Παρά την αυστηρή προειδοποίηση του Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή νέων κυρώσεων και δασμών, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν δείχνει διατεθειμένος να υποχωρήσει όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία που συνεχίζεται.
Σύμφωνα με πηγές κοντά στο Κρεμλίνο που μίλησαν στο πρακτορείο Reuters, ο Ρώσος πρόεδρος επιμένει στην επιδίωξή του να καταλάβει πλήρως τις ουκρανικές περιφέρειες Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα.
Ο Τραμπ έχει απειλήσει να επιβάλει 100% δασμούς στις χώρες που συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο -κυρίως την Κίνα και την Ινδία- εάν ο Πούτιν δεν συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο της Ουκρανίας. Ωστόσο, σύμφωνα με τρεις πηγές που παρακολουθούν στενά τις συζητήσεις εντός του Κρεμλίνου, ο Ρώσος ηγέτης εκτιμά ότι η Ρωσία κερδίζει και παραμένει δύσπιστος για την αποτελεσματικότητα των νέων κυρώσεων μετά από 3,5 χρόνια συνεχών οικονομικών πιέσεων.
Αν και δεν επιθυμεί να εξοργίσει τον Τραμπ, αναγνωρίζοντας πως μπορεί να χάνει μια ευκαιρία για αποκατάσταση των σχέσεων με τη Δύση, «οι πολεμικοί του στόχοι προηγούνται», επισημαίνουν δύο από τις πηγές.
«Αν ο Πούτιν καταφέρει να καταλάβει πλήρως αυτές τις τέσσερις περιοχές, που έχει ήδη διεκδικήσει για λογαριασμό της Ρωσίας, θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο πόλεμός του στην Ουκρανία πέτυχε τους στόχους του», δήλωσε ο Τζέιμς Ρότζερς, συγγραφέας του επερχόμενου βιβλίου «Η Επιστροφή της Ρωσίας».
Εικονικές συνομιλίες και αμετακίνητες θέσεις
Από τον Μάιο, Ρώσοι και Ουκρανοί διαπραγματευτές έχουν πραγματοποιήσει τρεις συναντήσεις. Όμως, σύμφωνα με πηγή που μίλησε στο Reuters, οι συζητήσεις αυτές είναι στην πραγματικότητα κενές περιεχομένου και αφορούν μόνο ανθρωπιστικά ζητήματα.
Η Ρωσία διατείνεται ότι επιδιώκει μακροχρόνια ειρήνη, ωστόσο οι αποκλίσεις στις θέσεις των δύο πλευρών είναι τεράστιες. Το Κρεμλίνο απαιτεί πλήρη ουκρανική απόσυρση από τις τέσσερις περιοχές και την αποδοχή ενός ουδέτερου καθεστώτος, με περιορισμούς στον στρατό της Ουκρανίας — αιτήματα που το Κίεβο απορρίπτει.
Αποστολή ειδικού απεσταλμένου και αυξανόμενες εντάσεις
Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, αναμένεται να επισκεφθεί τη Ρωσία εντός της εβδομάδας. Η κίνηση αυτή έρχεται έπειτα από ρητορική κλιμάκωση μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας για τον κίνδυνο πυρηνικού πολέμου.
«Ο πρόεδρος Τραμπ θέλει να σταματήσει το αίμα, γι’ αυτό πουλά αμερικανικής κατασκευής όπλα στα μέλη του ΝΑΤΟ και απειλεί τον Πούτιν με επώδυνες κυρώσεις και δασμούς, αν δεν συμφωνήσει σε κατάπαυση πυρός», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Άννα Κέλλι.
Από την πλευρά της, η Μόσχα δεν έχει απαντήσει επίσημα στις τελευταίες δηλώσεις Τραμπ. Ωστόσο, πηγές αναφέρουν ότι ο Πούτιν ανησυχεί για την ενόχληση του Τραμπ και ελπίζει σε αποκατάσταση σχέσεων με τις ΗΠΑ.
Την ίδια ώρα, η πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιριντένκο, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να εφαρμόσει «μέγιστη πίεση», με αφορμή την πιο αιματηρή ρωσική αεροπορική επίθεση του έτους, που άφησε πίσω της 31 νεκρούς στο Κίεβο — μεταξύ τους και πέντε παιδιά.
Προελάσεις στο πεδίο, αλλά περιορισμένα κέρδη
Το Κρεμλίνο εκτιμά ότι το ουκρανικό μέτωπο μπορεί να καταρρεύσει σε δύο με τρεις μήνες, σύμφωνα με στρατιωτικές αναφορές προς τον Πούτιν. Ωστόσο, οι κατακτήσεις της Ρωσίας παραμένουν περιορισμένες: από τις αρχές του 2024 έχουν καταληφθεί μόλις 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, λιγότερο από το 1% της ουκρανικής επικράτειας, σύμφωνα με έκθεση του Center for Strategic and International Studies (CSIS).
Το Φινλανδικό Κέντρο Ανάλυσης Black Bird Group εκτιμά ότι μόνο τον Ιούλιο η Ουκρανία έχασε 502 τετραγωνικά χιλιόμετρα — τις μεγαλύτερες εδαφικές απώλειες του έτους.
Παρότι η Ρωσία προελαύνει, δυτικές και ουκρανικές στρατιωτικές πηγές αναφέρουν ότι αυτό γίνεται με βραδύ ρυθμό και μεγάλες απώλειες. Ρώσοι στρατιωτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι οι μάχες έχουν κολλήσει σε περιοχές με δύσβατο έδαφος και πυκνή αστική δόμηση, αν και προβλέπουν ταχύτερη πρόοδο σε άλλα μέτωπα.
Σκεπτικισμός για τις κυρώσεις και η «ευκαιρία» που χάθηκε
Πηγές κοντά στο Κρεμλίνο περιγράφουν την απειλή Τραμπ για νέες κυρώσεις ως «επώδυνη και δυσάρεστη», αλλά όχι καταστροφική. Σύμφωνα με τρίτη πηγή: «Υπάρχει η αίσθηση ότι δεν έχουν απομείνει πολλά που μπορούν να μας κάνουν». «Έχει ξανακάνει απειλές στο παρελθόν και μετά άλλαξε γνώμη».
Η ίδια πηγή αμφισβητεί την πιθανότητα η Κίνα να σταματήσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου κατ’ εντολή του Τραμπ, σημειώνοντας ότι τέτοιες κινήσεις ενδέχεται να οδηγήσουν σε αύξηση των διεθνών τιμών.
Παρά τις βαριές κυρώσεις, η Ρωσία εξακολουθεί να διατηρεί τη δυνατότητα διεξαγωγής πολέμου, χάρη σε αποστολές πυρομαχικών από τη Βόρεια Κορέα και εισαγωγές διπλής χρήσης από την Κίνα. Όπως σημείωσε και ο ίδιος ο Τραμπ το Σαββατοκύριακο: «Είναι πονηροί τύποι και είναι αρκετά καλοί στο να αποφεύγουν τις κυρώσεις, οπότε θα δούμε τι θα γίνει».
Τέλος, η πρώτη πηγή αποκάλυψε ότι ο Πούτιν απέρριψε προσφορά των ΗΠΑ από τον Μάρτιο, η οποία προέβλεπε άρση κυρώσεων, αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής και αποδοχή του de facto ελέγχου των καταληφθέντων εδαφών από το 2022, με αντάλλαγμα πλήρη κατάπαυση πυρός.
Η πηγή χαρακτήρισε την πρόταση «φανταστική ευκαιρία», αλλά πρόσθεσε: «Το να σταματήσεις έναν πόλεμο είναι πολύ πιο δύσκολο από το να τον ξεκινήσεις».
