Μια σημαντική ενημερωτική εκδήλωση με τίτλο «Πλάτανος, Καστανιά, Ελιά: Διάσωση των εμβληματικών δέντρων του Πηλίου από ασθένειες» διοργανώνει ο Πολιτιστικός και Εξωραϊστικός Σύλλογος ΠΡΟΠΑΝ το Σάββατο 2 Αυγούστου στις 20:30, στο προαύλιο του Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου στο Καλαμάκι Πηλίου.
Κεντρικός ομιλητής θα είναι ο καθηγητής φυτοπαθολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Δημήτρης Τσιτσιγιάννης, Βολιώτης στην καταγωγή, με βαθιά προσωπική σχέση με το Πήλιο και ειδίκευση στις ασθένειες των δασικών και καλλιεργούμενων δέντρων, όπως ο ίδιος ανέφερε μιλώντας στην ΕΡΤ Βόλου. Σκοπός της εκδήλωσης είναι η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού για τους κινδύνους που απειλούν τρία εμβληματικά δέντρα του Πηλίου — τον πλάτανο, την καστανιά και την ελιά — αλλά και για τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την προστασία τους.
Ο πλάτανος και το μεταχρωματικό έλκος
Ο πλάτανος, σήμα κατατεθέν των ελληνικών ρεμάτων και πλατειών, απειλείται από τον μύκητα Ceratocystis platani, που προκαλεί το μεταχρωματικό έλκος. Όπως εξήγησε ο καθηγητής Τσιτσιγιάννης, πρόκειται για παθογόνο «καραντίνας» που μεταδίδεται εύκολα με μολυσμένα εργαλεία, μηχανήματα έργου, το ριζικό σύστημα ή ακόμη και μέσω του χώματος στα παπούτσια των ανθρώπων. Ξεκινώντας από τη Μεσσηνία το 2003, έχει καταστρέψει χιλιάδες πλατάνια στη χώρα.
Στο Πήλιο, η εξάπλωση του μύκητα συνδέεται πιθανώς με μηχανήματα καθαρισμού ρεμάτων και δρόμων μετά από ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως ο “Ντάνιελ”. Ο καθηγητής υπογράμμισε την ανάγκη προληπτικών ελέγχων και ενημέρωσης, παρουσιάζοντας και το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα «STELLA», το οποίο αξιοποιεί τεχνητή νοημοσύνη, drones και δορυφορική απεικόνιση για την έγκαιρη διάγνωση τέτοιων ασθενειών.
Η καστανιά υπό διπλή απειλή
Η καστανιά, ταυτισμένη με την τοπική παράδοση και οικονομία του Πηλίου, αντιμετωπίζει δύο σοβαρές ασθένειες: τη μελάνωση και το έλκος της καστανιάς. Η πρώτη προκαλείται από διάφορους μύκητες και η δεύτερη από παθογόνο που προσβάλλει τον κορμό και τα κλαδιά. Ειδικά για το έλκος, υπάρχουν πλέον ελπιδοφόρες μέθοδοι βιολογικής αντιμετώπισης, που εφαρμόζονται ήδη με επιτυχία σε καστανεώνες.
Η ελιά και η σκιά απειλών από το εξωτερικό
Η ελιά, θεμέλιο της μεσογειακής ταυτότητας και οικονομίας, πλήττεται από τρεις κυρίως κινδύνους: τον μύκητα του βερτισιλλίου (Verticillium dahliae), που νεκρώνει το δέντρο, τον μύκητα Colletotrichum που καταστρέφει τους καρπούς, και το παθογόνο βακτήριο Xylella fastidiosa, που έχει καταστρέψει πάνω από 21 εκατομμύρια ελαιόδεντρα στην Ιταλία.
Αν και δεν έχει εμφανιστεί στην Ελλάδα, το Xylella αποτελεί σημαντική απειλή. Ο καθηγητής αναφέρθηκε στους εντατικούς ελέγχους που διεξάγονται στη χώρα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, τονίζοντας την ανάγκη για συνεχή επαγρύπνηση.
“Χωρίς αυτά τα δέντρα το Πήλιο θα χάσει την ταυτότητά του”
Ο Δημήτρης Τσιτσιγιάννης τόνισε ότι η προστασία των εμβληματικών δέντρων δεν είναι μόνο επιστημονικό καθήκον αλλά κοινωνική ευθύνη. Η απώλεια των πλατάνων, των καστανιών και των ελαιώνων δεν σημαίνει μόνο απώλεια σκιάς, παραγωγής και βιοποικιλότητας, αλλά και αλλοίωση της φυσιογνωμίας του Πηλίου. «Χωρίς αυτά τα δέντρα, το Πήλιο χάνει ένα μεγάλο μέρος της ταυτότητάς του», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Η εκδήλωση αποτελεί μια ευκαιρία για τους κατοίκους και επισκέπτες της περιοχής να ενημερωθούν και να θέσουν ερωτήματα στον ειδικό. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι η έγκαιρη διάγνωση και συνεργασία με τις αρχές είναι το κλειδί για την αποτροπή μίας ενδεχόμενης οικολογικής κρίσης. Η συμμετοχή είναι ελεύθερη για το κοινό.
www.ertnews.gr