Γράφει ο Γεώργιος Σύρος, ιστορικός
Ο Νομός Μαγνησίας συνιστά μια περιοχή με τεράστιο μυθολογικό – πολιτιστικό – ιστορικό απόθεμα. Οφείλουμε να προασπίσουμε την πολιτιστική μας ταυτότητα και κληρονομιά
Ο Μύθος του Κατακλυσμού του Δευκαλίωνος απηχεί έναν μαζικό καταστροφικό κοσμοϊστορικό κατακλυσμό που συνέβη πριν μερικές χιλιάδες έτη. Η περίφημη τήξη των πάγων είχε εκδηλωθεί στον ελλαδικό και αιγιακό χώρο με κατακλυσμιαίες βροχοπτώσεις και πλημμύρες, αποτέλεσμα των οποίων ήταν η περιοχή, η οποία στα ιστορικά έτη και έπειτα απεκλήθη Θεσσαλία, να καταστεί μια απέραντη Λιμνοθάλασσα. Οι πλημμύρες κατέκλυσαν τα πεδινά τμήματα και ώθησαν τον άνθρωπο να προσφύγει σε οροπέδια για να σωθεί. Οι μετασχηματισμοί της Όθρυος, της Όσσας και του Ολύμπου, οι μετατοπίσεις των υδάτων και γενικώς γεωλογική αυτή αναστάτωση επέζησε ως βαθιά ανάμνηση στην μνήμη των ανθρώπων. Αργότερα τα ύδατα αυτά «χύθηκαν» στο πέλαγος λόγω των γεωλογικών ανακατατάξεων και η περιοχή έγινε εκ νέου ξηρά.
Η ελληνική παράδοση έδωσε αιτία στην τήξη των πάγων και στις συνεπαγόμενες πλημμύρες. Λόγω της ηθικής καταπτώσεως των ανθρώπων ο Ζευς απεφάσισε να καταποντίσει τα πάντα. Ο φιλάνθρωπος Προμηθεύς ειδοποίησε εγκαίρως τον υιό του και βασιλέα της ευρύτερης περιοχής της Φθίας Δευκαλίωνα για τον επερχόμενο κατακλυσμό και τον συμβούλευσε να κατασκευάσει μια λάρνακα, μια κιβωτό με άλλα λόγια, για να σωθεί αυτός και η σύζυγός του. Ο κατακλυσμός διήρκησε εννέα ημερονύκτια και συμπαρέσυρε τα πάντα!
Ο Δευκαλίων ήταν ο υιός του Τιτάνος Προμηθέως και της Κλυμένης· η Πύρρα θυγατέρα του Τιτάνος Επιμηθέως και της Πανδώρας, της πρώτης γυναίκας.
Το όρος στο οποίο «προσέφυγε» το διάσημο και ευνοημένο από τους θεούς ζεύγος ήταν η Όθρυς. Σύμφωνα με την αρχαιότερη και αυθεντικότερη εκδοχή,την αυγή της 10ης ημέρας η Κιβωτός του Δευκαλίωνος προσάραξε στην Όθρυ, όπως σημειώνει ο ιστορικός Ελλάνικος.
«Ὀ δέ Ἑλλάνικος καί τήν λάρνακα οὐ τῷ Παρνασῷ φησι προσενεχθῆναι, ἀλλά περί τὴν Ὄθρυν τῆς Θεσσαλίας». (Fragmenta Historicorum Graecorum, ‘Εκδοση Muller, Parisiis MCMXXVIII (1928),
Σύμφωνα δε με τοπική παράδοση, η κορυφή «Καράβα» ενός βορειοδυτικού βραχίονα της Όθρυος (νότιος Πίνδος) παραπέμπει στην λέξη «καράβι», στο πλοίο του Δευκαλίωνος και της Πύρρας. Εκεί «ἐπεκάθησεν ἡ ναῦς τοῦ Δευκαλίωνος κατά τόν ὁμώνυμον ἐπισυμβάντα κατακλυσμόν. Εἰς τοῦτο δέ ἀποδίδεται ὑπὸ τῆς παραδόσεως καί τό πεπλατυσμένον τῆς κορυφῆς τῆς Καράβας, φερούσης εὐρύ καί ὡραῖον ὀροπέδιον, ἐνῷ ἅπασαι αἱ παρακείμεναι κορυφαί τοῦ ὅρους ἀπολήγουσιν εἰς ὀξύ».
Μετά την παύση της βροχοπτώσεως και των πλημμυρών, ο Δευκαλίων με την Πύρρα απεβιβάσθησαν στην Όθρυ και άρχισαν να διεξάγουν ιερές τελετές, ώστε να δημιουργηθούν ξανά άνθρωποι. Οι προσευχές τους εισακούσθησαν και απευθύνθηκαν στο Μαντείο της Θέμιδος. Ο χρησμός έλεγε να αρχίσουν να ρίχνουν πίσω τους τα οστά της μητέρας τους. Όπως όλοι οι χρησμοί, η προτροπή της Θέμιδος ήταν συμβολική. Μητέρα των ανθρώπων είναι η Γαία και οστά της οι λίθοι, οι πέτρες.
Ο Δευκαλίων αφού απεβιβάσθη στην περιοχή της Όθρυος κατέστη βασιλεύς της. Άλλωστε ο Ησίοδος και ο Απολλόδωρος συνδέουν τον Δευκαλίωνα με την περιοχή γύρω απ’ την Όθρυ.
Προμηθέως δέ παῖς Δευκαλίων ἐγένετο. Οὗτος βασιλεύων τῶν περί τήν Φθίαν τόπων
Απολλόδωρος Α, 7.2
