Το Ισραήλ έχει κλιμακώσει την επίθεσή του στη Γάζα πριν από τις επικείμενες συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός, με πολεμικά πλοία και πυροβολικό να εξαπολύουν μια από τις πιο φονικές και έντονες βομβαρδιστικές επιθέσεις στην κατεστραμμένη παλαιστινιακή περιοχή εδώ και πολλούς μήνες.
Γιατροί και αξιωματούχοι στη Γάζα ανέφεραν ότι περίπου 90 άνθρωποι σκοτώθηκαν τη νύχτα και την Πέμπτη, μεταξύ αυτών πολλές γυναίκες και παιδιά. Την Τρίτη το βράδυ και την Τετάρτη ο αριθμός των θυμάτων ήταν μεγαλύτερος, είπαν. Τα θύματα περιλαμβάνουν τον Marwan al-Sultan, καρδιολόγο και διευθυντή του Ινδονησιακού νοσοκομείου στη βόρεια Γάζα, που σκοτώθηκε σε αεροπορική επιδρομή μαζί με τη σύζυγό του και τα πέντε παιδιά τους.
Συνολικά, περίπου 300 άνθρωποι μπορεί να έχουν σκοτωθεί αυτή την εβδομάδα και χιλιάδες άλλοι τραυματίστηκαν, σύμφωνα με τους αξιωματούχους.
Παρά το νέο κύμα βίας στη Γάζα, οι ελπίδες για κατάπαυση του πυρός έχουν αυξηθεί μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ την Τρίτη ότι το Ισραήλ αποδέχτηκε τους όρους μιας πιθανής συμφωνίας με τη Χαμάς. Η συμφωνία θα περιλάμβανε μια αρχική παύση των εχθροπραξιών διάρκειας 60 ημερών, μερική αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα και την απελευθέρωση ορισμένων από τους ομήρους που κρατούνται ακόμα από τη Χαμάς.
Το ισραηλινό συμβούλιο ασφαλείας είχε προγραμματιστεί να συνεδριάσει το βράδυ της Πέμπτης για να αποφασίσει αν θα προχωρήσει γρήγορα προς μια συμφωνία με τη Χαμάς ή θα διατάξει περαιτέρω στρατιωτική κλιμάκωση.
Γάζα: Στις ΗΠΑ ο Νετανιάχου, διχασμένη η Χαμάς
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, πρωθυπουργός του Ισραήλ, αναμένεται να πετάξει την Κυριακή στην Ουάσιγκτον για συνομιλίες με τον Τραμπ και ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους. Αναμένεται να συζητήσουν την κατάπαυση του πυρός, τον πρόσφατο πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, καθώς και τις δυνατότητες για φιλόδοξες περιφερειακές συμφωνίες.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Γκίντιον Σαάρ, υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, περιέγραψε «θετικά σημάδια» για κατάπαυση του πυρός, ενώ ο υπουργός Ενέργειας, Έλι Κοέν, δήλωσε στο ειδησεογραφικό ιστότοπο Ynet ότι υπάρχει «σίγουρα ετοιμότητα να προωθηθεί μια συμφωνία».
Η Χαμάς αναμένεται να δώσει μια αρχική απάντηση στις προτάσεις για κατάπαυση του πυρός την Παρασκευή, αλλά η ομάδα είναι διχασμένη. Η πολιτική ηγεσία έξω από τη Γάζα, κυρίως με βάση το Κατάρ και την Κωνσταντινούπολη, προτιμά την κατάπαυση του πυρός, ενώ όσοι βρίσκονται στην ίδια την περιοχή θέλουν να συνεχίσουν τον αγώνα.
Η προηγούμενη κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς κατέρρευσε τον Μάρτιο όταν το Ισραήλ δεν τήρησε την υπόσχεση για μετάβαση στη δεύτερη φάση των συνομιλιών. Από τότε, σχεδόν 6.500 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα σε διαδοχικά κύματα ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών, βομβαρδισμών και συγκρούσεων μεταξύ ισραηλινών στρατευμάτων και των εναπομεινάντων μαχητών της Χαμάς.
Παρά το γεγονός ότι η ολική πολιορκία της Γάζας που επέβαλε το Ισραήλ έχει πλέον μερικώς αρθεί, μόνο πολύ περιορισμένες προμήθειες φτάνουν στους πιο ευάλωτους στην περιοχή, οι οποίοι απειλούνται από λιμό.
Τα θύματα της Πέμπτης περιλάμβαναν δεκάδες Παλαιστίνιους που προσπαθούσαν να λάβουν ανθρωπιστική βοήθεια, με πέντε ανθρώπους να σκοτώνονται από ισραηλινά πυρά στον δρόμο προς σημεία που λειτουργεί το Ίδρυμα Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Γάζας, μια νέα και μυστική ιδιωτική οργάνωση που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ και ξεκίνησε τον Μάιο να διανέμει βασικά πακέτα τροφίμων από τέσσερα κέντρα προστατευόμενα από τις ισραηλινές δυνάμεις.
Περίπου 45 Παλαιστίνιοι που ζητούσαν βοήθεια σκοτώθηκαν αλλού στην περιοχή, φέρεται από ισραηλινά πυρά, σύμφωνα με παλαιστινιακούς αξιωματούχους. Εκατοντάδες έχουν σκοτωθεί τις τελευταίες εβδομάδες ενώ συγκεντρώνονταν σε τεράστιο πλήθος γύρω από λεηλατημένα φορτηγά και συνοδείες που έφτασαν στη Γάζα μέσω του ΟΗΕ.
Ο ισραηλινός στρατός παραδέχτηκε τη Δευτέρα ότι παλαιστινιακοί άμαχοι έχουν πληγεί ενώ ζητούσαν βοήθεια και ότι οι δυνάμεις του έχουν λάβει νέες οδηγίες μετά από όσα χαρακτήρισε «μαθήματα».
Πίεση του Ισραήλ στη Χαμάς για τις διαπραγματεύσεις
Το κύμα έντονων επιθέσεων των τελευταίων ημερών φαίνεται να έχει σχεδιαστεί για να ασκήσει πίεση στη Χαμάς στις διαπραγματεύσεις. Η εστίασή του ήταν στο βόρειο τμήμα της Γάζας, όπου η μαχητική ισλαμιστική οργάνωση παραμένει εδραιωμένη, αν και πολύ εξασθενημένη. Στην πόλη της Γάζας την Πέμπτη, 12 άνθρωποι σκοτώθηκαν και πολλοί τραυματίστηκαν σε επίθεση στο σχολείο Mustafa Hafez, που φιλοξενεί εκτοπισμένους, στη γειτονιά αλ-Ριμάλ, δήλωσε ο Μοχάμαντ αλ-Μουγκάιγερ, αξιωματούχος πολιτικής άμυνας.
Βίντεο που τράβηξαν τοπικοί δημοσιογράφοι έδειχναν παιδιά να περιφέρονται μέσα στο καμένο, βομβαρδισμένο καταφύγιο, ενώ σωροί από καμένα συντρίμμια καπνίζονταν.
Πλήθη συγκεντρώθηκαν στο νοσοκομείο αλ-Σίφα, όπου άνδρες και γυναίκες έκλαιγαν πάνω από τα σώματα των νεκρών. «Δεν μας έχει απομείνει ζωή. Ας μας εξοντώσουν απλώς για να ξεκουραστούμε επιτέλους», είπε μια γυναίκα που έχασε συγγενείς στην επίθεση και δεν έδωσε το όνομά της.
«Δεν μας έχει απομείνει τίποτα. Οι δύο κόρες μου έχουν φύγει – και τώρα η ανιψιά μου μαζί με τα έξι παιδιά της και τον άνδρα της κάηκαν ζωντανοί», είπε.
Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι στόχευσε έναν βασικό μαχητή της Χαμάς που λειτουργούσε στο σχολείο, εξέφρασε λύπη για οποιαδήποτε βλάβη σε «μη εμπλεκόμενα άτομα» και έλαβε μέτρα για να ελαχιστοποιήσει τέτοια βλάβη.
Αναλυτές είπαν ότι η επιτυχία του Ισραήλ στον σύντομο πόλεμο με το Ιράν τον προηγούμενο μήνα ενίσχυσε τη πολιτική θέση του Νετανιάχου, ο οποίος τώρα εξαρτάται λιγότερο από την υποστήριξη ακροδεξιών εταίρων της κυβέρνησης που αντιτίθενται σε οποιαδήποτε συμφωνία με τη Χαμάς. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το ισραηλινό κοινό θέλει να τερματιστεί ο πόλεμος και να επιστρέψουν οι εναπομείναντες όμηροι.
Γάζα: «Μεγάλη ευκαιρία» για επίτευξη συμφωνίας
Αιγύπτιοι και ισραηλινοί αξιωματούχοι που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες είπαν ότι η νέα πρόταση ζητά από τη Χαμάς να απελευθερώσει 10 από τους 50 ομήρους που κρατούνται ακόμα στη Γάζα – οκτώ την πρώτη μέρα και δύο την τελευταία. Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα αποσύρει στρατεύματα από ορισμένα μέρη της Γάζας, θα επιτρέψει μεγάλη αύξηση της βοήθειας στην περιοχή και θα απελευθερώσει εκατοντάδες Παλαιστίνιους κρατούμενους που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές.
Διπλωμάτης της περιοχής που ενημερώθηκε για τις συνομιλίες είπε ότι υπάρχει τώρα μια «μεγάλη ευκαιρία» για επίτευξη συμφωνίας. «Τα σημάδια που λαμβάνουμε είναι ότι οι άνθρωποι είναι έτοιμοι», είπε.
Φαίνεται επίσης να υπάρχει συμφωνία για την παράδοση βοήθειας στη Γάζα, με τον ΟΗΕ και τον Παλαιστινιακό Ερυθρό Ημισέληνο να ηγούνται πιθανότατα της ανθρωπιστικής προσπάθειας, αλλά και το Ίδρυμα Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Γάζας να συνεχίζει να λειτουργεί. Η νέα συμφωνία θα οδηγήσει στη διοίκηση της Γάζας από μια ομάδα καταρτισμένων Παλαιστινίων χωρίς πολιτικές συνδέσεις μόλις επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός.
Ωστόσο, παραμένουν μεγάλα κενά. Το Ισραήλ θέλει την αποστράτευση της Χαμάς και την εξορία της ηγεσίας της που βρίσκεται στη Γάζα, ενώ η Χαμάς θέλει εγγύηση για μόνιμο τερματισμό των εχθροπραξιών.
Ο πόλεμος στη Γάζα πυροδοτήθηκε από επίθεση στο νότιο Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023, κατά την οποία μαχητές υπό την ηγεσία της Χαμάς σκότωσαν 1.219 ανθρώπους, κυρίως αμάχους, και απήγαγαν 251. Η ανταποδοτική στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ έχει σκοτώσει τουλάχιστον 57.012 ανθρώπους στη Γάζα, επίσης κυρίως αμάχους, σύμφωνα με καταμέτρηση του υπουργείου Υγείας της περιοχής που θεωρείται αξιόπιστη από τον ΟΗΕ και πολλές δυτικές κυβερνήσεις.
Με πληροφορίες από The Guardian