Επιστημονική εβδομάδα “Αώος χωρίς φραγμούς”

Εκεί που ρέει ένα ποτάμι υπάρχει ένα σύνορο και μια γέφυρα. Τέτοια γεφύρια περνούσαν επί αιώνες οι άνθρωποι στην Ήπειρο, για να ταξιδέψουν στην Ευρώπη. Σήμερα οι επενδυτές ξεπερνούν σύνορα και νόμους.

Σε υψόμετρο σχεδόν 1.400 μέτρων στην Πίνδο της Ηπείρου, κοντά στο χωριό Βοβούσα βρίσκονται οι πηγές του ποταμού Αώου.

Ο Δημήτρης Παπαγεωργίου, Τοπικός Συντονιστής δράσεων, Υπεύθυνος του έργου «Ri-Connect: Ο ποταμός Αώος ως διασυνοριακός οικολογικός διάδρομος», εξηγεί πως πρόκειται για μια πολυεπιστημονική πρωτοβουλία για την διάσωση του Σαρανταπόρου, του μεγαλύτερου παραποτάμου του Αώου.

Περισσότεροι από 60 επιστήμονες από 7 χώρες, 17 πανεπιστήμια και πέντε ερευνητικά κέντρα ενώνουν τις δυνάμεις τους στο Sarantaporos science week, ιχθυολόγοι, υδρολόγοι, βοτανολόγοι, όπως λέει ο κ. Παπαγεωργίου.

Σκοπός να γίνει μια βάση δεδομένων για να στηρίξουν τα επιχειρήματα που στρέφονται εναντίον των μικρών υδροηλεκτρικών έργων που αναπτύσσονται κατά μήκος του ποταμού.

Βεβαίως ο ποταμός δεν κινδυνεύει από κάτι. Δεν υφίσταται μόλυνση, ούτε γίνεται αποδέκτης αποβλήτων, ή άλλων εκπομπών ρύπων. Απλώς η ροή του νερού του κινεί το υδροηλεκτρικό φράγμα της ΔΕΗ, που λειτουργεί από το 1987. Μια καθ’ όλα πράσινη πηγή ενέργειας. Άλλωστε εξ αιτίας της τεχνητής λίμνης του Αώου έχει εξελιχθεί το τοπικό οικοσύστημα, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, που αποτελεί καταφύγιο για πολλά αρπακτικά πουλιά.

Το ποτάμι που διασχίζει τα ελληοαλβανικά σύνορα έπειτα από μια διαδρομή 260 χλμ., χύνεται στην Αδριατική κοντά στην Αυλώνα, η οποία εξελίσσεται σε τουριστικό θέρετρο και έχει μεγάλες ανάγκες νερού. Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατο τηλεγράφημα του πρακτορείου Reuters, ο Jared Kushner, γαμπρός του υποψηφίου για την αμερικανική προεδρία Ντόναλντ Τράμπ, σκοπεύει να κατασκευάσει ένα τουριστικό θέρετρο στην πόλη, στο πλαίσιο των επενδυτικών σχεδίων της εταιρείας του, Affinity Partners, στα Βαλκάνια. Ο Κούσνερ υπέβαλε τα σχέδια του εβδομάδες αφότου το κοινοβούλιο της Αλβανίας άλλαξε τον νόμο που επιτρέπει στην κυβέρνηση να χορηγεί οικοδομικές άδειες σε προστατευόμενες περιοχές για ξενοδοχεία ή θέρετρα, εφ’ όσον πρόκειται για μονάδες πέντε ή περισσότερων αστέρων.[1]

Εν ολίγοις, ενώ η αλβανική κυβέρνηση αναιρεί όποια δέσμευση έχει υπογράψει για την προστασία του περιβάλλοντος εντός της επικράτειάς της, κάποιοι σκέφτονται τα νερά του Σαρανταπόρου. Ποιος δεν κατανοεί τι ακριβώς συμβαίνει; Οι περιβαλλοντικές ανησυχίες του Κούσνερ αναζητούνται. Εκείνο που σίγουρα θέλει είναι να διασφαλίσει την βιωσιμότητα των επενδύσεών του και αυτό γίνεται μόνο με την συνδρομή της πολιτικής ηγεσίας της γειτονικής χώρας για την παροχή άφθονων υδάτων, προκειμένου να λειτουργήσει προβλήτες για γιοτ, πισίνες και ατομικές βίλες. Για τις περιβαλλοντικές ευαισθησίες της Αλβανικής κυβέρνησης μιλούν όσο μπορούν οι εκεί οργανώσεις.

Κάπου ανάμεσα στις βίλες Τράμπ και στις πισίνες φαίνεται πως ορισμένοι εντόπισαν πως υπάρχει πρόβλημα και προέταξαν τα περιβαλλοντικά, τα οποία ανακάλυψαν ότι υφίστανται εντός της Ελλάδος.

[1] ^{Jared Kushner’s planned Albania resort stokes fear and hope in coastal town, By Fatos Bytyci and Florion Goga, April 4, 2024, https://www.reuters.com/world/jared-kushners-planned-albania-resort-stokes-fear-hope-coastal-town-2024-04-04/.}