Μια μοναδική μαρτυρία της καθημερινότητας και των πασχαλινών εθίμων στον Βόλο των αρχών του 20ού αιώνα μας προσφέρει η ασπρόμαυρη φωτογραφία του Γάλλου φωτογράφου Jean Binot, με τίτλο «Volos, Mouton à la Pallikare», δηλαδή «Στο Βόλο. Αρνί που το ψήνουν με τον τρόπο των παλληκαριών».
Η φωτογραφία, μέρος της σειράς που αποτύπωσε ο Binot κατά την επίσκεψή του στην περιοχή την Άνοιξη του 1902, ανήκει στη συλλογή του Musée du quai Branly στο Παρίσι και αποτελεί ένα πολύτιμο τεκμήριο της ελληνικής λαϊκής παράδοσης όπως την αντίκρισε ένας Ευρωπαίος ταξιδευτής της εποχής.
Στη συγκεκριμένη εικόνα, αποτυπώνεται με χαρακτηριστική αυθεντικότητα ένα σκηνικό υπαίθριου ψησίματος, πιθανότατα ανήμερα του Πάσχα. Άνδρες ντυμένοι με τη φουστανέλα και τοπικές ενδυμασίες – οι λεγόμενοι “παλληκαράδες” – έχουν στήσει σούβλες, ψήνουν αρνιά και συνομιλούν ή διασκεδάζουν, δημιουργώντας ένα δυναμικό στιγμιότυπο της ελληνικής φιλοξενίας και χαράς.
Ο Binot, με το βλέμμα του περιηγητή-ανθρωπολόγου, δεν απαθανατίζει απλώς ένα έθιμο, αλλά μεταφέρει την αίσθηση ενός λαού που γιορτάζει τη ζωή και τις ρίζες του με περηφάνια και ένταση. Η χρήση του όρου «à la Pallikare» παραπέμπει στη λεβεντιά και τη μαχητική φύση των ανθρώπων της εποχής, συνδέοντας το πασχαλινό τραπέζι με τον χαρακτήρα και το φρόνημα των κατοίκων.
Η φωτογραφία αυτή δεν αποτελεί απλώς καλλιτεχνική αποτύπωση, αλλά και ένα οπτικό ντοκουμέντο της κοινωνικής ιστορίας της περιοχής μας. Μαρτυρεί τον τρόπο που οι Βολιώτες – μόλις λίγα χρόνια μετά την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα – κρατούν ζωντανές τις παραδόσεις τους, συνδυάζοντας την αγροτική ζωή με τον εορταστικό παλμό της κοινότητας.
Περισσότερο από έναν αιώνα μετά, η εικόνα αυτή μας θυμίζει πως κάποια πράγματα παραμένουν αναλλοίωτα στον χρόνο: η ανάγκη για συλλογικότητα, η χαρά της προσφοράς, και το άρωμα του αρνιού στη σούβλα που συνεχίζει να ενώνει γενιές γύρω από το πασχαλινό τραπέζι.
Πηγή: Musée du quai Branly – Μουσείο Getty
