Toxic Avenger: η επιτομή της τοξικής δημιουργικότητας επιστρέφει

Ο Toxic Avenger γεννήθηκε το 1984 από τα εναλλακτικά σπλάχνα της Troma Entertainment, του ανεξάρτητου στούντιο που συν-ίδρυσαν οι Lloyd Kaufman και Michael Herz. Στην καρδιά της ταινίας βρισκόταν ο Melvin Junko, ένας ντροπαλός καθαριστής σε γυμναστήριο που, έπειτα από μια κακόγουστη φάρσα, πέφτει σε ένα βαρέλι τοξικών αποβλήτων και μεταμορφώνεται σε έναν τερατώδη αλλά καλοπροαίρετο εκδικητή, τον “Toxie”.

Αυτή η καλλιτεχνική δημιουργία παντρεύει την ακραία βία με το μαύρο χιούμορ και τα οικολογικά μηνύματα όσο καμία άλλη. Έγινε καλτ φαινόμενο για τους φίλους του underground σινεμά, κυρίως μέσω των βιντεοκασετών. Η Troma, με τον Kaufman στο τιμόνι, τότε αψηφούσε το Χόλιγουντ και έδινε φωνή στο βίαιο, πολιτικά ανορθόδοξο και απενοχοποιημένα κιτς σινεμά. Και επηρέαζε, ή έστω προετοίμαζε, το παιδικό κοινό, διαμορφώνοντας τη συνολική κουλτούρα (βλέπε Χελονονιντζάκια).

Η επιτυχία του Toxic Avenger και των sequels του βοήθησε στην αναβίωση της βιντεοκουλτούρας του τρόμου στα ’80s και ’90s (και σήμερα μέσω του πνεύματος της νοσταλγίας), μιας εποχής όπου οι κασέτες VHS με splatter, trash και cult ταινίες ανταλλάσσονταν χέρι με χέρι από φαν σε φαν (ή μέσω των βιντεοκλάμπ) έξω από το mainstream ραντάρ. Η Troma έγινε σχεδόν συνώνυμο του DIY σινεμά τρόμου, με αμέτρητους θαυμαστές και με μια αγνή, σχεδόν αναρχική αντίληψη για την τέχνη και τη διανομή της.

Έγινε «το παράξενο φαινόμενο» ακόμα και σε θεσμούς που ουδέποτε είχαν πρόθεση να την εντάξουν στην «οικογένειά» τους — σαν τη γροθιά που κανείς δεν θέλει να φάει στο πρόσωπο. Για πολλά χρόνια, η παρέλαση των ηρώων της Troma στις Κάννες, με τον Kaufman, τους «τοξικούς» ήρωες και τις αιματοβαμμένες μασκότ της, μετατρεπόταν σε φεστιβαλικό συμβάν. 

Ήταν υπερ-ήρωες από τα Lidl και η επιτομή της αντισυμβατικής απάντησης στο glamour του κόκκινου χαλιού… και αυτό έφερνε χαρά στους αντικουλτουριάρηδες και λεφτά στις τσέπες των δημιουργών, που με αυτό το μικρό freakshow πουλούσαν τα πνευματικά δικαιώματα των ταινιών τους σαν φρέσκα μπουρίτο φτιαγμένα από άψητο αγελαδινό κρέας — ώστε να στάζει το αίμα ακόμα και από εκεί που δεν το περιμένεις.

Ο Toxie, ωστόσο, δεν έμεινε μόνο στις οθόνες. Το 2008, ανέβηκε στη σκηνή ως μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ (The Toxic Avenger Musical) σε λιμπρέτο των Lloyd Kaufman και Joe DiPietro και μουσική του David Bryan (Bon Jovi), με ενθουσιώδεις κριτικές για τον συνδυασμό camp αισθητικής και punk ενέργειας.

Και η ιστορία συνεχίζεται: το 2023, ο Toxie αναγεννήθηκε στη μεγάλη οθόνη, σε νέα κινηματογραφική εκδοχή από τον Macon Blair, με πρωταγωνιστή τον Peter Dinklage και παραγωγό τον ίδιο τον Kaufman, την οποία θα δούμε στα τέλη Αυγούστου και στην Ελλάδα. Αν και με περισσότερα χρήματα και παραγωγική αξία, με διαφορετική ένθεση των γεγονότων σε ένα περισσότερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, η νέα εκδοχή παραμένει πιστή στο ανυπότακτο πνεύμα του πρωτότυπου, αποδεικνύοντας πως ακόμα και η τοξική δικαιοσύνη δεν πεθαίνει ποτέ.