«Οι πολιτικές ελίτ δεν αντανακλούν απλώς, αλλά διαμορφώνουν την κοινή γνώμη» τονίστηκε στο Διεθνές Συνέδριο DATIS για τις Κοινωνίες της Συμπερίληψης και για την οργάνωση του Προγράμματος της Διεθνούς Κοινωνικής Έρευνας στην Ελλάδα.
Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Κατά τη διάρκεια της πρώτου μέρους του Συνεδρίου DATIS πραγματοποιήθηκαν παρουσιάσεις από τον επιστημονικά υπεύθυνο του έργου, καθηγητή του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών Ιωάννη Ανδρεάδη, και από τους υποψήφιους διδάκτορες και ερευνητές του έργου Νικολέττα Σίβενου, Στυλιανή Τσέλιου, Ελένη-Μαρία Παπαχρήστου, Βασίλειο Σιμψερή και Νικόλαο Παπαχρήστο.
Η πρώτη από τις μελέτες που παρουσιάστηκαν, για τη μορφή της οικογένειας, ανέδειξε πώς οι πολιτικές ιδεολογίες και η θρησκευτικότητα επηρεάζουν τις στάσεις απέναντι σε “μη παραδοσιακές οικογένειες”.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως αναφέρθηκε, οι σκανδιναβικές και δυτικοευρωπαϊκές χώρες εμφανίζουν υψηλή αποδοχή απέναντι στην “οικογενειακή ποικιλομορφία”, σε αντίθεση χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ «η Ελλάδα παρουσιάζει μια μέτρια, έως συντηρητική εικόνα».
Η επόμενη μελέτη επικεντρώθηκε στις στάσεις απέναντι στους μετανάστες, χρησιμοποιώντας δεδομένα ISSP του 2023. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι πολιτικές και θρησκευτικές τοποθετήσεις είναι οι ισχυρότεροι προγνωστικοί δείκτες. Άτομα με αυξημένη θρησκευτικότητα και με δεξιό πολιτικό προσανατολισμό έδειξαν να συνδέονται με πιο επιφυλακτικές στάσεις απέναντι στο μεταναστευτικό φαινόμενο. Αντίθετα, οι κοινωνικο-δημογραφικοί παράγοντες, όπως η ηλικία και το φύλο, δεν έδειξαν ότι έχουν σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση άποψης για τους μετανάστες.
Επιπλέον, σε άλλη μελέτη παρουσιάστηκαν αποτελέσματα σχετικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τις κοινωνικές ανισότητες. Οι στάσεις των πολιτών διαμορφώνονται κυρίως από κοινωνικο-δημογραφικούς παράγοντες και λιγότερο από ιδεολογικές τοποθετήσεις.
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία θεωρούν ότι «τα άτομα με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο έχουν το προβάδισμα» και συγκεντρώνουν καλύτερες προϋποθέσεις για την κοινωνική τους ανέλιξη τους. Η εκπαίδευση επίσης διαφοροποιεί τις αντιλήψεις, με τους απόφοιτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να αναγνωρίζουν πιο έντονα τα πλεονεκτήματα των μορφωμένων στην κοινωνική τους διαδρομή.
Παράλληλα, στο συνέδριο παρουσιάστηκε η Εθνική Μετεκλογική Έρευνα του 2023, η οποία βασίστηκε σε καινοτόμο μεθοδολογικό πλαίσιο, συνδυάζοντας διαδικτυακά ερωτηματολόγια και τηλεφωνικές συνεντεύξεις. Η μεγαλύτερη συνεισφορά της έγκειται στη μεθοδολογία, προωθώντας πιο ευέλικτες και αποτελεσματικές πρακτικές συλλογής δεδομένων για τη μελέτη της εκλογικής συμπεριφοράς. Ωστόσο, παρουσιάστηκαν ευρήματα και αποτελέσματα της ανάλυσης δεδομένων, δίνοντας έμφαση στην ψήφο ως αποτέλεσμα παραγόντων όπως η οικονομική αξιολόγηση, ή και η αξιολόγηση της κυβερνητικής πορείας από τους ψηφοφόρους.
Τέλος, ερευνητικά ευρήματα για τις πολιτικές ελίτ έδειξαν ότι αυτές δεν αντανακλούν απλώς, αλλά διαμορφώνουν την κοινή γνώμη. Οι αριστερές ελίτ, σε αντίθεση με τις δεξιές, εμφανίζονται πιο υποστηρικτικές σε ζητήματα κοινωνικής ισότητας, ειδικά σε ζητήματα μετανάστευσης και δικαιωμάτων.
Στα οικονομικά ζητήματα οι διαφοροποιήσεις είναι πιο σύνθετες.
Συνολικά, το συνέδριο ανέδειξε τη σημασία της συμμετοχής της Ελλάδας στο Πρόγραμμα της Διεθνούς Κοινωνικής Έρευνας (ISSP), τόσο στην ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων όσο και στην ανάλυση κρίσιμων θεμάτων που αφορούν την οικογένεια, τη μετανάστευση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την εκλογική συμπεριφορά.
Στο Διεθνές Συνέδριο DATIS (Data for Inclusive Societies) στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης υπογραμμίστηκε η στενή διασύνδεση του έργου με το διεθνές πρόγραμμα ISSP (International Social Survey Programme).
Η ελληνική συμμετοχή στο ISSP αποτελεί θεμέλιο για την παραγωγή αξιόπιστων κοινωνικών δεδομένων, τα οποία είναι απαραίτητα για την ακαδημαϊκή έρευνα, τη χάραξη πολιτικών και την κατανόηση κρίσιμων κοινωνικών ζητημάτων.
Μέσα από τις ISSP έρευνες, οι πολίτες εκφράζουν τις αντιλήψεις τους για την εθνική ταυτότητα, την υγεία, την οικογένεια, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την εργασία.
Η συμμετοχή του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών στο πρόγραμμα, αναβαθμίζει το κύρος του και διεθνή αναγνωρισιμότητα του ΑΠΘ.
Παράλληλα, το ερευνητικό έργο DATIS που υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας “Ελλάδα 2.0” με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης-NextGenerationEU (Φορέας Υλοποίησης: ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) είναι καινοτόμο μεθοδολογικά, εφαρμόζοντας νέες πρακτικές συλλογής δεδομένων, όπως η δειγματοληψία μέσω SMS, και αναπτύσσοντας εργαλεία για την ανίχνευση και αντιμετώπιση χαμηλής ποιότητας δεδομένων.
Η συμβολή της Ελλάδας στο ISSP είναι καθοριστική, καθώς υλοποιεί συστηματικά τις πιλοτικές έρευνες ενώ η αναγνώριση του υψηλού επιπέδου των καινοτόμων μεθόδων που έχουν αναπτυχθεί στα πλαίσια του DATIS έχει οδηγήσει την εκλογή της Ελλάδας στην Επιτροπής Μεθοδολογίας του ISSP. Στα επόμενα βήματα περιλαμβάνονται οι περαιτέρω συγκριτικές διεθνείς αναλύσεις, η διάχυση των αποτελεσμάτων στην κοινωνία και την Πολιτεία, καθώς και η εξασφάλιση σταθερής χρηματοδότησης, ώστε να συνεχιστεί η παραγωγή υψηλής ποιότητας κοινωνικών δεδομένων, παρά τα υφιστάμενα εμπόδια στο ελληνικό ερευνητικό περιβάλλον.
Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ
Κάνε like στη σελίδα μας στο Facebook
Ακολούθησε μας στο Twitter
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας στο Youtube
Γίνε μέλος στο κανάλι μας στο Viber
– Αναφέρεται ως πηγή το ertnews.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά.
– Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή
– Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος
