Όταν ο οργανισμός αντιλαμβάνεται έναν επιβλαβή παράγοντα (όπως ιούς, βακτήρια ή τοξικές χημικές ουσίες) ή όταν τραυματιζόμαστε, ενεργοποιείται το ανοσοποιητικό σύστημα. Το ανοσοποιητικό στέλνει τους πρώτους ανταποκριτές: φλεγμονώδη κύτταρα και κυτοκίνες.
Αυτά τα κύτταρα ξεκινάνε μια φλεγμονώδη αντίδραση για να παγιδεύσουν τα βακτήρια και άλλους επιβλαβείς παράγοντες ή να επουλώσουν τον τραυματισμένο ιστό. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι πόνος, πρήξιμο, μώλωπες ή ερυθρότητα. Η φλεγμονή επηρεάζει επίσης συστήματα του σώματος που δεν μπορούμε να δούμε, όπως είναι οι αρθρώσεις μας.
Φυσιολογικά, τα επίπεδα CRP στο αίμα μας είναι χαμηλά. Μέτρια έως σοβαρά αυξημένα επίπεδα, μπορεί να αποτελούν ένδειξη σοβαρής λοίμωξης ή άλλης φλεγμονώδους κατάστασης.
Γιατί οι γιατροί κάνουν εξέταση CRP;
Ο γιατρός ζητά εξέταση C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) για να βοηθηθεί στη διάγνωση ή να αποκλείσει παθήσεις, όπως:
- Σοβαρές βακτηριακές λοιμώξεις, όπως σήψη
- Μυκητιασικές λοιμώξεις
- Οστεομυελίτιδα (λοίμωξη των οστών)
- Φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
- Ορισμένες μορφές αρθρίτιδας
- Αυτοάνοσες παθήσεις, όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα ή λύκο
- Φλεγμονώδη νόσο της πυέλου
Οι γιατροί χρησιμοποιούν επίσης τις εξετάσεις CRP για να παρακολουθούν τους ασθενείς μετά από χειρουργική επέμβαση ή άλλες επεμβατικές διαδικασίες, προκειμένου να ελέγξουν αν υπάρχει λοίμωξη κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης.
Μια εξέταση CRP από μόνη της δεν μπορεί να διαγνώσει μια πάθηση ή να εντοπίσει το σημείο της φλεγμονής στο σώμα σας.
Γι’ αυτό οι γιατροί ζητούν συνήθως επιπλέον εξετάσεις αν τα αποτελέσματα της CRP δείξουν ότι έχετε φλεγμονή.
Πότε πρέπει να κάνω εξέταση C-αντιδρώσας πρωτεΐνης;
Ο γιατρός μπορεί να σας ζητήσει να κάνετε εξέταση CRP εάν έχετε συμπτώματα σοβαρής βακτηριακής λοίμωξης, όπως:
- Πυρετό
- Ρίγη
- Γρήγορη αναπνοή
- Ταχυκαρδία
- Ναυτία και εμετό
Μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει τις εξετάσεις CRP για να παρακολουθήσει τη θεραπεία σας εάν έχετε ήδη διαγνωστεί με λοίμωξη ή χρόνια φλεγμονώδη πάθηση.
Τα επίπεδα CRP αυξάνονται και μειώνονται ανάλογα με το βαθμό της φλεγμονής που υπάρχει στον οργανισμό σας. Εάν τα επίπεδα CRP μειωθούν, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι η θεραπεία για τη φλεγμονή είναι αποτελεσματική.
Ποιος πραγματοποιεί την εξέταση CRP;
Η αιμοληψία πραγματοποιείται από οποιονδήποτε επαγγελματία υγείας έχει εκπαιδευτεί στην αιμοληψία. Τα δείγματα αποστέλλονται σε εργαστήριο για ανάλυση.
Απαιτεί προετοιμασία η εξέταση C-αντιδρώσας πρωτεΐνης;
Ο γιατρός σας θα σάς ενημερώσει για το τι πρέπει να κάνετε για να προετοιμαστείτε για μια εξέταση CRP, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις δεν χρειάζεται να κάνετε τίποτα ιδιαίτερο για να προετοιμαστείτε, π.χ. νηστεία πριν από τη εξέταση. Η όλη διαδικασία διαρκεί συνήθως λιγότερο από πέντε λεπτά.
Αποτελέσματα και παρακολούθηση
Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα αποτελέσματα της εξέτασης CRP είναι διαθέσιμα εντός ενός ή δύο ημερών.
Τα εργαστήρια έχουν διαφορετικά εύρη αναφοράς για τα φυσιολογικά επίπεδα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP). Όταν λάβετε τα αποτελέσματα της εξέτασης αίματος, θα υπάρχουν πληροφορίες που υποδεικνύουν ποιο είναι το φυσιολογικό εύρος CRP του εργαστηρίου.
Γενικά, το φυσιολογικό επίπεδο CRP είναι μικρότερο από 0,9 χιλιοστόγραμμα ανά 10 λίτρα αίματος (mg/dL).
Παράγοντες που επηρεάζουν το επίπεδο της CRP
Μικρή αύξηση του επιπέδου της CRP μπορεί να οφείλεται στα εξής:
- Κάπνισμα
- Κοινό κρυολόγημα
- Κατάθλιψη
- Διαβήτης
- Αϋπνία
- Ουλίτιδα
- Παχυσαρκία
- Περιοδοντίτιδα
- Εγκυμοσύνη
- Πρόσφατος τραυματισμός
Οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι έχουν φυσιολογικά υψηλότερα επίπεδα CRP.
Εάν έχετε απορίες σχετικά με τα αποτελέσματα της εξέτασης, ρωτήστε τον γιατρό σας.
Τι σημαίνει η υψηλή CRP;
Εάν έχετε μέτρια έως σοβαρά αυξημένο επίπεδο CRP, αυτό πιθανώς σημαίνει ότι έχετε κάποια φλεγμονή. Ωστόσο, η εξέταση CRP δεν μπορεί να δείξει την αιτία της φλεγμονής ή πού βρίσκεται στο σώμα σας. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο γιατρός σας πιθανώς θα σας ζητήσει να κάνετε επιπλέον εξετάσεις εάν το αποτέλεσμα σας δείξει υψηλό επίπεδο CRP.
Το πόσο υψηλό είναι το επίπεδο CRP μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα.
Μέτρια αύξηση
Ένα αποτέλεσμα εξέτασης CRP από 1,0 έως 10,0 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο (mg/dL) θεωρείται γενικά μέτρια αύξηση.
Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να σχετίζεται με τα παρακάτω προβλήματα υγείας:
- Συστηματική φλεγμονή λόγω ρευματοειδούς αρθρίτιδας, λύκου ή άλλων αυτοάνοσων παθήσεων.
- Έμφραγμα μυοκαρδίου
- Παγκρεατίτιδα
- Βρογχίτιδα
Σημαντική αύξηση
Ένα αποτέλεσμα CRP άνω των 10 mg/dL θεωρείται γενικά σημαντική αύξηση. Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να οφείλεται στα εξής:
- Οξείες βακτηριακές λοιμώξεις
- Ιογενείς λοιμώξεις
- Συστηματική αγγειίτιδα
- Σοβαρός τραυματισμός
Σοβαρή αύξηση
Ένα αποτέλεσμα CRP άνω των 50 mg/dL θεωρείται γενικά σοβαρή αύξηση.
Αποτελέσματα άνω των 50 mg/L σχετίζονται με οξείες βακτηριακές λοιμώξεις σε περίπου 90% των περιπτώσεων.
Τι σημαίνει το χαμηλό επίπεδο CRP;
Δεδομένου ότι το φυσιολογικό επίπεδο CRP είναι γενικά μικρότερο από 0,9 mg/dL, δεν υπάρχει CRP χαμηλότερη από τη φυσιολογική.
Εάν στο παρελθόν είχατε υψηλή CRP και τώρα έχετε χαμηλότερο αποτέλεσμα, αυτό πιθανώς σημαίνει ότι η φλεγμονή σας μειώνεται και/ή ότι η θεραπεία σας για τη φλεγμονή είναι αποτελεσματική.
Πρέπει να ανησυχώ εάν το επίπεδο CRP μου είναι υψηλό;
Εάν τα αποτελέσματα της εξέτασης αποκαλύψουν ότι έχετε υψηλά επίπεδα CRP, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε κάποιο πρόβλημα υγείας που απαιτεί θεραπεία, ειδικά εάν τα επίπεδα είναι ελαφρώς αυξημένα. Διάφοροι παράγοντες, όπως το κάπνισμα, πρόσφατοι τραυματισμοί και ορισμένες παθήσεις, μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα CRP. Μπορεί επίσης να έχει συμβεί λάθος στην εξέταση.
Σε περίπτωση μη φυσιολογικού αποτελέσματος, ο γιατρός μπορεί να σάς ζητήσει να κάνετε επιπλέον εξετάσεις για να προσδιοριστεί η αιτία των ανώμαλων επιπέδων CRP.
Πηγή: Cleveland Clinic
