Ανατροπή στη φορολογική μεταχείριση των ενοικίων φέρνει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών, που προβλέπει πως από την 1η Ιανουαρίου 2026 όλες οι πληρωμές για μισθώσεις κατοικιών θα πρέπει να γίνονται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Σε διαφορετική περίπτωση, οι ιδιοκτήτες θα χάνουν την προβλεπόμενη έκπτωση φόρου 5%, ακόμη κι αν έχουν εισπράξει κανονικά το μίσθωμα.
Η νέα αυτή ρύθμιση, ενταγμένη στον υπό διαβούλευση Τελωνειακό Κώδικα, φέρνει έντονες αντιδράσεις από την ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων), που κάνει λόγο για τιμωρητικό μέτρο εις βάρος των ιδιοκτητών, ακόμη και σε περιπτώσεις που δεν φέρουν την παραμικρή ευθύνη.
Έλεγχοι από την ΑΑΔΕ σε τραπεζικά δεδομένα
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) θα διασταυρώνει εφεξής, σε ετήσια βάση, εάν και τα 12 μισθώματα του έτους καταβλήθηκαν αποκλειστικά μέσω τραπέζης, από λογαριασμό του ενοικιαστή στον λογαριασμό του ιδιοκτήτη. Οποιαδήποτε παρέκκλιση από αυτή τη διαδικασία, έστω κι αν η πληρωμή έγινε με μετρητά ή καθυστέρηση, οδηγεί σε απώλεια της έκπτωσης φόρου.
Η ΠΟΜΙΔΑ προειδοποιεί πως η εφαρμογή του μέτρου δημιουργεί πλήθος αδικιών στην πράξη. Φέρνει δε παραδείγματα από τη σημερινή καθημερινότητα:
- Ενοικιαστής αρνείται τραπεζική πληρωμή: Ο ιδιοκτήτης δεν έχει νομικό εργαλείο να τον υποχρεώσει, ακόμα και αν υπάρχει σχετικός όρος στο μισθωτήριο. Το αποτέλεσμα; Τιμωρείται ο εκμισθωτής.
- Καθυστερημένες καταβολές: Αν τα ενοίκια Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου κατατεθούν τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του επόμενου έτους, το σύστημα της ΑΑΔΕ δεν τα αναγνωρίζει στη χρήση του 2025.
- Τμηματικές πληρωμές ή με κοινόχρηστα: Η εφορία δεν αναγνωρίζει εύκολα ενοίκια που έχουν γίνει ανάμεικτα με άλλες χρεώσεις ή σε ακανόνιστα ποσά.
- Καταβολή σε τρίτο πρόσωπο: Συχνά τα ενοίκια καταβάλλονται σε λογαριασμό συγγενών ή διαχειριστών – πρακτική που δεν αναγνωρίζεται από το σύστημα.
ΠΟΜΙΔΑ: «Δεν μπορεί ο ιδιοκτήτης να πληρώνει για το λάθος του άλλου»
Η ΠΟΜΙΔΑ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και προειδοποιεί για τον κίνδυνο ευρείας απώλειας του φορολογικού κινήτρου, ακόμη και σε περιπτώσεις συνεπών εκμισθωτών. Παρουσιάζει επτά προτάσεις προς το υπουργείο, ζητώντας βελτιώσεις και δικλείδες ασφαλείας:
- Κατάργηση της ποινής, όταν δεν ευθύνεται ο ιδιοκτήτης.
- Νομική δυνατότητα καταγγελίας της μίσθωσης, όταν ο ενοικιαστής δεν πληρώνει μέσω τραπέζης.
- Εξαίρεση για μικρά ενοίκια έως 500 ευρώ μέχρι το τέλος του 2028.
- Εξαίρεση για ηλικιωμένους ή ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας άνω του 80%.
- Ακατάσχετο για ενοίκια, όπως ισχύει για μισθούς.
- Αποδοχή πληρωμής σε λογαριασμό εξουσιοδοτημένου τρίτου.
- Ενσωμάτωση του συστήματος IRIS χωρίς προμήθεια στις τραπεζικές συναλλαγές.
Ένα ακόμη βάρος για τους συνεπείς
Η ουσία, σύμφωνα με την Ομοσπονδία, είναι ότι το νέο πλαίσιο διαμορφώνει ένα ασφυκτικό και δυσανάλογα αυστηρό καθεστώς συμμόρφωσης, στο οποίο οι ιδιοκτήτες πληρώνουν τις συνέπειες συμπεριφορών που δεν μπορούν να ελέγξουν. Το μέτρο, αντί να ενισχύσει τη φορολογική διαφάνεια, κινδυνεύει να μετατραπεί σε παγίδα για χιλιάδες νοικοκυριά.
Η ΠΟΜΙΔΑ καλεί το Υπουργείο Οικονομικών να επανεξετάσει τη διάταξη, προκειμένου η επιδίωξη του κράτους για διαφάνεια να μην μετατραπεί σε εργαλείο φορολογικής αδικίας και υπέρμετρης γραφειοκρατίας.
