σύνολο έφτασε περίπου τα 50 στρέμματα. Σχεδόν αμέσως έχτισε την εξοχική του κατοικία – το ημιδιώροφο οίκημα κοντά στο δρόμο, αριστερά από την είσοδο του κτήματος – σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα.
Παράλληλα ξεκίνησε και την δενδροφύτευση ενώ φρόντισε να αξιοποιήσει ένα αρχαίο πηγάδι, με νέα γεώτρηση, εξασφαλίζοντας την υδροδότηση της ιδιοκτησίας του και όχι μόνο. Οικοδομήθηκε ακόμη κατάλυμα και αποθήκες για τους φύλακες και τους εργάτες, λίγο πιο πάνω από το οίκημα του πηγαδιού. Στο βίντεο, ο αρχιτέκτονας Δημήτριος Καραγκούνης, Επίτιμος Προϊστάμενος του Τμήματος Αρχαιολογικών Έργων και Μελετών της ΕΦΑΛΑΡ σχολιάζει την σημερινή κατάσταση του ευρύτερου χώρου των Πευκακίων…
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ:
