Εκδήλωση στην αίθουσα του περιφερειακού συμβουλίου στη Λάρισα πραγματοποιήθηκε σήμερα (26/6) με αφορμή την αίτηση ακύρωσης κατά των νέων Σχεδίων Διαχείρισης Λεκάνης Απορροής Ποταμού (ΣΔΛΑΠ) του Υδατικού Διαμερίσματος (ΥΔ) Θεσσαλίας, καθώς και κατά του αντίστοιχου Σχεδίου του ΥΔ της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας (ΔΣΕ), που και τα δύο είχαν εγκριθεί το 2024 από την σημερινή κυβέρνηση, που υπέβαλαν 11 νομικά πρόσωπα της Αιτωλοακαρνανίας, σε συνέργεια με οικολογικές οργανώσεις.
Η αίτησή τους εκδικάζεται στο ΣτΕ την 1η Οκτωβρίου 2025.
Στη πρωτοβουλία του Δημ. Κουρέτα ανταποκρίθηκαν με φυσική παρουσία η επιστολές χαιρετισμών η συντριπτική πλειοψηφία των Θεσσαλών βουλευτών και δημάρχων, η Διοικούσα Επιτροπή της ΠΕΔ Θεσσαλίας, η διοίκηση του ΟΔΥΘ, η ΕΔΥΘΕ, εκπρόσωποι των τεσσάρων Επιμελητηρίων, των ΤΟΕΒ, των Γεωπονικών Συλλόγων κι άλλων τοπικών φορέων και συλλογικοτήτων.
Αρκετοί εκ των παραπάνω φορέων γνωστοποίησαν τη δρομολόγηση, στο πλαίσιο στήριξης της νομικής θέσης της Περιφέρειας Θεσσαλίας στο δικαστικό αγώνα του ΣτΕ, την αποστολή σχετικών υπομνημάτων αλλά και την συνεργασία με νομικούς εκπροσώπους.
Στην εισήγηση του ο κ. Κουρέτας επέκρινε τη στάση των Αιτωλοακαρνάνων «που σκοπός τους, είναι μέσω του «νομικού πολέμου» να επιτύχουν «αντισταθμιστικά οφέλη». Τέτοιες πρακτικές, πάντα με την ανοχή των κυβερνήσεων, έχουν χρησιμοποιηθεί στην υπόθεση Αχελώου κατά το παρελθόν και έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές. Γι’ αυτό συνεχίζουν να τις χρησιμοποιούν. Στις σημερινές όμως δύσκολες συνθήκες, τέτοιου είδους τεχνάσματα και «πόλεμοι» δεν είναι αποδεκτοί και πλέον δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια στασιμότητας και απραξίας».
Ο κ. Κουρέτας αναρωτήθηκε πώς είναι δυνατόν να συνεργάζονται για τη διαχείριση του νερού η Ελλάδα με γειτονικές χώρες, όπως Αλβανία, Βουλγαρία, Τουρκία και να μην μπορούν να συνεννοηθούν δύο Περιφέρειες εντός Ελλάδος. Ανέφερε ότι έχει ζητήσει συνάντηση με τον ομόλογο του Περιφερειάρχη Δυτ. Ελλάδας Νεκτ. Φαρμάκη προκειμένου να γίνει μία ειλικρινής συζήτηση με στόχο μία εποικοδομητική συνεργασία.
Στο πλευρό του Περιφερειάρχη κ. Κουρέτα εμφανίστηκε ο Καθηγητής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο (Περιβαλλοντικό Δίκαιο) Γιώργος Μπάλιας, ο οποίος αναφέρθηκε στην προεργασία που έχει γίνει σε επίπεδο Περιφέρειας Θεσσαλίας για τη νομική μάχη που πρόκειται να δοθεί τον Οκτώβριο, παρουσίασε τα όπλα (νομικά επιχειρήματα) που διαθέτει πλέον στη φαρέτρα της η Θεσσαλία, τονίζοντας παράλληλα την αναγκαιότητα να υπάρξει ενιαίο θεσσαλικό μέτωπο.
Αναλυτικά την πρωτοβουλία του Δημήτρη Κουρέτα χαιρέτησαν μιλώντας στην εκδήλωση και στρατεύτηκαν μαζί του, ο πρώην υπουργός, βουλευτής Μαγνησίας Χρήστος Τριαντόπουλος, οι δήμαρχοι Λίμνης Πλαστήρα Παναγιώτης Νάνος, Φαρκαδόνας Σπύρος Αγναντής, Μουζακίου Φάνης Στάθης, Τεμπών Γιώργος Μανώλης, Κιλελέρ Θανάσης Νασιακόπουλος, ο εκπρόσωπος της ΠΕΔ Θεσσαλίας Ντίνος Διαμάντος, η αντιπρόεδρος του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας Ρένα Καραλαριώτου, ο εκπρόσωπος της ΕΔΥΘΕ Τάσος Μπαρμπούτης, ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΔΥΘ και πρόεδρος του ΤΟΕΒ Ταυρωπού Θανάσης Μαρκινός, οι πρόεδροι του Επιμελητηρίου Λάρισας Χρ. Γιακοβής και Καρδίτσας Κ. Ζυγογιάννης, ο αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Μαγνησίας Σεραφείμ Μαουσίδης, ο αντιδήμαρχος Λαρισαίων Κώστας Καλαμπαλίκης, ο πρόεδρος του Γεωπονικού Συλλόγου Μαγνησίας και εκπρόσωπος του Υφυπουργού Χρ. Μπουκώρου Κωνσταντίνος Λάμπρος.
Επιστολές συμπαράστασης απέστειλαν ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημ. Παπαστεργίου, οι βουλευτές Αικατερίνη Παπακώστα, Χρ. Καπετάνος, Μαρία Κοντοτόλη, Μάξιμος Χαρακόπουλος, Ζέττα Μακρή, Βασίλης Κόκκαλης, Ευαγγελία Λιακούλη, Γ. Ρούντας και πολλοί δήμαρχοι και εκπρόσωποι αγροτικών φορέων.
Δημ. Κουρέτας
Αναλυτικότερα η τοποθέτηση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας Δημήτρη Κουρέτα, με την οποία συντάχθηκαν οι παρευρισκόμενοι:
Πριν λίγους μήνες υποβλήθηκε στο ΣτΕ αίτηση ακύρωσης κατά των νέων Σχεδίων Διαχείρισης Λεκάνης Απορροής Ποταμού (ΣΔΛΑΠ) του Υδατικού Διαμερίσματος (ΥΔ) Θεσσαλίας, καθώς και κατά του αντίστοιχου Σχεδίου του ΥΔ της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας (ΔΣΕ), που και τα δύο είχαν εγκριθεί το 2024 από την σημερινή κυβέρνηση. Την αίτηση ακύρωσης υπέβαλαν 11 νομικά πρόσωπα (ιδιωτικά και δημόσια) και συγκεκριμένα αυτοδιοικητικοί φορείς και οργανώσεις της Αιτωλοακαρνανίας, σε συνέργεια με οικολογικές οργανώσεις. Η αίτησή τους εκδικάζεται στο ΣτΕ την 1η Οκτωβρίου 2025. Ο αποκλειστικός σκοπός των αιτούντων φορέων είναι να ακυρωθεί το ισχύον ΣΔΑΛΠ το οποίο ως γνωστόν περιλαμβάνει και τα εγκαταλειμμένα έργα της μερικής μεταφοράς νερού (εκτροπής) από την λεκάνη του Αχελώου. Για να το επιτύχουν αυτό προσβάλλουν τα δύο πρόσφατα εγκεκριμένα σχέδια των δύο υδατικών διαμερισμάτων (Θεσσαλίας και Δυτικής Στερεάς Ελλάδας).
Σημειώνουμε πως στην Περιφέρεια Θεσσαλίας υπάγεται το σύνολο του ΥΔ Θεσσαλίας και ένα μέρος του ΥΔ Δυτικής Στερεάς Ελλάδος (δηλαδή το ορεινό τμήμα της Δυτικής Θεσσαλίας, λεκάνη Άνω Αχελώου).
Καταρχάς να τονίσουμε ότι το ΣΔΛΑΠ και το Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας (ΣΔΚΠ) στο ΥΔ Θεσσαλίας αποτελούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις όχι μόνο για την ανάπτυξη της περιοχής μας αλλά και για την ασφαλή διαβίωση των ανθρώπων της. Για το λόγο αυτό στηρίζουμε με όλες μας τις δυνάμεις την υλοποίηση των προβλέψεων του ΣΔΛΑΠ και την άμεση περαίωση της διαδικασίας έγκρισης της 1ης αναθεώρησης του ΣΔΚΠ στο ΥΔ Θεσσαλίας, έτσι ώστε να θωρακιστούμε έναντι ακραίων καιρικών φαινομένων (ξηρασίες, πλημμύρες, πυρκαγιές κλπ.).
Ειδικά σε ό,τι αφορά τη μεταφορά υδάτων από τον Αχελώο στην λεκάνη Πηνειού θα πρέπει να τονιστεί ότι αυτή επιτρέπεται από τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Επιτρέπεται δηλαδή η μεταφορά νερού από μια λεκάνη απορροής ποταμού σε μια άλλη και η επιλογή αυτή αφενός είναι νόμιμη αφετέρου απαντά σε πραγματικά προβλήματα της Θεσσαλίας που έχουν να κάνουν με ανάγκες ύδρευσης, άρδευσης, οικολογικής προστασίας και αποκατάστασης υδάτινων συστημάτων (ποταμοί, υπόγειοι υδροφορείς κλπ.).
Συγκεκριμένα, τα ύδατα του ημιτελούς ταμιευτήρα Συκιάς επί του Αχελώου θα αποτελέσουν τα αναγκαία αποθέματα νερού για κάλυψη των μελλοντικών αναγκών στο ΥΔ Θεσσαλίας, ώστε να μην συνεχιστεί η κατάρρευση των υδάτινων συστημάτων και να προκύψει η ανάγκη για μείωση των αρδευόμενων εκτάσεων της.
Συνοπτικά, η ενίσχυση του υδατικού δυναμικού της Θεσσαλίας με 250 εκατ. κ. μ. νερού ετησίως από την λεκάνη του Αχελώου (που αντιστοιχεί μόλις στο 6% του μέσου ετήσιου όγκου απορροής στις εκβολές του Αχελώου) είναι απολύτως επιβεβλημένη. Κατά συνέπεια, εάν δεν υπάρξει η ως άνω μεταφορά νερού, που θα αντισταθμίσει την έλλειψη νερού στη Θεσσαλία σε σημαντικό βαθμό, οι οικονομικές επιπτώσεις θα είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Σύμφωνα με μελέτες, η Θεσσαλία έχει τη παραγωγικότερη γεωργία της χώρας με μέσο κύκλο εργασιών τα 300 €/στρ. έναντι 200 €/στρ. της χώρας στο σύνολο της. Ο μέσος κύκλος είναι μεταξύ 60-100 €/στρ. για τις ξηρικές καλλιέργειες και στα 500 €/στρ. για τις αρδευόμενες. Επομένως, μια μετατροπή 400.000 στρ. από αρδευόμενες σε ξηρικές καλλιέργειες θα επιφέρει στο άμεσο γεωργικό εισόδημα μείωση της τάξεως των 200.000.000 € ετησίως, κάτι που αντανακλά το 13,3% του γεωργικού εισοδήματος. Η συνεχιζόμενη λοιπόν έλλειψη αρδευτικού νερού θα προκαλέσει σταδιακά την έξοδο των αγροτών από τη γεωργία και την εγκατάλειψη των χωραφιών, με συνέπεια να διευκολύνεται η ερημοποίηση και να τίθεται σε κίνδυνο η κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική συνοχή της περιοχής μας.
Ωστόσο, από ορισμένες πλευρές προβάλλεται ότι η ως άνω μερική μεταφορά νερού από τον Αχελώο στον Πηνειό θα προκαλέσει οικολογική ζημία στην Περιφέρεια Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Σύμφωνα όμως με στοιχεία των μελετητών των ΣΔΛΑΠ, το 82% των επιφανειακών υδάτινων σωμάτων της Θεσσαλίας βρίσκεται σε κατάσταση κατώτερη της καλής οικολογικής, σε αντίθεση με αυτή της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, όπου το 82% των επιφανειακών υδάτινων σωμάτων της βρίσκεται σε καλή οικολογική κατάσταση. Συνεπώς ο ισχυρισμός αυτός είναι παντελώς αστήρικτος και σε κάθε περίπτωση οι πρόνοιες που περιλαμβάνονται στο ΣΔΛΑΠ Θεσσαλίας αποτρέπουν όλες τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις. Κάποιοι δικαίως θα αναρωτηθούν, εφόσον δεν υφίστανται κίνδυνοι για την περιοχή τους και στις λίμνες Κρεμαστών, Καστρακίου και Στράτου συγκεντρώνονται περίπου 3,7 δις εκατ. κ. μ. νερού από Δ. Θεσσαλία και Ευρυτανία, τα οποία υπερκαλύπτουν τις δικές τους ανάγκες κατανάλωσης νερού (σύμφωνα με τα στοιχεία ΣΔΛΑΠ Δ. Στερεάς), γιατί οι φορείς της Αιτωλοακαρνανίας προβαίνουν στην αίτηση ακύρωσης των ΣΔΛΑΠ;
Η απάντηση είναι πως ο πραγματικός σκοπός τους, όπως δημόσια διακηρύσσουν κορυφαίοι παράγοντες της περιοχής, είναι μέσω του «νομικού πολέμου» να επιτύχουν «αντισταθμιστικά οφέλη» !
Τέτοιες πρακτικές, πάντα με την ανοχή των κυβερνήσεων, έχουν χρησιμοποιηθεί στην υπόθεση Αχελώου κατά το παρελθόν και έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές. Γι’ αυτό συνεχίζουν να τις χρησιμοποιούν. Στις σημερινές όμως δύσκολες συνθήκες, τέτοιου είδους τεχνάσματα και «πόλεμοι» δεν είναι αποδεκτοί και πλέον δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια στασιμότητας και απραξίας. Και δυστυχώς, το γεγονός πως η Θεσσαλία βρίσκεται μπροστά στην απειλή νέας έντονης λειψυδρίας, χωρίς μάλιστα να έχουν ξεπεραστεί οι τεράστιες συνέπειες από τις καταστροφικές πλημμύρες, ελάχιστα φαίνεται να απασχολεί και αυτούς αλλά και μέρος του πολιτικού συστήματος. Κλείνοντας, να πω ότι εδώ και καιρό η Περιφέρεια Θεσσαλίας, αλλά και άλλοι τοπικοί φορείς που ακολούθησαν, αναλάβαμε πρωτοβουλίες για παρέμβαση στο ΣΤΕ, σε απάντηση της προσφυγής των γειτόνων μας Αιτωλοακαρνάνων, με τους οποίους στην πραγματικότητα δεν έχουμε τίποτα να μοιράσουμε. Εξάλλου ουδέποτε υπήρξαμε εχθροί, ούτε καν αντίπαλοι, με εκείνους που εκπροσωπούν τα αιτούντα νομικά πρόσωπα. Υπηρετούμε όλοι τον ίδιο στόχο, δηλαδή την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης προς όφελος όλων η οποία δεν μπορεί να υλοποιηθεί παρά μόνο με τη συνεργασία όλων των φορέων σε όλες τις περιοχές. Για το λόγο αυτό τους απευθύνω κάλεσμα ειλικρινούς διαλόγου και εποικοδομητικής συνεργασίας.
Σήμερα, η μεταφορά υδάτων από την λεκάνη Αχελώου, εκτός των άλλων, θα συμβάλει καθοριστικά στη μείωση του συσσωρευμένου υδατικού ελλείμματος 3,5 δις εκατ. κ. μ. νερού, που προήλθε από τις επί πολλά χρόνια απολήψεις νερού από μόνιμα αποθέματα των υπόγειων υδροφορέων της Θεσσαλίας. Πρακτικά εκτιμάται ότι θα υποκαταστήσει έναν σημαντικό αριθμό από τις περίπου 33.000 γεωτρήσεις στον θεσσαλικό κάμπο, για την λειτουργία των οποίων κάθε χρόνο καταναλώνεται ηλεκτρική ενέργεια που υπερβαίνει τις 700 Gwh. Οι γεωτρήσεις αυτές σήμερα καλύπτουν το 70% των αρδευτικών αναγκών στον θεσσαλικό κάμπο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΣΔΛΑΠ.
Με πληροφορίες από το γραφείο τύπου της Περιφέρειας Θεσσαλίας
