Σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που θα διεκπεραιώνονται υποθέσεις κληρονομικού και περιουσιακού δικαίου εισάγει ο νέος νόμος 5221/2025, ο οποίος δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθώς και η σχετική εγκύκλιος της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Πιο συγκεκριμένα, η δημοσίευση μιας διαθήκης παύει πλέον να αποτελεί αρμοδιότητα των δικαστηρίων και περνά στους συμβολαιογράφους. Ο συμβολαιογράφος που συντάσσει ή λαμβάνει γνώση διαθήκης, θα είναι υποχρεωμένος να την καταχωρεί σε ειδικό πρακτικό και να την ανεβάζει στο νέο ηλεκτρονικό «Μητρώο». Την πλατφόρμα θα διαχειρίζονται οι συμβολαιογραφικοί σύλλογοι, με στόχο την εξασφάλιση της διαφάνειας και της εύκολης πρόσβασης στα σχετικά έγγραφα.
Αλλαγές έρχονται και στην έκδοση κληρονομητηρίου, η οποία δεν θα γίνεται πλέον από τα δικαστήρια αλλά με πράξη δικηγόρου, κατόπιν σχετικής αίτησης. Προβλέπεται, ωστόσο, δυνατότητα παρέμβασης από τρίτους που έχουν έννομο συμφέρον, ώστε να «παγώνει» προσωρινά η διαδικασία μέχρι να εκδοθεί η τελική δικαστική κρίση.
Παράλληλα, οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί καθιερώνονται ως ο αποκλειστικός τρόπος εκποίησης περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο αναγκαστικής εκτέλεσης. Θα διεξάγονται αποκλειστικά μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας, υπό την ευθύνη πιστοποιημένων συμβολαιογράφων. Μάλιστα, θα είναι δυνατόν να πραγματοποιούνται πολλοί πλειστηριασμοί την ίδια ημέρα, ακόμη και σε διαφορετικές περιοχές.
Ιδιαίτερα σημαντική καινοτομία είναι η δυνατότητα του ίδιου του οφειλέτη να προτείνει αγοραστή για το ακίνητό του, αποφεύγοντας τον πλειστηριασμό, υπό την προϋπόθεση ότι το προσφερόμενο τίμημα φθάνει τουλάχιστον το 70% της αρχικής εκτιμηθείσας αξίας και εγκριθεί από το δικαστήριο.
Τέλος, οι δικαστικοί επιμελητές αποκτούν ενισχυμένες αρμοδιότητες, με πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες, ώστε να συλλέγουν τα απαιτούμενα στοιχεία για τη σύνταξη φακέλου κατάσχεσης και εκτέλεσης.
Ο νέος νόμος φέρνει συνολικά «4+1» κομβικές αλλαγές που αναμένεται να επιταχύνουν και να εκσυγχρονίσουν τις διαδικασίες γύρω από τις διαθήκες, τα κληρονομητήρια και τους πλειστηριασμούς, επηρεάζοντας χιλιάδες πολίτες και επαγγελματίες.
