Οι κάτοικοι στο Τενεσί δυσκολεύονται να αναπνεύσουν εξαιτίας των υπερυπολογιστών του Έλον Μασκ, καθώς η ρύπανση φαίνεται να έχει προκαλέσει έξαρση του άσθματος.
Η εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης του Μασκ εγκαταστάθηκε στο Νότια Μέμφις πέρυσι, αλλά τα μέτρα ελέγχου της ρύπανσης στους υπερυπολογιστές της δεν πληρούν τις ομοσπονδιακές προδιαγραφές.
Αυξημένα περιστατικά άσθματος
Η περιοχή πλέον κατέχει τα πρωτεία στην πολιτεία όσον αφορά τις επισκέψεις στα επείγοντα λόγω άσθματος.
Σύμφωνα με το Politico, η εταιρεία δεν διαθέτει άδειες βάσει του Clean Air Act, και κανένας από τους 35 στροβίλους φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται για την τροφοδοσία του υπερυπολογιστή της xAI δεν είναι εξοπλισμένος με τα απαιτούμενα ομοσπονδιακά φίλτρα ρύπανσης.
Οι κάτοικοι γύρω από τις εγκαταστάσεις εμφανίζουν πλέον τα υψηλότερα ποσοστά επειγόντων περιστατικών άσθματος στο Τενεσί.
Το 2024, το Μέμφις ανακηρύχθηκε «πρωτεύουσα του άσθματος» στις ΗΠΑ από το Ίδρυμα για το Άσθμα και τις Αλλεργίες της Αμερικής.
Μέσα σε μόλις έντεκα μήνες λειτουργίας του υπερυπολογιστή του Μασκ, η xAI αναδείχθηκε ως ένας από τους μεγαλύτερους εκπομπούς οξειδίων του αζώτου (NOx) στην κομητεία Σέλμπι.
Η περιοχή ήδη αντιμετώπιζε πρόβλημα κακής ποιότητας αέρα λόγω της αιθαλομίχλης (smog), σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA).

Οι στροβίλοι του Μασκ εκλύουν κατά προσέγγιση 1.200 έως 2.000 τόνους οξειδίων του αζώτου, εντείνοντας το πρόβλημα ρύπανσης.
Οι εκτιμήσεις αυτές, σύμφωνα με το Southern Environmental Law Center (SELC), είναι πολύ υψηλότερες από εκείνες του εργοστασίου ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο στην απέναντι πλευρά του δρόμου ή του κοντινού διυλιστηρίου πετρελαίου.

Ο Μασκ δήλωσε τον Φεβρουάριο ότι οι στρόβιλοι είναι απαραίτητοι για την τρίτη έκδοση του chatbot τεχνητής νοημοσύνης.
«Έχουμε γεννήτριες στη μία πλευρά του κτηρίου, ολόκληρη σειρά από τροχοφόρες γεννήτριες, μέχρι να αποκατασταθεί η παροχή ενέργειας από την εταιρεία κοινής ωφελείας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στη γειτονική Boxtown, μόλις τρία μίλια από το εργοστάσιο, η ρύπανση από την xAI και 17 βιομηχανικές μονάδες είναι τόσο υψηλή που η περιοχή καταχωρήθηκε στο Μητρώο Εκπομπών Τοξικών Ουσιών της EPA.
Τι δηλώνουν οι κάτοικοι
Όπως υποστηρίζουν οι κάτοικοι, κινδυνεύουν να μην μπορούν να αναπνεύσουν ούτε μέσα στα σπίτια τους.
Μία από αυτούς, η Αλέξις Χάμφρεϊς δήλωσε δακρυσμένη κρατώντας τον εισπνευστήρα της σε δημόσια ακρόαση στις 25 Απριλίου: «Δεν μπορώ να αναπνεύσω στο σπίτι μου, έξω μυρίζει αέριο. Γιατί εγώ δεν μπορώ να αναπνεύσω στο σπίτι μου κι εσείς μπορείτε;».
Σε διαμαρτυρία στα τέλη Απριλίου, ο βουλευτής Τζάστιν Πίρσον, δήλωσε:
«Πούλησαν τους πνεύμονες και τον αέρα μας στον πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου».

Οι τουρμπίνες που έχει εγκαταστήσει η xAI θεωρούνται προσωρινές, όμως οι συνέπειές τους είναι σοβαρές, καθώς –σύμφωνα με τη σύμβουλο περιβάλλοντος της εταιρείας, Σάνον Λιν – δεν απαιτούν ομοσπονδιακές άδειες για εκπομπές επικίνδυνων ρύπων.
Υπό την αυξανόμενη πίεση των κατοίκων, η xAI υπέβαλε αίτηση για 15 άδειες λειτουργίας στροβίλων που αναμένεται να είναι μόνιμοι. Ωστόσο, όπως είπε η Λιν, η εταιρεία δεν θα εγκαταστήσει συστήματα ελέγχου ρύπανσης πριν εγκριθεί η διαδικασία αδειοδότησης.
Ο πρώην διευθυντής επιβολής ατμοσφαιρικής ρύπανσης της EPA, Bruce Buckheit, δήλωσε ότι αυτή η τακτική παραβιάζει τον Clean Air Act. «Πρέπει να έχεις άδεια από πριν. Δεν παίρνεις αυτόν τον πρώτο χρόνο δωρεάν», είπε χαρακτηριστικά στο Politico.
Η ανταγωνιστική φύση της τεχνητής νοημοσύνης ανοίγει το δρόμο για επικίνδυνες πρακτικές στον κλάδο.
Η δικηγόρος Amanda Garcia του SELC δήλωσε: «Τα data centers είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικός χώρος και άλλες εταιρείες παρακολουθούν τι κάνει η xAI. Αυτή τη στιγμή, η xAI ουσιαστικά λειτουργεί ένα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας χωρίς άδεια και αυτό ενέχει σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία».

Το chatbot της εταιρείας, Grok, έχει γίνει γνωστό για την χαλαρή ρύθμισή του, επιτρέποντας στους χρήστες μεγαλύτερη ελευθερία να δημιουργούν πιθανώς προσβλητικές ή επιθετικές εικόνες.
Ο Μασκ αποκάλεσε το Grok «την πιο διασκεδαστική τεχνητή νοημοσύνη στον κόσμο». Ωστόσο, οι κάτοικοι της περιοχής αισθάνονται πως η υγεία τους θυσιάζεται για χάρη των «διασκεδαστικών» εικόνων.
Πολλά περιστατικά άσθματος και καρκίνου σε τοπικές οικογένειες αποδίδονται στη ρύπανση του αέρα, και πολλοί κάτοικοι ζητούν να απορριφθούν οι άδειες της xAI και να κλείσει το εργοστάσιο.
Ο Έλον Μασκ και το περιβάλλον
Αλλά το παρελθόν του Μασκ σχετικά με την περιφρόνηση προς το περιβάλλον είναι εξίσου προβληματικό.
Η Tesla είχε καταγραφεί για 33 παραβιάσεις ποιότητας αέρα το 2021, η SpaceX είχε δεχτεί πρόστιμο από το Τέξας επειδή φέρεται να απόρριψε βιομηχανικά απόβλητα χωρίς άδεια, και η Boring Co. επίσης δέχθηκε πρόστιμο επειδή δεν εξασφάλισε άδεια για την απόρριψη ομβρίων υδάτων από τη βιομηχανική δραστηριότητα.
Τώρα, η xAI κατηγορείται επίσης για παραπλάνηση σχετικά με τον αριθμό των τουρμπινών που λειτουργούν.

Τι συμβαίνει με τις τουρμπίνες
Η Memphis Light, Gas and Water και στελέχη του επιμελητηρίου πρότειναν το καλοκαίρι του 2024 ότι η εταιρεία του Μασκ διέθετε 18 τουρμπίνες διαφόρων μεγεθών, ενώ η xAI είχε καταθέσει αιτήματα για άδειες για 15 τουρμπίνες των 16 MW η κάθε μία.
Στα τέλη Μαρτίου, περιβαλλοντικές οργανώσεις πέταξαν πάνω από την εγκατάσταση και τράβηξαν φωτογραφίες από τις τουρμπίνες. Οι εναέριες φωτογραφίες απεικόνιζαν 35 τουρμπίνες στον χώρο, σύμφωνα με το Politico. Ωστόσο, ο δήμαρχος του Μέμφις, Πολ Γιανγκ, δήλωσε ότι μόνο 15 λειτουργούσαν και οι υπόλοιπες ήταν εφεδρικές.

Ωστόσο, στα τέλη Απριλίου, οι ίδιες ομάδες πέταξαν ξανά πάνω από την περιοχή με θερμικές κάμερες και εντόπισαν ότι 33 τουρμπίνες εξέπεμπαν σημαντική θερμότητα ένδειξη παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ρύπανσης.
Σε διαδικτυακό σεμινάριο τον Απρίλιο, η Λιν υποστήριξε ότι η xAI δεν χρειάζεται άδειες ατμοσφαιρικών εκπομπών για τις 35 τουρμπίνες, επειδή «οι κανονισμοί επιτρέπουν την προσωρινή λειτουργία για έως και 364 ημέρες τον χρόνο, χωρίς να απαιτείται άδεια».
Το παραθυράκι, όπως υποστήριξε η Λιν, είναι ότι εφόσον εγκριθεί η άδεια, επτά τουρμπίνες θα παραμείνουν στον χώρο, ενώ οι υπόλοιπες 28 θα είναι «προσωρινές» και θα «απομακρύνονται σταδιακά» καθώς κατασκευάζονται υποσταθμοί.
Ο Τζον Γουόλκι, πρώην νομικός της EPA και νυν μέλος του Natural Resources Defense Council, δήλωσε: «Η θέση της xAI είναι πολύ ύποπτη – είναι τεράστιες. Το αν είναι προσωρινές ή όχι δεν έχει σημασία».
Ωστόσο, το Υπουργείο Υγείας είχε διαβούλευση με την EPA τον Αύγουστο, κατά την οποία ο ομοσπονδιακός οργανισμός συμφώνησε ότι οι τουρμπίνες δεν απαιτούν άδειες.
Τον Νοέμβριο, η Ντενίζ Ντίαζ, διευθύντρια Αέρα και Ακτινοβολίας της Περιφέρειας 4 της EPA, έγραψε στον διευθυντή του Υπουργείου Υγείας ότι, παρόλο που «υπάρχει η προσδοκία ότι οι τουρμπίνες θα σταματήσουν τη λειτουργία τους τους επόμενους μήνες», απαιτείται πιο επίσημη διαδικασία ανασκόπησης για να επιβεβαιωθεί.
Προτάθηκε επίσης στην κομητεία να εγκαταστήσει παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα για να επιβεβαιώσει τις εκπομπές των τουρμπινών. Καθώς ο Μασκ επεκτείνει την εταιρεία και το Colossus – που διπλασίασε τον αριθμό των υπολογιστικών τσιπ επί τόπου – τέθηκε σε λειτουργία τον Σεπτέμβριο, πιέζει για ακόμα περισσότερα.
Τον Οκτώβριο, η xAI ζήτησε από τη Memphis Light, Gas and Water να εξετάσει το ενδεχόμενο προσθήκης 260 MW μέσω νέου υποσταθμού σε άλλο οικόπεδο που έχει νοικιάσει στην περιοχή.