Τη στρατηγική του Βολόντιμιρ Ζελένσκι στη σύναψη της συμφωνίας με τις ΗΠΑ του Ντόναλαντ Τραμπ για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας εκθειάζει άρθρο γνώμης του Bloomberg.
Όπως αναφέρει ο Μαρκ Τσάμπιον, που καλύπτει θέματα Ευρώπης, Ρωσίας και Μέσης Ανατολής για το πρακτορείο, «ο Ζελένσκι ίσως θα έπρεπε να γράψει βιβλίο για την τέχνη της διαπραγμάτευσης», αφού η χώρα του βγαίνει ωφελημένη από το deal, καθώς ο Ουκρανός πρόεδρος κατάφερε να αντισταθεί στις αξιώσεις του Αμερικανού ομολόγου του.
Ο Ζελένσκι έδειχνε για κάποιο διάστημα να είχε πέσει έξω στους υπολογισμούς του υπερτονίζοντας το περασμένο φθινόπωρο τις διαθέσιμες για τους συμμάχους της χώρας του ευκαιρίες αναφορικά με την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της Ουκρανίας. Στόχος του ήταν, όπως σημειώνει το άρθρο, να προσελκύσει το ενδιαφέρον του γνωστού συναλλακτικού Τραμπ για την υπεράσπιση της Ουκρανίας και την εποχή εκείνη φάνταζε έξυπνο τέχνασμα. Στην πράξη, ωστόσο, λίγο έλειψε να τινάξει στον αέρα μια κρίσιμη για την επιβίωση της Ουκρανίας στρατιωτική σχέση με τις ΗΠΑ. To μερικό deal, που υπεγράφη, όμως, στην Ουάσιγκτον την Τετάρτη, δείχνει προσώρας να είναι μια καλή λύση για το Κίεβο.
Αν και δεν είναι γνωστοί επακριβώς οι όροι της συμφωνίας, απομένει να υπογραφεί ένα σημαντικό περαιτέρω «τεχνικό πρωτόκολλο», σύμφωνα με ουκρανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο, στη γνώση του οποίου περιήλθαν τα έγγραφα. Μολαυτάτα, εφόσον η συμφωνία είναι όπως την περιγράφει η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Ζελένσκι, Γιούλια Σβιριντένκο και η εφημερίδα Ukrainska Pravda, τουλάχιστον απέτρεψε την καταστροφή και θα μπορούσε εν μέρει να εξυπηρετήσει τον αρχικό σκοπό του Ουκρανού προέδρου.
Ο Ζελένσκι αντιστάθηκε στις νεοαποικιακές αξιώσεις του Τραμπ
Όπως σημειώνει το άρθρο γνώμης του Bloomberg δεν υφίστανται πλέον «οι νεοαποικιακοί όροι εκμετάλλευσης», που περιλαμβάνονταν σε προηγουμένως διαρρεύσαντα αμερικανικά σχέδια, τα οποία ο Τραμπ ανέμενε να υπογράψει ο Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο, και εξεμάνη όταν δεν συνέβη αυτό. Οι ΗΠΑ δεν θα έχουν νομική δικαιοδοσία επί του κοινού ταμείου που θα δημιουργηθεί, ούτε έχουν τον πλήρη έλεγχο, αλλά θα πρέπει να λαμβάνουν αποφάσεις με συναίνεση σε μια συμφωνία 50/50 και δεν θα κατέχουν κανένα περιουσιακό στοιχείο της Ουκρανίας. Στο ταμείο θα καταλήγουν μόνον τα έσοδα από μελλοντικές επενδύσεις.
Ούτε οι αμερικανικές εταιρείες θα έχουν δικαίωμα πρώτης άρνησης σε όλα τα πρότζεκτ, μια πρόνοια που θα αντέβαινε στα σχέδια της Ουκρανίας για ένταξη στην ΕΕ. Η συμφωνία, όπως περιγράφεται, περιλαμβάνει μάλιστα μια ρήτρα που επιτρέπει αναθεώρηση του deal της εάν αποδεχθεί ότι οι όροι του παραβιάζουν τις απαιτήσεις ένταξης στην ΕΕ.
Παράλληλα,
όπως υπογραμμίζει ο αρθρογράφος, στο
deal
δεν
υπάρχει αναφορά για αναδρομικές πληρωμές
για τη στρατιωτική βοήθεια που έχουν
ήδη παράσχει οι ΗΠΑ στην Ουκρανία, «ούτε
κάποιο γελοίο ποσό ως προς το τι θα
απαιτούσε αυτό (κάποια στιγμή ο Τραμπ
έκανε λόγο για 350 δις. δολάρια ή και για
500 δισ. δολάρια – ποσό τετραπλάσιο του
συνολικού πραγματικού)». Στο ταμείο δεν
θα περιληφθούν πλέον ουκρανικές υποδομές.
Υπάρχει μια λίστα 57 ορυκτών, περιλαμβανομένου
του φυσικού αερίου, αλλά και πάλι, το
ταμείο θα αντλεί και θα
διανέμει
έσοδα
μόνον από άδειες εξόρυξης, που εκδίδονται
μετά τη σύστασή του.
Ο
Τραμπ ήθελε περισσότερα, μάλλον
έκανε λάθος υπολογισμούς
Αυτό
που φαίνεται να έχει προκύψει
είναι
μια συμφωνία που θα μπορούσε να παρέχει
πολιτική κάλυψη στον
Τραμπ για να επαναλάβει, εφόσον
το επιλέξει,
την αποστολή
όπλων
στην Ουκρανία με
τη δημιουργία ενός μηχανισμού αποπληρωμής,
χωρίς να καταστρέψει τον Ζελένσκι.
Σύμφωνα με τους Ουκρανούς, οι ΗΠΑ μπορούν
να προσθέσουν μελλοντικές παροχές
όπλων ως
κεφαλαιακές εισφορές στο ταμείο και
μπορούν να αντλήσουν
από αυτό κέρδη
για να ανακτήσουν αυτές
τις δαπάνες μετά
από μια
δεκαετία.
Μέχρι τότε, όλα τα έσοδα θα
διατίθενται για
την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Είναι γνωστό ότι ο Τραμπ και η κυβέρνησή του ήθελαν περισσότερα. Σύμφωνα με το άρθρο, τα προηγούμενα σχέδια της συμφωνίας ήταν τόσο τιμωρητικά, που φαίνονταν σχεδιασμένα ώστε να περιέλθει ο Ζελένσκι σε μια θέση, όπου είτε θα απέρριπτε κατηγορηματικά την προσέγγιση, επιτρέποντας στον Τραμπ να διακόψει τις προμήθειες όπλων και να αναγκάσει την Ουκρανία σε συνθηκολόγηση, είτε θα το αποδεχόταν και θα αντιμετώπιζε την οργή των συμπατριωτών του. Όποιο και αν ήταν το σχέδιο, ο Τραμπ φαίνεται επίσης ότι έπεσε έξω στους υπολογισμούς του.
«Ο Ζελένσκι δεν έπεσε σε καμία από τις δύο παγίδες. Ακόμα και στη διάρκεια της ταπείνωσής του στο Οβάλ Γραφείο, κατάφερε με κάποιο τρόπο να μην υποχωρήσει. Ήταν μια στρατηγική πεισματάρικης επιμονής και ίσως χρειαστεί περισσότερη», σχολιάζει ο αρθρογράφος.
Τα
σημεία όπου φαίνεται να βγαίνει κερδισμένη
η Ουκρανία
Αυτό
το τεχνικό πρωτόκολλο περιλαμβάνει
μερικές από τις βασικές νίκες που
υποστηρίζει ότι κατήγαγε η ουκρανική
πλευρά, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος
της νομικής δικαιοδοσίας και του 10ετούς
κανόνα για την άντληση κεφαλαίων από
το ταμείο από τις ΗΠΑ. Είναι κρίσιμα
σημεία για να πειστούν η ουκρανική Βουλή
και η κοινή γνώμη της χώρας ότι το
deal
θα τους βοηθήσει και δεν θα τους
εκμεταλλευτεί η Ουάσιγκτον, έργο ήδη
δύσκολο.
Ακόμα και όταν ολοκληρωθεί το
deal, όμως, είναι
ασαφές τι θα έχει επιτύχει αυτή η
ταραχώδης διαπραγμάτευση. Αν και η
Ουάσινγκτον την παρουσίασε
ως μια συμφωνία, που
θα συμβάλλει στην αποτροπή της ρωσικής
επιθετικοτητας με την παρουσία
αμερικανικών εταιρειών και προσωπικού
σε περιοχές της Ουκρανίας, όπου θα γίνουν
εξορύξεις, «είναι πιο ρεαλιστικό
να το δούμε αυτό αντίστροφα»,
τονίζει το άρθρο, καθώς «το τι θα
αποδειχθεί και τι θα κάνει η συμφωνία
θα καθοριστεί σχεδόν εξ ολοκλήρου από
το τι θα συμβεί στις συνομιλίες με
τη Ρωσία και από το πώς θα αντιδράσει
ο Τραμπ σε αυτές».
Και καταλήγει: «αν τερματιστεί γρήγορα ο πόλεμος τελειώσει γρήγορα, το νέο ταμείο ΗΠΑ-Ουκρανίας θα μπορούσε κάλλιστα να διαδραματίσει οικονομικό ρόλο. Ειδάλλως είναι απίθανο να γίνουν επενδύσεις και ο Τραμπ μπορεί είτε να αγνοήσει τη συμφωνία είτε – λιγότερο πιθανό – να την χρησιμοποιήσει για να επανεξοπλίσει την Ουκρανία. Το deal θα μπορούσε τουλάχιστον να χρησιμοποιηθεί ως κάλυψη για τη συνέχιση της κρίσιμης υποστήριξης των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών. Σε κάθε περίπτωση, εάν τα υπόλοιπα έγγραφα υπογραφούν όπως έχει προγραμματιστεί, ο Ζελένσκι και οι διαπραγματευτές του φαίνεται να έχουν εξουδετερώσει μια δυνητικά μοιραία διαμάχη».
