Με ευρεία πλειοψηφία εγκρίθηκε το βράδυ της Πέμπτης (4 Ιουλίου) από την Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας που αφορά τη θωράκιση των ανηλίκων απέναντι στην κατανάλωση προϊόντων καπνού, αλκοόλ και νέου τύπου μη καπνικών προϊόντων.
Ο νέος νόμος, με πλήρη τίτλο «Προστασία των ανηλίκων από προϊόντα καπνού και αλκοόλ – Τροποποιήσεις νόμων 3730/2008 και 4419/2016 – Ρυθμίσεις για μη καπνικά προϊόντα – Ψηφιακό μητρώο ελέγχου προϊόντων καπνού, αλκοόλ και λοιπών μη καπνικών προϊόντων και άλλες διατάξεις», στοχεύει σε πέντε βασικούς άξονες:
- Ασπίδα προστασίας για τους ανηλίκους, με μέτρα που περιορίζουν τις βλαβερές επιπτώσεις του καπνού και του αλκοόλ στη σωματική και ψυχική τους υγεία.
- Περιορισμός της πρόσβασης, μέσω αυστηρού ελέγχου ταυτότητας στα σημεία πώλησης, ώστε να μειωθούν η διαθεσιμότητα και η δυνατότητα απόκτησης των προϊόντων από ανήλικους.
- Ενίσχυση της εποπτείας της αγοράς, με συνεχείς ελέγχους και επιτήρηση προϊόντων όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και οι νέες μορφές καπνικών.
- Κάλυψη του νομικού κενού για μη καπνικά προϊόντα με ή χωρίς νικοτίνη, όπως τα νικοτινούχα σακουλάκια ή τα προϊόντα θέρμανσης, που μέχρι πρότινος δεν εντάσσονταν σε σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο.
- Ψηφιοποίηση των ελέγχων, με τη δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου για την παρακολούθηση της κυκλοφορίας όλων των παραπάνω προϊόντων.
Τι είπαν οι Υπουργοί
Ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, δήλωσε περήφανος για την ψήφιση του νόμου, τονίζοντας ότι αυτός προσφέρει αυστηρότερα εργαλεία εποπτείας της αγοράς και προβλέπει αυστηρές κυρώσεις για τους παραβάτες. «Πλέον, κάθε πωλητής οφείλει να επαληθεύει την ηλικία του πελάτη, είτε μέσω ταυτότητας είτε με χρήση της εφαρμογής Kids Wallet. Το κράτος θα πράξει το καθήκον του, αλλά ζητούμε και τη συνεργασία των επαγγελματιών για την προστασία των παιδιών», σημείωσε.
Από την πλευρά του, ο Υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος έκανε λόγο για ένα αποφασιστικό βήμα στην πρόληψη και την υπεράσπιση της υγείας των νέων. «Ορίζουμε ξεκάθαρους κανόνες για να κρατήσουμε τα παιδιά μας μακριά από βλαβερές ουσίες και να χτίσουμε ένα υγιέστερο μέλλον», ανέφερε.
Επιφυλάξεις και παρατηρήσεις από την ΟΚΕ
Στο πλαίσιο της διαβούλευσης, κατατέθηκε και η άποψη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ), η οποία σε γενικές γραμμές βλέπει θετικά την πρωτοβουλία, υπογραμμίζοντας τη σημασία του περιορισμού της πρόσβασης των ανηλίκων στα προϊόντα καπνού και αλκοόλ.
Ωστόσο, η Επιτροπή εντοπίζει κενά, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη για τους ελέγχους ταυτοπροσωπίας στις αγορές που γίνονται εξ αποστάσεως, όπως σε τηλεφωνικές παραγγελίες, e-shops και πλατφόρμες delivery, γεγονός που αφήνει «ανοικτό παράθυρο» παραβίασης των νέων διατάξεων.
Το ζητούμενο πλέον είναι η αποτελεσματική εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου, καθώς και η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων ώστε τα μέτρα να έχουν απτό και ουσιαστικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των παιδιών και εφήβων.