Αν και συχνά σχετίζεται με νυχτερινές συνήθειες όπως το τρίξιμο ή το σφίξιμο των δοντιών, η δυσφορία μπορεί επίσης να προέρχεται από οδοντικά προβλήματα, διαταραχές των αρθρώσεων της γνάθου ή προβλήματα με τα ιγμόρεια.
Αυτό το άρθρο εξηγεί τις πιο συχνές ιατρικές αιτίες πίσω από τον μονόπλευρο πόνο στο σαγόνι το πρωί, πώς να τις αναγνωρίσετε και ποιες επιλογές θεραπείας μπορεί να βοηθήσουν.
Μπορεί το τρίξιμο των δοντιών να είναι η αιτία του πόνου;
Ναι, το τρίξιμο των δοντιών τη νύχτα (βρουξισμός) είναι μια από τις κύριες αιτίες για το ξύπνημα με πόνο στη γνάθο – ειδικά εάν ο πόνος είναι μονόπλευρος.
Ο βρουξισμός συμβαίνει όταν σφίγγετε ή τρίζετε ασυνείδητα τα δόντια σας κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αυτό ασκεί επαναλαμβανόμενη πίεση στους μύες της γνάθου και την κροταφογναθική άρθρωση (TMJ), οδηγώντας συχνά σε δυσκαμψία, πόνο και μυϊκή κόπωση όταν ξυπνάτε.
Τυπικά σημάδια πόνου στο σαγόνι λόγω βρουξισμού:
- Πόνος στην μία πλευρά της γνάθου ή του προσώπου
- Πονοκέφαλος κατά το ξύπνημα
- Ευαισθησία των δοντιών ή απώλεια σμάλτου
- Σφίξιμο στη γνάθο ή ήχοι “κλικ” στην κίνηση της σιαγόνας
- Διαταραχή ύπνου
Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει στοματικό πρόσθετο, τεχνικές διαχείρισης του στρες ή οδοντιατρική διόρθωση.
Μπορεί η διαταραχή της κροταφογναθικής άρθρωσης να προκαλέσει πόνο στην μία πλευρά;
Ναι. Η διαταραχή της κροταφογναθικής άρθρωσης (TMD) συχνά προκαλεί πόνο μόνο στην μία πλευρά της γνάθου, ειδικά το πρωί.
Η κροταφογναθική άρθρωση συνδέει το οστό της γνάθου με το κρανίο και ελέγχει κινήσεις, όπως το μάσημα και η ομιλία. Εάν εκεί δημιουργηθεί φλεγμονή ή κακή ευθυγράμμιση, μπορεί να προκαλέσει εντοπισμένο πόνο, που συχνά επιδεινώνεται από σφίξιμο ή στρες κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Συνήθη συμπτώματα της TMD:
- Πόνος κοντά στο αυτί ή την άρθρωση της γνάθου
- Ήχοι σαν “κλικ” ή “κλείδωμα” της γνάθου
- Δυσκολία στο δάγκωμα ή το μάσημα
- Δυσκαμψία της γνάθου κατά το ξύπνημα
Οι θεραπείες μπορεί να περιλαμβάνουν τεχνικές χαλάρωσης της γνάθου, φυσικοθεραπεία, νάρθηκες ή φάρμακα όπως μυοχαλαρωτικά.
Μπορεί οδοντικά προβλήματα να προκαλούν μονόπλευρο πόνο στο σαγόνι;
Ναι. Οι μολύνσεις των δοντιών, τα αποστήματα ή οι στριμωγμένοι φρονιμίτες μπορούν να προκαλέσουν οξύ ή παλλόμενο πόνο, που αντανακλά στην μία πλευρά της γνάθου.
Όταν ένα οδοντικό πρόβλημα επηρεάζει μόνο ένα δόντι ή μέρος του στόματος, ο πόνος συνήθως γίνεται αισθητός στην αντίστοιχη πλευρά, ειδικά εάν η λοίμωξη επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια της νύχτας λόγω της κατάκλισης του κεφαλιού, η οποία μπορεί να αυξήσει την πίεση και τη φλεγμονή.
Σημάδια πόνου στο σαγόνι λόγω οδοντικού προβλήματος:
- Τοπικό πρήξιμο ή ερυθρότητα στα ούλα
- Πόνος κατά το μάσημα ή το άγγιγμα ενός συγκεκριμένου δοντιού
- Ευαισθησία των δοντιών στο ζεστό ή το κρύο
- Δυσάρεστη γεύση ή οσμή στο στόμα
Η άμεση αξιολόγηση από έναν οδοντίατρο είναι ζωτικής σημασίας, καθώς οι μη θεραπευμένες λοιμώξεις μπορούν να οδηγήσουν σε πιο σοβαρές επιπλοκές.
Μπορεί η πίεση ή οι μολύνσεις των ρινικών κόλπων να επηρεάσουν την μία πλευρά της γνάθου;
Ναι. Όταν εμφανίζεται μια λοίμωξη ή απόφραξη των κόλπων μπορεί να προκληθεί πόνος στο μάγουλο ή την περιοχή της άνω γνάθου.
Εάν η λοίμωξη είναι πιο έντονη στην μία πλευρά, μπορεί να αισθανθείτε ομόπλευρη δυσφορία στη γνάθο, ειδικά το πρωί όταν η αποστράγγιση βλέννας μειώνεται.
Ο πόνος στο σαγόνι λόγω προβλημάτων των κόλπων μπορεί να συνοδεύεται από:
- Ρινική συμφόρηση ή οπισθορρινική ενστάλαξη
- Πίεση ή αίσθηση πληρότητας στο πρόσωπο
- Ήπιο πυρετό ή κόπωση
- Πόνο που επιδεινώνεται όταν σκύβετε προς τα εμπρός
Η θεραπεία περιλαμβάνει την αντιμετώπιση του υποκείμενου προβλήματος των κόλπων με αποσυμφορητικά, ρινικά διαλύματα ή αντιβιοτικά, εάν είναι βακτηριακή η αιτία.
Μπορεί να φταίει η αρθρίτιδα ή κάποιος τραυματισμός;
Ναι. Τυχόν τραύμα στο σαγόνι, αρθρίτιδα στην κροταφογναθική άρθρωση ή ακόμη και αυτοάνοσες διαταραχές -όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα- μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή και πόνο στις αρθρώσεις στην μία πλευρά του σαγονιού.
Αυτές οι καταστάσεις τείνουν να επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια της νύχτας λόγω δυσκαμψίας των αρθρώσεων ή συσσώρευσης φλεγμονής, ειδικά εάν η προσβεβλημένη άρθρωση έχει χρησιμοποιηθεί υπερβολικά ή συμπιεστεί κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Αναζητήστε αυτά τα σημάδια:
- Ευαισθησία ή πρήξιμο στην άρθρωση
- Περιορισμένο εύρος κίνησης στη γνάθο
- Ιστορικό τραυματισμού της γνάθου ή χρόνιων παθήσεων των αρθρώσεων
- Επίμονη πρωινή δυσφορία παρά την ανάπαυση
Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν αντιφλεγμονώδεις θεραπείες ή/και αξιολόγηση από ρευματολόγο.
Συχνές Ερωτήσεις
Γιατί ο πόνος στο σαγόνι είναι μόνο στην μία πλευρά και όχι και στις δύο;
Ο μονόπλευρος πόνος στη γνάθο συνήθως οφείλεται σε τοπικούς παράγοντες, όπως ανώμαλο τρίξιμο, οδοντική λοίμωξη ή φλεγμονή της κροταφογναθικής άρθρωσης ειδικά σε μία άρθρωση ή πλευρά του στόματος.
Είναι ο πόνος στο σαγόνι σημάδι κάποιου σοβαρού προβλήματος όπως μια καρδιακή πάθηση;
Αν και σπανίως, ο πόνος στη γνάθο -ειδικά στα αριστερά- μπορεί να είναι σύμπτωμα καρδιακών προβλημάτων, κυρίως στις γυναίκες. Ωστόσο, αυτό συνήθως συνοδεύεται από πόνο στο στήθος, δύσπνοια ή ναυτία. Ο μεμονωμένος πρωινός πόνος στο σαγόνι συνήθως δεν είναι καρδιακός.
Μπορεί η στάση ύπνου να προκαλέσει πόνο στη γνάθο;
Ναι. Ο ύπνος με πίεση στην μία πλευρά του προσώπου ή με λανθασμένη θέση της γνάθου μπορεί να καταπονήσει τους μύες του προσώπου και να προκαλέσει μονόπλευρο πόνο στο σαγόνι το πρωί.
Πρέπει να επισκεφτώ οδοντίατρο ή ΩΡΛ για τον πόνο στο σαγόνι;
Ξεκινήστε με έναν οδοντίατρο εάν υποψιάζεστε προβλήματα με τα δόντια ή τρίξιμο. Εάν ο πόνος περιλαμβάνει κίνηση των αρθρώσεων ή επιμένει παρά την οδοντιατρική θεραπεία, ένας ΩΡΛ μπορεί να είναι πιο κατάλληλος για περαιτέρω αξιολόγηση.
Θα βοηθήσει ένα στοματικό προστατευτικό πρόσθετο;
Ναι. Ένα σωστά τοποθετημένο προστατευτικό για τον ύπνο μπορεί να λειτουργήσει σαν μαξιλάρι στα δόντια και να μειώσει την καταπόνηση στους μύες της γνάθου, βοηθώντας στην ανακούφιση του πόνου που σχετίζεται με τον βρουξισμό ή την κροταφογναθική άρθρωση.
Συμπέρασμα
Το ξύπνημα με πόνο στην μία μόνο πλευρά του σαγονιού συχνά συνδέεται από νυχτερινές συμπεριφορές όπως τρίξιμο των δοντιών ή υποκείμενες παθήσεις όπως διαταραχές της κροταφογναθικής άρθρωσης, οδοντικές μολύνσεις ή πίεση στα ιγμόρεια. Η αναγνώριση των σχετικών συμπτωμάτων μπορεί να βοηθήσει στον έγκαιρο εντοπισμό της αιτίας και στην καθοδήγηση της θεραπείας.
Εάν ο πόνος είναι επίμονος, επιδεινώνεται προοδευτικά ή συνοδεύεται από άλλα σημάδια -όπως ήχοι κλικ ή πρήξιμο- η ιατρική αξιολόγηση είναι το κλειδί για την πρόληψη μακροχρόνιας βλάβης ή επιπλοκών στις αρθρώσεις.
Πηγές:
clevelandclinic.org
mayoclinic.org
nhs.uk
mouthhealthy.org
colgate.com
